Đorđe Stijepović uskoro u Crnoj Gori: Srce nam kuca u istom ritmu

Podgorica - “Fishtank Ensemble” iz Los Anđelesa, jedan od vodećih gypsy jazz sastava u SAD, imaće tri koncerta u Crnoj Gori. Najprije će u subotu, 17.avgusta svirati u Budvi, u Starom gradu na sceni između crkava od 21.30, dan kasnije nastupiće u Tivtu u okviru festivala “Purgatorije” na platou ispred podmornice Heroj u Porto Montenegru, a turneju će zaključiti podgoričim koncertom u utorak, 20. avgusta u 21.00 u KIC-u “Budo Tomović”.

Član sastava “Fishtank Ensemble” Đorđe Stijepović, jedan od najboljih svjetskih slep kontrabasista, za “Vijesti” priča o muzici, životu u Americi, kao i slep tehnici sviranja u kojoj spada među najbolje na svijetu.

Časopis “LA Weekly” grupu “Fishtank Ensemble” opisuje kao “jednu od najuzbudljivijih na planeti”. Šta je to toliko uzbudljivo u vašem nastupu?

Mislim da nas od ostatka gypsy world music scene najviše razdvaja to što smo svi potekli iz različitih kultura. Svi imamo potpuno različite polazne tačke, a spojila nas je ljubav prema romskoj muzici. Ono što sviramo ne može se okarakterisati samo jednim stilom.

To je mješavina flamenka, balkanske tradicionalne muzike, gypsy jazza. Mislim da sve to uz energični rock’n’roll pristup, čini grupu dodatno uzbudljivom za američko tržište.

Na muziku kvarteta dosta utiču i iskustva sa putovanja širom svijeta. Ko je tu dao najveći doprinos?

Svi smo doprinijeli na različite načine. Violinista Fabrice Martinez je desetak godina putovao po Evropi, najviše po Rumuniji, Mađarskoj i Italiji i skupljao tradicionalne pjesme, uglavnom romskog porijekla. Gitarista Douglas Smolens je proveo izvjesno vrijeme u pećinama Granade u Španiji gdje je intenzivno učio flamenko gitaru.

Ursula Knudson se školovala klasičnim operskim pjevanjem, a uz Fabricea je dosta putovala i učila razne ciganske stilove. Od ove godine nastupamo sa bubnjarem Mattyjem Algerom. On je prvenstveno roots muzičar sa ogromnim iskustvom, svirao je sa mnogima od Eminema do Ben Harpera.

Odakle kod vas interesovanje za gipsy jazz muziku?

Postepeno se razvijalo. Kao mali sam se zainteresovao za r’n’r i dosta sam bio isključiv po tom pitanju. Tradicionalna muzika je u mojoj porodici bila uvijek prisutna. Otac se bavio folklorom prvo u ansamblu Oro (prvih 20 godina života je proveo na Cetinju i u Podgorici) i kasnije u ansamblu Kolo. Pretpostavljam da je ljubav prema tradicionalnoj muzici kod mene najviše došla od njega. Sa nekih 18 godina sam počeo da sviram u grupi Balkan Music Club, koja se smatra jednom od začetnika world music scene kod nas.

Preko balkanske sam se zainteresovao za romsku muziku. U to vrijeme sam počeo da sviram i učim jazz kontrabas kod profesora Vojina Draškocija i Miše Blama. Od početka mog interesovanja za jazz, najprijemčiviji su mi bili stariji stilovi poput onog koji se svirao u Nju Orleansu.

Taj stil je direktno uticao na Rome u Francuskoj, pa je Django Reinhardt pod uticajem Nju Orleans jazza i swinga začeo gypsy jazz. Vjerovatno zbog moje ljubavi prema romskoj muzici i ranom jazzu, ovaj stil mi se odmah dopao. Nažalost, u to vrijeme u Beogradu nije bilo mnogo muzičara koji su se bavili gypsy jazzom, tako da sam zapravo tek u Americi imao prilike da se ozbiljno njime bavim.

S obzirom na to da uz gipsy jazz svirate i rockabilly, u čemu više uživate, kada svirate gipsy jazz ili rokabili?

Uh, to je teško pitanje. Rockabilly je moja prva ljubav zbog koje sam počeo da se bavim muzikom i zbog koje sam se preselio u Ameriku. S druge strane balkanska muzika (uključujući cigansku i gypsy jazz) je stil kome tradicionalno više pripadam. To mi je u krvi. Paradoksalno je to što posljednjih godina u SAD više sviram upravo taj stil, a ne onaj koji me je naveo da spakujem kofere i preselim se na drugi kraj planete. Ipak, najviše uživam da sviram sa dobrim muzičarima sa kojima mogu da nađem zajedničku notu. Ako nam srce kuca u istom ritmu onda je to prava stvar. Koji god to stil bio...

Novi početak

Kada ste 2004. otišli u Ameriku da tamo nastavite karijeru, nijeste imali pripremljen teren. Koliko je bilo teško početi iznova i da li ste se bavili i drugim poslovima kako biste preživjeli?

Na moju sreću, sem nekoliko kratkotrajnih poslova, nisam morao ničim da se bavim sem muzikom. Međutim, bilo je izuzetno teško. Najviše me je frustriralo to što nisam imao prilike da dođem u susret sa kvalitetnim muzičarima. Svirao sam sve i svašta i iz moje tadašnje perspektive se sve odvijalo izuzetno sporo. Bio sam pun energije, spreman da grizem, a nisam dobijao priliku. Poslije nekoliko godina karte su se poklopile i dobio sam poziv za nacionalnu turneju po SAD sa poznatim rockabilly muzičarem Deke Dickersonom.

Na toj turneji sam nastupao sa legendama poput “Scotty Moore benda”, DJ Fontanom, Sonny Burgessom, Billy Boy Arnoldom, Jody Williamsom i drugima. Moja reputacija je polako rasla, tako da posljednjih godina dobijam sve više poziva da sarađujem sa velikim muzičarima kao što su Tommy Emmanuel, Wanda Jackson, Beats Antique, Rupa and the April Fishes...

Posebno sam zadovoljan angažmanom u grupi “Head Cat”, sa Lemmy Kilmisterom iz “Motorheada” i Slim Jim Phantomom iz “Stray Catsa”, čiji sam bio član. Nastupam i solo, a ponekad u duetu sa trbušnim plesačicama. Izuzetno mi je bilo zadovoljstvo da nastupam sa najboljim kao što su Rachel Brice i Mira Betz.

Muziku nije lako izmjeriti

Imate reputaciju najboljeg slap kontrabasiste u svijetu. Kakva je to tehnika sviranja?

Teško je zaista reći ko je najbolji, jer muzika nije trčanje, pa da može lako da se izmjeri. Posljednjih godina više američkih časopisa me navodi kao najboljeg, vjerovatno zbog mog doprinosa ovom stilu.

Slep je tehnika koja je nastala početkom XX vijeka, najverovatnije u Nju Orleansu. Za razliku od standardnog pizzicato sviranja kontrabasa, ona obuhvata i perkusivni dio koji se dobija udaranjem šake po hvatniku kontrabasa.

Prije nekoliko godina osnovao sam vebsajt artofslapbass.com koji predstavlja druge slep kontrabasiste, sadrži članke o istorijatu tehnike i časove. Sajt je postao izuzetno posjećen i sada je glavni izvor informacija za slep kontrabasiste širom svijeta.

Galerija

( Marija Vasić )