Kukuta za mrtvog Njegoša

U Njegoševo doba vrh Lovćena je nadvisivao sve visove crnogorske, ali je kasnije, kako se Crna Gora oslobađala i širila, imalo mnogo viših. Međutim, Lovćen je zahvaljujući Njegošu, njegovom pjesničkom i državotvornom djelu i besmrtnoj slavi prerastao u simbol slobode. Neko je s pravom rekao da je Sloboda najviši vrh Crne Gore.

Mitropolija crnogorsko-primorska i njen čelnik, mitropolit Amfilohije, pokreću, po ko zna koji put, inicijativu za rušenje Mauzoleja na Lovćenu

Petar II Petrović Njegoš je, u stvari, pjesnik slobode. Lovćen je lijepa, ćudljiva i zanimljiva planina koja spaja Crnu Goru s morem od stvaranja svijeta, ali je slavu stekao zahvaljujući Njegoševoj slavi i veličini. Zapravo, Njegoš je Lovćen častio svojom zaživotnom zavjetnom željom da vjekuje na Jezerskom vrhu, kao što je najslavnija planina crnogorska zaslužna za njegovo postojanje.

Nemoguće je zamisliti Lovćen bez Njegoša i Njegoša bez Lovćena.

Oni su simbol Crne Gore, mjera njene veličine, slobode i nezavisnosti. Zato se o njih toliko i otimaju, najviše oni koji obožavaju da se kite tuđim perjem i sve čine da što više posvoje, prisvoje i otmu iz tuđih istorija i baština.

Ni ove 2013. godine, u kojoj se obilježava 200 godina od rođenja Njegoša, crnogorskog vladara, duhovnika i najvećeg pjesnika, nije se moglo proći bez nasrtaja na Lovćen i na Njegoševu pjesničku veličinu i besmrtnu slavu.

Mitropolija crnogorsko-primorska i njen čelnik, mitropolit Amfilohije, pokreću, po ko zna koji put, inicijativu za rušenje Mauzoleja na Lovćenu i, što je novina, za proglašenje Njegoša za sveca Srpske pravoslavne crkve što je dvostruka glupost, a što nije dobronamjerno ni prema Njegošu, ni prema Crnoj Gori, ni prema Crnogorcima. Nažalost to ima svoju predistoriju.

Iako je to rušenje Mauzoleja i vraćanje Kapele iz 1925. neostvarljiv san, na tome pored Amfilohija istrajavaju najopskurnije snage iz Crne Gore i okruženja

Jedan dio Crnogoraca se nakon 1918. godine pretvorio u preprodavce i nakupce nacionalnog identiteta pa bi da što više proda, utrapi ili pokloni iz crnogorskog nasljeđa – čak i Njegoša i Crnu Goru. To se i danas čini.

Austrija je 1912/13. htjela da Lovćen licemjerno trampi za Skadar, a početkom 1916. kad su pali i Lovćen i Crna Gora, a Njegoševe kosti nasilno ekshumirane na Cetinje, Crno-žuta monarhija je imala namjeru da na najslavnijem crnogorskom vrhu podigne spomenik Pobjedniku, u čast cara Franja Josifa, ali se to, srećom, nije ostvarilo.

A nakon Prvog svjetskog rata Crna Gora je prisajedinjena Srbiji i nestala u Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca.

Da bi se nestanak Crne Gore pritvrdio, nova država, na čelu sa dinastijom Karađorđevića i kraljem Aleksandrom, uz logističku podršku Srpske pravoslavne crkve, koja je dekretom toga navodnog „kralja ujedinitelja“ kanibalski progutala viševjekovnu Crnogorsku pravoslavnu crkvu – odlučila je da poruši u ratu oštećenu autentičnu Njegoševu Kapelu i umjesto nje postavi svoje crkveno zdanje, slično onome porušenom, što je učinjeno 1925. godine. Od tada Njegoševe kapele nema! Međutim, i danas se manipuliše i kapelom i Njegošem.

Iako je to rušenje Mauzoleja i vraćanje Kapele iz 1925. neostvarljiv san, na tome pored Amfilohija istrajavaju najopskurnije snage iz Crne Gore i okruženja. A to su, u stvari, biološki, duhovni ili politički potomci onih čiji je kredo bio: „Gospodo, mi od danas nijesmo više Crnogorci, mi smo Srbi“.

