U Crnoj Gori zvanično nema virusa Zapadnog Nila: Tigrasti komarci neće na nas
Institut je prošle godine registrovao jedan slučaj tog oboljenja, dok je u Srbiji je zabilježen značajan porast broja oboljelih
Iako Institut za javno zdravlje Crne Gore u toku ove godine nije registrovao nijedan slučaj obolijevanja od groznice Zapadnog Nila, opasnost od pojave bolesti postoji, jer su komarci koji prenose infekciju široko rasprostranjeni.
Institut je prošle godine registrovao jedan slučaj tog oboljenja. U Srbiji je zabilježen značajan porast broja oboljelih, pa beogradski mediji prenose da je trenutno zaraženo 27 ljudi.
Rukovodilac Odsjeka za biologiju na Prirodno matematičkom fakultetu prof. dr Vladimir Pešić kaže za “Vijestima” da su se azijski tigrasti komarci pojavili u Crnoj Gori još prije 20 godina i da su danas široko rasprostranjeni. “Najbrojnija legla tigrastog komarca nalaze se u primorskom dijelu kao i u centralnoj regiji, dolini rijeke Zete, kao i urbanom području Podgorice”, kaže Pešić.
Jedan od savjeta je i spavanje u prostorijama koje imaju klimu, zaštitne mreže, korišćenje električnih aparata, sredstava koja odbijaju komarce
Staništa za tigraste komarce su različite odbačene posude, automobilske gume, nepropisno odbačen krupni otpad, neodržavani slivnici. “Zbog toga tigrasti komarac u Crnoj Gori danas veoma uspješno istiskuje vrstu domaćeg komarca, posebno u urbanim područjima. Tigrasti komarac je veoma opasna vrsta po zdravlje ljudi zbog sposobnosti prenošenja različitih arbovirusa od kojih je najznačajniji virus dengue”, upozava Pešić.
Tigrasti komarac (FOTO: cisr.ucr.edu)
Virus Zapadnog Nila od devedesetih godina izaziva povremene epidemije u skoro svih krajevima svijeta, u regionu se infekcija raširila tokom 2012. godine, kada su, osim što je bilo na desetine zaraženih, registrovani i smrtni ishodi u Srbiji, Hrvatskoj i Makedoniji.
Iz Instituta su “Vijestima” rekli da su osnovne mjere zaštite preventivne - izbjegavanje područja sa velikim brojem insekata, kao što su šume i močvare, te smanjenje broja komaraca na otvorenom, što se postiže isušivanjem izvora stajaće vode.
Ljekari savjetuju izbjegavanje boravka na otvorenom između sumraka i svitanja, naročito u područjima gdje borave komarci, dugačku odjeću svijetlih boja koja pokriva veći dio tijela ukoliko se planira odlazak u oblast u kojoj se u većoj mjeri nalaze komarci. Preporučljivo je da odjeća bude komotna.
Jedan od savjeta je i spavanje u prostorijama koje imaju klimu, zaštitne mreže, korišćenje električnih aparata, sredstava koja odbijaju komarce.
“U slučaju pojave bilo kakvih simptoma bolesti po povratku sa putovanja, odmah se javiti izabranom ljekaru i navesti podatak o putovanju i eventualnom ubodu komarca ili drugih insekata”, piše u dopisu koji je potpisao Centar za kontrolu i prevenciju bolesti.
Pešić: Slaba vajda od nasumičnog zaprašivanja
Profesor Pešić upozorava da izostaje detaljan monitoring tigrastog komarca, koji bi se radio svake godine. Monitoring bi obuhvatao istraživanje rasprostranjenosti tigrastog komarca, kartiranje infestiranih područja, izradu programa mjera suzbijanja za pojedina područja, nadzor i praćenje područja kao i edukaciju građana. Takvu praksu imaju države u regionu.
Prije zaprašivanja, koja je česta mjera suzbijanja komaraca, prema mišljenju Pešića, neophodno je da stručna komisija identifikuje područja na kojima se nalaze najbrojnija trajna, ali i potencijalna legla, kao i vrijeme zaprašivanja.
“U Crnoj Gori zaprašivanje se radi bez prethodnog mišljena stručnih komisija, te su njegovi efekti minimalni, a često i kontraproduktivni, zbog negativanog uticaja na životnu sredinu, suzbijanje prirodnih neprijetelja komaraca, efekat uglavnom pogodi obične komarce čime se povećava prirodni prostor za tigrastog komarca”, objašnjava Pešić.
Ako otok i bol traju 24 sata, odmah kod ljekara
Epidemiolozi objašnjavaju da je prilikom ujeda komarca svrab glavni simptom, a ukoliko se otok ili bol pogoršavaju poslije 24 časa, treba potražiti pomoć ljekara. Kod čak 80 odsto zaraženih, kako su kazali, bolest prolazi bez simptoma, dok ostali imaju blagu kliničku sliku koju karakteriše povišena tjelesna temperatura, bolovi u mišićima, mučnina, povraćanje i ponekad otok limfnih žlijezda ili osipa po trupu.
“Kod manje od jedan odsto zaraženih dolazi do razvoja teške kliničke slike, odnosno neuroinvazivnog oblika bolesti - meningitis i/ili encefalitis”, upozorili su iz Instituta. Simptomi infekcije virusom Zapadnog Nila obično traju nekoliko dana.
U slučaju blažih simptoma bolest prolazi spontano, ali simptomi mogu da traju i nekoliko sedmica i tada je neophodna hospitalizacija. Ne postoji specifična terapija za to oboljenje.
Galerija
( Dražen Đurašković )