Otvoreno pismo Paštrovića: Otvorite naš biser za sve i oslobodite plaže

Dok mještani pripremaju okupljanje i blokadu hotelskog kompleksa nezadovoljni aktuelnim zakupcem i dok 50 radnika hotela najavljuje štrajk, grupa mještana Pa štrovića uputila je otvoreno pismo pozivajući državu da zaustavi dalje propadanje Svetog Stefana, grada hotela koji su oni stvarali a u kome “danas ne radi ni jedan Pa štrović na odgovornoj funkciji“.

Pozivajući nadležne da otvore nekadašnji biser za turiste, oslobode plaže i omoguće poštovanje Ustava na tom dijelu crnogorske obale, oni su podsjetili da je zaštitni znak crnogorskog turizma nastao kao “kruna ukupnog razvoja, kulture i potrebe Paštrovića da imaju svoj administrativni i kulturni centar ”.

U pismu grupe paštrovskih intelektualaca “Vijestima” ukazuje se da su Paštrović i oduvijek imali određeni stepen autonomije, posebno tokom dugog perioda vladavine Venecije i kasnije Austrougarske, da su imali svoj sud, vojsku, kneza i svoj centar.

“Taj centar je bio grad Sveti Stefan. Obje ove svjetske imperije poštovale su ovaj status Paštrovića dobijavši zauzvrat sigurnu južnu granicu sa otomanskim carstvom”, stoji u pismu.

Prema njihovim tvrdnjama, značajna mogućnost razvoja ovog kraja u pogledu turizma javlja se dolaskom kraljevske familije Karađorđević koji za svoju ljetnju rezidenciju biraju Miločer i kupuju nekoliko kuća u samom gradu Sveti Stefan, dok je poslije dolaska komunista na vlast taj obećavajući put na trenutak bio zaustavljen:

“Već 50-tih godina nova vlast došla je na ideju o turističkom razvoju ovog kraja. Ideja je bila prihvatljiva svima sem onima čiji su preci sagradili grad. U nju se nije ni vjerovalo dok ljudi nijesu iseljeni iz svojih kuća. Ljudi su plakali i napuštali svoj grad, oni koji nijesu htjeli da ga napuste bili su iznijeti”. Grad hotel Sveti Stefan otvoren je 13. aprila 1960, kada je primio i svoje prve goste:

“Paštrovići su progutali svoju gorku pilulu i ovaj prekid veze sa svojim gradom kompenzovali na način što za dugi niz godina kao dobri domaćini, vješti turistički i ugostiteljski radnici, na svojevrstan način upravljali njime. Grad je pod upravom Pa štrovića dobio sve najprestižnije domaće i inostrane nagrade, od kojih je najpoznatija Zlatna jabuka koju je hotel dobio 1970. za najbolji hotel na svijetu”.

U pismu se ističe da je i tokom ratnih 90- tih hotel Sveti Stefan pružao smještaj raznim eminentnim ličnostima iz zemlje i svijeta i uz velike napore uspijevao da se održi u svijetu turizma.

“Hotel je i nakon 90- tih bio u prilično dobrom stanju. Uz realna i nevelika ulaganja mogao je kao vlasništvo države, nastaviti sa svojim radom i ponovo se pojaviti kao najpoželjnija svjetska destinacija. Država je odabrala put davanja ovog hotela u ruke singapurskom hotelskom lancu, relativno novom u svijetu hotelske industrije, pred kojim je još vrijeme dokazivanja na planu pružanja turističko- ugostiteljskih usluga”, stoji u pismu.

"Država je odabrala put davanja ovog hotela u ruke singapurskom hotelskom lancu, relativno novom u svijetu hotelske industrije, pred kojim je još vrijeme dokazivanja na planu pružanja turističko- ugostiteljskih usluga”, stoji u pismu

Dodaje se da su po prvi put Paštrovići vidjeli da, na volšeban način, ostaju bez svog grada, kada je investitor počeo čitav kompleks obavijati ružnom i zarđalom žicom, pokazujući time da ovaj grad želi samo za sebe, svoj interes i ničiji drugo:

“Od tada pa do danas, traje borba za vraćanjem ovog značajnog kulturnog nasleđa svih Paštrovića, pod prirodni, paštrovski uticaj. Danas nakon više od sedam godina graditeljskih bauljanja i turističko- ugostiteljskih 'poduhvata', jasno je svakom slučajnom prolazniku da grad Sveti Stefan drži tuđa ruka, ruka koja nema osjećaj za potrebe našeg grada. Sveti Stefan danas djeluje zapušte - no, neuredno i, što je najgore od svega, nepristupačno” Zakupac Svetog Stefana je grčka Restis grupa.

Pohlepni tajkuni žele samo da nose vreće novca

Paštrovski intelektualci upozoravaju da grčki investitor u “maniru običnog pohlepnog tajkuna”, želi jedino i po svaku cijenu “sa što manje ulaganja odnijeti vreće novca, ne mareći pri tom u kakvom stanju ostavlja naš grad”.

“Tražimo otvaranje grada hotela za sve turiste i druge građane, rješavanje kanalizacionih problema, pristup plažama i slobodno kretanje. Pozivamo nadležne organe i podsjećamo ih da je čitav hotelski kompleks Sveti Stefan na teritoriji Morskog dobra i da se poštuje Ustav. Neshvatljiva je uporna potreba institucija ove zemlje, kao i trenutnog zakupca, da Paštrovići potpuno ostanu van uticaja na prilike koje se dešavaju u Svetom Stefanu. Danas u hotelu Sveti Stefan nema nijednog Paštrovića na bilo kojoj značajnijoj funkciji, sa koje bi na jasan način upozorio, savjetovao ili doprinio da hotel profunkcioniše kako treba. Naši paštrovski ljudi, mladići i djevojke, koji su završili visoke škole, ne nalaze zaposlenje u svom prirodnom ambijentu, hotelskom kompleksu Sveti Stefan, već odlaze po drugim gradovima i inostranstvu u potrazi za poslom. Svaki Pa štrović dijeli isti osjećaj po pitanju Svetog Stefana, jer nema naroda na svijetu koji je doživio da mu se oduzme čitav grad i preda nekome drugome“, ističe se u pismu.

Galerija

( Vuk Lajović )