U utorak 8,5 miliona novih obveznica, ukupan dug za zapise 101,5 miliona

Centralna banka u ime Ministarstva finansija raspisaće 3. septembra novu aukciju državnih zapisa vrijednu 8,5 miliona eura, koji dospijevaju na naplatu za šest mjeseci.

Iz tog Vladinog resora “Vijestima” je rečeno da ta aukcija ne predstavlja novo zaduženje, već se radi o reprogramu zapisa koji dospijeva u istom iznosu. To će biti druga aukcija u roku od sedam dana gdje se reprogramira dug.

Ministarstvo finansija je početkom ove sedmice emitovalo državne zapise u ukupnom iznosu od 44 miliona eura po prosječnoj polugodišnjoj kamatnoj stopi od 3,54 odsto kako bi vratilo dug bankama za istu pozajmicu koja je uzeta u februaru ove godine. Naplata te pozajmice dospijeva u februaru naredne godine Prema podacima sa sajta Ministarstva finansija ukupan dug po osnovu emitovanih zapisa je 101,48 miliona eura, dok do kraja godine na naplatu dolazi ranije emitovanih sedam emisija vrijednih 48,8 miliona eura.

Državni zapisi su kratkoročne hartije od vrijednosti, koje CBCG prodaje u ime Ministarstva finansija, u cilju održavanja tekuće likvidnosti budžeta. Metodom aukcije, zapisi se uz diskont, odnosno, po cijeni nižoj od nominalne vrijednosti, prodaju dok se otplaćuju po nominali na dan dospijeća.

Bankarima se isplati da plasiraju novac državi i po nižim kamatnim stopama jer nemaju rizik naplate za razliku od privrednog sektora za koji ističu da je rizičniji za ulaganje. O tome koliko su krediti za privrednike skupi pokazuju podaci sa sajta vrhovne monetarne institucije koji pokazju da je efektivna kamatna stopa (sa svim troškovima) na kraju jula, za kredite koji su odbreni na period do jedne godine, bila 9,89 odsto, dok je za kredite iznad jedne godine 8,77 odsto.

Predstavnci opozicije i ekonomski analitičari ocijenili su da nije dobro što država servisira redovne obaveze kratkoročnim pozajmicama po ovako visokim kamatama, kao i da na taj način ostaje manje novca za privredni sektor, kome se u bankama smanjuje kreditni potencijal.

Nova zaduženja, a povećan prihod budžeta

Zapisi su kratkoročne hartije od vrijednosti kojima Vlada održava likvidnost budžeta, međutim, ranijih godina su većinom emitovani tokom zime ili proljeća, kada država ima manje prihode, a na naplatu su dolazili tokom ljeta kada su državni prihodi veći zbog turističke sezone. Zapisi sada dolaze na naplatu u februaru, kada su redovni državni prihodi manji od rashoda.

Iz Ministarstva finansija su se juče pohvalili da je od početka godine naplata prihoda budžeta iznosila 762,6 miliona eura što je za 23,32 miliona ili 3,2 odsto više od plana, pa je čudno zašto država od viška prihoda ne plati prispjele zapise a ne da se ponovo zadužuje pod polugodišnjim kamatama od 3,5 odsto. Prema istim podacima, koje je prenijela agencija Mina biznis, za osam mjeseci prihodi budžeta u odnosu na isti period prošle godine su veći za 6,85 odsto, odnosno za 48,9 miliona eura.

“Posmatrano po strukturi prihoda, posebno pozitivno kretanje zabilježeno je kod naplate poreza na dodatu vrijednost, odnosno za 19,27 odsto, odnosno za 44,77 miliona eura je veća naplata u odnosu na isti period prošle godine”, kaže se u saopštenju.

Ovaj porez je od 1. jula povećan sa 17 na 19 odsto. U avgustu je naplaćeno 124,4 miliona eura, što je za 9,53 miliona više u odnosu na plan, odnosno za 8,29 odsto, a u odnosu na avgust prošle godine naplata je veća za 14,66 odsto ili 15,91 milion eura.

Objaviće listu onih koji često krše zakon

Iz tog Vladinog resora najavljeno je da će u cilju informisanja javnosti, objaviti listu poreskih obveznika za koje je utvrđeno da su u prethodnom periodu počinili veći broj prekršaja.

„Kao i da će, u okviru zakonske regulative i aktivnosti Vlade na suzbijanju sive ekonomije, prema pomenutim licima preduzeti strože mjere kao što su, između ostalog, stalni inspekcijski nadzor, zatvaranje – pečaćenje objekta, zabrana raspolaganja sredstvima na računu poreskog obveznika i druge mjere prinudne naplate“, kaže se u saopštenju.

Navodi se da će se u narednom periodu nastaviti sa rigoroznijom regulacijom kaznene politike prema počiniocima ove vrste prekršaja, a u cilju povećanja poreske discipline.

( Marija Mirjačić )