Naše vozačke dozvole ne važe preko Jadrana

Međunarodne vozačke dozvole izdate u Crnoj Gori nisu važeće za osobe koje su stalno nastanjene u Italiji duže od godinu dana. Kako “Vijesti” saznaju iz italijanskog Ministarstva za saobraćaj, do toga dolazi zbog nedostatka sporazuma o konvertovanju vozačkih dozvola između Crne Gore i Italije.

Ovaj problem na svojoj koži iskusio je i fudbaler Fiorentine Stevan Jovetić jula 2011, kada je italijanska saobraćajna policija podnijela krivičnu prijavu protiv njega zbog vožnje bez dozvole nakon što su ga zaustavili u mjestu Kovercijano u Toskani za volanom automobila porše kajena.

Prijava je podnijeta iako je Jovetić posjedovao validnu dozvolu izdatu u Crnoj Gori – prema italijanskoj regulativi ova dozvola je nevažeća, pa vozaču slijedi ista kazna. Da bi nastavio da vozi u Italiji, čuveni crnogorski fudbaler je morao da se upiše u italijansku autoškolu

Jovetić "popio" krivičnu prijavu u Italiji zbog neposjedovanja potrebnih dokumenata (Foto: Savo Prelević)

Prema aktuelnoj situaciji, crnogorski državljani koji žive u Italiji više od godinu dana kao rezidenti, ukoliko žele da voze na teritoriji Italije primorani su da ponovo pohađaju autoškolu, slijedeći identičnu proceduru kao i osobe koje nikada nisu polagale.

Ne postoji precizan podatak o broju crnogorskih rezidenata preko Jadrana, ali prema podacima italijanskih vlasti prošle godine je 4.500 crnogorskih državljana tražilo boravišnu dozvolu u Italiji.

Da bi dobili dozvolu za vožnju, iako su ranije položili vozački ispit u Crnoj Gori, Crnogorci nastanjeni u Italiji moraju da polažu teoriju, pohađaju časove vožnje i polože finalni ispit.

Osim što oduzima vrijeme, ovakva procedura košta i znatnu sumu novca. Za polaganje vozačkog ispita u Italiji u prosjeku je potrebno izdvojiti oko 500 ili 600 eura, uključujući časove teorije i vožnje, cijenu ispita, ljekarsku kontrolu i predviđene takse.

S obzirom na to da se mjesečne plate u Italiji kreću od 1.000 eura naviše, ne radi se o pretjeranom trošku za osobe koje prvi put polažu, ali je izdatak svakako visok za iskusne vozače primorane da se vrate u autoškolu zbog problema birokratske prirode.

Za razliku od državljana Crne Gore, ovakav problem nemaju državljani zamalja iz regiona poput Srbije, Makedonije, Hrvatske, Slovenije, Albanije, Moldavije.

Na osnovu sporazuma potpisanog u februaru, počev od 8. aprila državljani Srbije stalno nastanjeni u Italiji manje od 4 godine mogu konvertovati dozvole izdate u zemlji porijekla bez polaganja praktičnog ili teorijskog ispita, dok nastanjeni duže od 4 godine moraju vršiti reviziju dozvole uz polaganje ispita.

Revizija se vrši na osnovu člana 128 italijanskog Zakona o saobraćaju, kojim se reguliše potreba za ponovnim ispitivanjem sposobnosti vožnje u slučajevima kada “postoji sumnja o posjedovanju psihofizičkih sposobnosti ili tehničkog znanja” neophodnog za vožnju.

Oko 4.500 građana CG u Rimu tražilo boravišnu dozvolu

Radi se u svakom slučaju o kraćoj i jednostavnijoj proceduri u odnosu na ponovno pohađanje autoškole koje se nalaže državama sa kojima ne postoji sporazum.

Prije raspada Jugoslavije, građani jugoslovenskih republika, uključujući i građane Crne Gore, uživali su pravo konvertovanja dozvola. Međutim, jula 1996. italijansko Ministarstvo saobraćaja ukinulo je mogućnost konvertovanja dozvola izdatih u bivšim jugoslovenskim republikama, sa izuzetkom Hrvatske koja je sporazum o konverziji potpisala još 1994. godine. Uz Hrvatsku, i Makedonija je sporazum potpisala još 1998. godine.

Albanija takođe ima sporazum sa Italijom, potpisan 2008. godine, na snazi od 2009. Albanski državljani vozačku dozvolu mogu konvertovati bez polaganja ispita u skladu sa tabelom o konverziji kojom je utvrđeno podudaranje između kategorija vozačkih dozvola izdatih u dvjema državama. Sa Moldavijom sporazum postoji od 2003.

Italijansko zakonodavstvo nalaže potrebu za bilateralnim sporazumom o konvertovanju vozačkih dozvola sa državama koje nisu članice Evropske unije. Osim balkanskih država, sporazume o konverziji su potpisali su i Japan, Koreja, Filipini, San Marino, Letonija, Argentina, Liban, El Salvador i drugi. Sporazum važi 5 godina nakon čega ga je potrebno obnoviti. Za državljane svih zemalja sa kojima postoji sporazum važi pravilo da nije moguće konvertovati one dozvole koje su izdate u stranoj zemlji nakon registrovanja stalnog prebivališta u Italiji.

Njemačka dozvola bez autoškole

Kako “Vijesti” saznaju, kod ostalih članica EU postoje različite prakse kada je u pitanju konverzija vozačkih dozvola.

U Njemačkoj državljani Crne Gore (kao i državljani ostalih zemalja van EU za koje ne postoji odluka o konverziji) mogu da koriste dozvolu izdatu u zemlji porijekla najkasnije do 6 mjeseci nakon registrovanja stalnog prebivališta u Njemačkoj. Nakon toga, mogu dobiti njemačku dozvolu uz polaganje teorijskog i praktičnog ispita.

Za razliku od Italije, Njemačka ne zahtijeva pohađanje autoškole, niti časova vožnje za vlasnike vozačkih dozvola izdatih u Crnoj Gori. Prema informacijama sa portala za iseljenike francuskog Ministarstva inostranih poslova, Crna Gora je na listi država sa kojima Francuska ima sporazum o konverziji vozačkih dozvola.

Vlada treba da se pokrene

Na pitanje da li je Vlada Crne Gore upoznata sa problemom konvertovanja vozačkih dozvola sa kojim se suočavaju njeni građani u Italiji, Ministarstvo unutrašnjih poslova Crne Gore odgovorilo je potvrdno.

“Ministarstvo unutrašnjih poslova svjesno je problema koji crnogorski državljani imaju u Italiji. Nažalost, između Crne Gore i Italije ne postoji sporazum o međusobnom priznavanju vozačkih dozvola”.

Iz Ministarstva je saopšteno da imaju u planu zaključivanje ovog sporazuma, ali nije precizirano kada će pregovori na ovu temu biti pokrenuti. Iz italijanskog Ministarstva za saobraćaj “Vijestima” je nezvanično saopšteno da bi se konvertovanje dozvola izdatih u Crnoj Gori moglo omogućiti kada bi iz Vlade Crne Gore pokrenuli pregovore, s obzirom da je uobičajena praksa da zemlje čije državljane interesuje konvertovanje dozvola, budu pokretači inicijative.

Na pitanje da li je Vlada Crne Gore sklopila slične sporazume sa nekom drugom državom, iz Ministarstva unutrašnjih poslova Vlade Crne Gore su saopštili da je u martu sačinjen predlog za zaključivanje sporazuma sa Albanijom o međusobnom priznavanju vozačkih dozvola.

Galerija

( Nela Lazarević )