Zanimljivosti o Nobelovoj nagradi
Žan Pol Sartr odbio je Nobelovu nagradu, najmlađi dobitnik Nobela imao je 25 godina, a najstariji laureat 90. Nagradu je dobilo svega 44 žena u odnosu na 795 muškaraca
Nobelovu nagradu je od 1901. do 2012. dobilo 838 osoba, prosječne starosti od 59 godina, i 24 organizacija. Evo odgovora na neka pitanja vezana za ovu prestižnu nagradu, kao ko je najstariji dobitnik Nobelove nagrade, ko najmlađi, koliko je žena dobilo.
Rekordan broj nominacija za Nobelovu nagradu za mir bio je 2013. kada je bilo 259 kandidata, medju kojima i 50 organizacija. Osim imena dobitnika, imena kandidata biće otkrivena tek za 50 godina.
Dva dobitnika odbila su svoje nagrade: Francuz Žan Pol Sartr za nagradu za književnost 1964. i vijetnamski premijer Le Duk To koji je odbio da dijeli nagradu 1973. sa državnim sekretarom SAD Henrijem Kisindžerom.
Pored toga Adolf Hitler zabranio je trojici njemačkih dobitnika da prime nagradu: Rihardu Kunu (Hemija 1938), Adolfu Butenandu (Hemija 1939) i Gerhardu Domagku (Medicina 1939). Dok je sovjetska vlada natjerala je Borisa Pasternaka da odbije nagradu za književnost 1958.
Tri dobitnika ove nagrade bili su u zatvoru u trenutku kada je objavljeno da im je dodeljena: njemački mirotvorac i novinar Karl fon Osjecki (1935); opozicionarka Mijamnara Aung San Su Chi (1991), kineski disident Liu Sjaobo (2010).Aung San Su Chi otišla je 16. juna 2012. u Oslo gde je konačno mogla da održi govor i prihvati nagradu, više od 20 godina pošto joj je dodijeljena.
Najstariji dobitnik Nobelove nagrade sa 90 godina bio je Amerikanac ruskog porijekla Leonid Hurvic, dobitnik nagrade za ekonomiju 2007, on je umro u junu 2008. samo nekoliko mjeseci pošto mu je dodijeljena nagrada. Među ženama najstarija dobitnica je britanska književnica Doris Lesing koja je isto 2007. sa 87 godina dobila Nobelovu nagradu za knjizzevnost.
Britanac Lorens Brag ušao je u istoriju kao najmlađi dobitnik prestižne nagrade sa 25 godina. On je 1915. godine nagradu podijelio sa svojim ocem Vilijamom. Istorija francuske porodice Kiri tijesno je povezana sa Nobelovom nagradom: par Pjer i Marija Kiri su 1903. dobili nagradu za fiziku; 1911. Marija Kiri (rodjena Skodovska), prva žena koja je dobila Nobela, ponovo je dobila ovu nagradu, ovog puta za hemiju.
Time je postala i jedina žena koja ima dvije Nobelove nagrade; 1935. njena kćerka Iren Žolio-Kiri i njen suprug Frederik Žolio dobili su nagradu za hemiju. Mladja sestra Irene, Iv Kiri udala se za Henrija Ričardsona Labuisa koji je kao direktor Unicefa u ime ove agencije UN dobio Nobelovu nagradu za mir 1965.godine.
Nobelovu nagradu dobilo je 44 žena, uključujući Mariju Kiri, od kada je osnovana 1901. godine. Nagradu je dobilo 795 muškaraca. Čekalo se do 2009. da se Nobelova nagrada za ekonomiju uruči jednoj ženi, Amerikanki Elinor Ostrom.
Nagradu za fiziku dobile su samo dvije žene do sada, u odnosu na 191 muškarca, a ženi ta nagrada nije dodijeljena od 1963.
Engleski je na prvom mjestu kao jezik na kome su pisane knjige koje su doble nagradu za književnost, sa 26 dobitnika, slijede francuski i njemački (13), španski (11), švedski (7), italijanski (6), ruski (5), poljski (4), norveški i danski (3), grčki i japanski (2), a predstavljeni su i arapski, kineski i čak oksitanski.
( Beta )