Ili malo dalje, na prelomu 19. i 20. vijeka, preci ovih današnjih „Srba iz Crne Gore“ smatrali su Petroviće i Njegoša izdajnicima i neprijateljima Srpstva.

O tome postoje brojna svjedočanstva u srpskoj štampi (naročito beogradskoj), pamfletistička i slična literatura, knjige, brošure i druge publikacije. Od emigrantskih i drugih publikacija pamfletističkog i sličnog karaktera pomenuću samo nekolike knjige: Marka Backovića (1864-1896) Crna Gora pri kraju devetnajestog vjeka (1894) u kojoj autor bespoštedno i ne bez odioznosti kritikuje crnogorskog suverena i nosioce vlasti u Crnoj Gori.

Smatra se da je autoru u pisanju ove knjige pomogao Pera Todorović, srpski novinar i političar. Obimna monografija Nekoliko krvavih slika iz albuma Petrović – Njegoševog doma, u izdanju Glavnog odbora crnogorske emigracije (sv. I na 320 str, Beograd 1898) takođe je kolektivno djelo, mada se pripisuje Savu Ivanoviću. Među ovakve publikacije spada i dio Memoara Rada Turova Plamenca (1997). Sve one i njima slične imaju negativan odnos ne samo prema dinastiji i knjazu Nikoli, nego i prema Njegošu.

Dok danas iste te Petroviće obogotvoruju i nazivaju Amfilohije, njegovi epigoni i sljedbenici „svetorodnom dinastijom“, Njegoša „najvećim srpskim pjesnikom“ i kandidatom za svetitelja, aktuelni jezik „Njegoševim jezikom“, a crnogorski narod „Njegoševim narodom“ – njihovi preci su ih svojevremeno čašćavali epitetima: „lacmanski Njeguši“, „njeguški čarapaši i palinoge“, „narodna kuga“, „božja kazna“, „Pilati“, „otrovi“, „zvjerad u čovječjoj koži“, „otužni i prepredeni zlikovci koji su krv zločinački na svako crnogorsko ognjište prosuli“, „sramotna i hajdučka kuća“, „fiksirani balkanski carevi“ koji rade protiv srpstva i njegove zavjetne misli – ujedinjenja, itd.

Preci današnjih potomaka su optužili Njegoša da je tvorac crnogorske „tajne policije“

U tom duhu je (sic!) Petar II Petrović Njegoš (aktuelni kandidat za srpskog svetitelja), kao vladar i utemeljitelj Senata, Gvardije i perjanika, centralizovane državne upravne, sudske, izvršne i vojne vlasti, a uz to i crkvene, po njima – „grobar srpskog imena“, jer navodno od njegove vladavine cijela kuća Petrovića kroz Crnu Goru čini bezakonja i pljačkanja, ali je uz to i „krvožedni mitronosac“, „franzavi krvolok pod mitrom“, „krivokletnik“, „okoreli zlikovac pod mitrom“, “vjerolomni mitronosac“, „glava pod bradom bez obraza“, „glava pod mitrom bez časti“, „glava u mantije bez pojma o Bogu“, „najsramniji hrišćanski sveštenik koji je do sada zemlju gazio“, „franzavi bezakonik u mantije“, „vtori Aleksandar Bordžija“, „vladika koji je svojim postupanjem uspio da okalja čast srpskog naroda u Crnoj Gori“, „koji je nanio ljagu srpskom narodu u Crnoj Gori“.

Pitamo se da li su to isti oni Petrovići koji su kod potomaka svetorodni, da li su isti oni koje su preci tako lijepo „čašćavali“ i je li to isti ovaj Njegoš, Amfilohijev kandidat za srpskog sveca u Crnoj Gori.

Ali eto to ga presvučeno potomstvo, uprkos amanetu predaka, kandiduje za svetitelja i ukazuje mu čast da bude barabar sa sv. Macom (Vukojičićem) i njemu sličnim.

Preci današnjih potomaka su optužili Njegoša da je tvorac crnogorske „tajne policije“ i kasnijeg policijskog sistema koji je on „na nesreću Crne Gore i na porugu Boga i ljudskog roda zamislio, da od prljavih njeguško-kotorskih kaluđerština i proskuraša… stvori jednu koliko skorovečernju i skandaloznu, toliko naduvenu i po srpske interese ubitačnu dinastiju!!!“

Bogami, ako se preci išta budu pitali nikad ništa od proglašenja Njegoša u svetitelja! Ni indulgencija ga ne može spasiti. Preci su potomstvu poručivali, ali ono za to očito ne haje, da je stanje crkve i religije u doba Petra II bilo katastrofalno.

