NSA više nema šta da prisluškuje...
Curenje informacija o zavjeri Al Kaide početkom avgusta izazvalo više štete nego sva Snoudenova dokumenta
Dok nacionalne špijunske agencije procjenjuju posljedice nastale otkrivanjem detalja o njihovim programima nadzora, neki od vladinih analitičara i visokih zvaničnika došli su do iznenađujućeg zaključka: uticaj koji su imala saznanja o terorističkoj zavjeri Al Kaide koja su procurjela u avgustu izazvala su više neposredne štete nego hiljade povjerljivih dokumenata koja je objelodanio Edvard Snouden, bivši službenik američke Nacionalne agencije za bezbjednost (NSA).
Otkako su mediji početkom avgusta otkrili da su Sjedinjene Države presrele komunikaciju između Ajmana al Zavahrija, koji je naslijedio Osamu bin Ladena na čelu Al Kaide, i Nasera al Vuhajašija, čelnika jemenskog krila Al Kaide na Arabijskom poluostrvu, kada su razgovarali o predstojećem terorističkom napadu, analitičari su uočili da teroristi neuporedivo manje koriste glavne kanale komunikacije koje su nadzirale vlasti. Kako je naveo „Njujork tajms“, od avgusta se američki zvaničnici muče da nađu novi način praćenja elektronskih poruka i razgovora lidera i operativaca Al Kaide.
„Nisu se upalile lampice, ali je evidentan stvarni pad kvaliteta komunikacija”, kazao je za list jedan neimenovani američki zvaničnik.
Pad saobraćaja nakon presretanja komunikacija kosi se sa tvrdnjama analitičara o daleko prigušenijem uticaju koji na borbu protiv terorizma imaju Snoudenova otkrića o uopštenim karakteristikama programa nadzora NSA. Umjesto da nakon tih saznanja odustanu od elektronske komunikacije, detektovani teroristi su, kako su uočili analitičari, uglavnom razgovarali o informacijama koje je otkrio Snouden.
Visoki američi zvaničnici se drže stava da Snoudenova saznanja imaju šireg uticaja na bezbjednost uopšte, a to između ostalog uključuje i strahovanje da Rusija i Kina sada imaju više tehničkih detalja o programima NSA. Takođe su poremećeni diplomatski odnosi, pa je tako predsjednica brazila Dilma Rusef odložila zvaničnu posjetu SAD protestujući zbog asaznanja da je meta špijuniranja bila ona, njeni glavni saveznici i najveća brazilska kompanija, naftni gigant Petrobras.
Presretnuta komunikacija između Zavahrija i Vuhajašija otkrila je jednu od najozbiljnijih zavjera protiv američkih i zapadnih interesa od napada 11. septembra 2001, čije je meta bila američka ambasada u Jemenu.
„Snoudenov materijal je višeslojan i potrebno je dosta vremena da bi se razumio...“, kazao je jedan izvor „Njujork tajmsa“
Konverzaciju su prve objavili „Meklači“ listovi 4. avgusta. Dva dana prije toga „Njujork tajms“ je pristao da ne otkriva identitet lidera Al Kaide nakon što ih je jedan visoki bezbjednosni zvaničnik upozorio da bi objavljivanje tih informacija ugrozilo njihove operacije. Pošto je to „Meklači“ ipak objavio, njujorški list je isto uradio 5. avgusta.
Zvaničnici za borbu protiv terorizma smatraju da je ovo otkriće imalo značajan uticaj jer se radi o specifičnom događaju koji je teroristima pokazao da se prisluškuje glavna komunikaciona mreža koju su lideri grupe koristili. Snoudenova otkrića nisu sadržala takve specifičnosti.
„Snoudenov materijal je višeslojan i potrebno je dosta vremena da bi se razumio...“, kazao je jedan izvor „Njujork tajmsa“. „Dosta tih momaka misli da to nema veze sa njima i dosta im je teško da to razumiju.“
Vlada sada strahuje da će narednih mjeseci nivo presretnutih razgovora nastaviti da se smanjuje, pošto će teroristi najvjerovatnije naći druge načine da komuniciraju. U obzir bi moglo doći slanje poruka po kuririma (što bi znatno usporilo aktivnosti), kao i kreiranje novih softvera koji korisnicima omogućavaju da kodiraju internetsku ili telefonsku komunikaciju (što bi predstavljalo novi izazov za one koji se u NSA bave dešifrovanjem).
Galerija
( Danka Vraneš Redžić )