Po njima, on je glavni krivac za užasno nedopustivo stanje vjere u Crnoj Gori. Vele da je taj „krvavi mitronosac“ „redovno poslje službe božje davao svome keru (koji se Dragon zvao) naforu tijelo Hristovo, na samim vratima crkve, koji ga obično tu čekaše“.

To je poznata alhemija pretvaranja tuđih veličina u srpske i neodoljiva potreba kićenja tuđim perjem

Takođe, Njegošu se ne prašta ni što je pred sami svoj polazak u Italiju na liječenje (po precima „na kurvarenje“) zapopio jednog istog jutra, „na samu službu božju, a sa jednom samom riječju 72 budale i od svake uzeo 42 talijera u zlato“. I baš kad je „viknuo u crkvi ono sakramentalno dostoin, odgovorio mu je njegov rođak Đorđije Savov iz pjevnice: „Jesu za goveda!“

Ovo je, navodno, za „časne pretke“ krunski dokaz na koji je način kod „ovog bogohulnika“ bio razvijen pojam o religiji.

Njegošu se nije praštalo navodno „bogohulno djelo“, koje je napravio po uputstvu Sime Milutinovića Sarajlije, „da balsamira svoga strica Petra I i oglasi na onakav bezbožni način za svetitelja“… „kojim se i danas prosti narod kune, kao, oprosti Bože, sa samim Bogom“. I nazivaju ga „Sveti Petar Njeguški“, „šareni svetac bez nosa“.

Za kandidata Njegoša u svetiteljsko dostojanstvo nije baš afirmativan sud predaka današnjih potomaka, koji ga predlažu: preci vele da je „posvećenje“ Petra I bilo „podvala Crnoj Gori i Srpstvu“ i da Petrovići nijesu „sveta kuća“. Čak je, navodno, zadugo upravo zbog njih monaški čin u Crnoj Gori bio prezren.

Čini se da se Njegošu nikako ne piše dobro, još ako potomci pročitaju šta su sve njihovi preci rekli ili napisali o „krvožednom mitronoscu“ i njegovim „užasnim zločinima“ koje je počinio po Crnoj Gori uvodeći državni poredak i uspostavljajući organe centralne vlasti i boreći se za crnogorsku slobodu, slavu i nezavisnost.

Matija Bećković iz neke urođene pizme, kao i Amfilohije i većina klera SPC, sasvim apstrahuje da je Njegoš, ipak, Crnogorac, da je bio vladar Crne Gore, vladika i njen najveći pjesnik. Po njemu je Njegoš sve to ali samo sa neprikosnovenim srpskim pečatom, kao da smo takvu veličinu dali u najam ili da smo ga prodali.

Ali to je poznata alhemija pretvaranja tuđih veličina u srpske i neodoljiva potreba kićenja tuđim perjem.

Nesrećni Njegoš će izgleda i mrtav morati da, bar na nivou Mitropolije crnogorsko-primorske, ispije spremljenu mu kukutu

Tako su stari Rimljani od tuđih vitezova pravili svoje gladijatore, dok srpska alhemičarska manufaktura pravi od njih svoje velikane i svetitelje.

Matija Bećković je izgleda, uz Amfilohija i Koštunicu, spiritus movens kampanje da se Njegoš proglasi za sveca i tvorac sintagme Lovćenski tajnovidac, što više liči na sofističku floskulu nego na svetački oreol.

Inače, povodom dva vijeka od rođenja Njegoša M. Bećković je napisao sofističku aposteozu u kojoj ga obogotvoruje i posvećuje ali ga lišava svoga crnogorskog. Međutim, Njegoš i njegova slava će nadživjeti i Matiju, njegovo djelo i povampireno srednjovjekovlje.

Njegoš i njegovo djelo se ne mogu oteti! Proglašenje za sveca za Njegoša bi bilo uvreda i poniženje.

Iako je Sveti arhijerejski sabor Srpske pravoslavne crkve zvanično saopštio da je donio odluku da se prijedlog o proglašenju Njegoša za sveca povuče iz procedure i da se Sabor time neće baviti, mislim da je to samo za privremeno odloženo da će se taj predlog s vremena na vrijeme obnavljati, kad političke prilike budu povoljnije.

Nesrećni Njegoš će izgleda i mrtav morati da, bar na nivou Mitropolije crnogorsko-primorske, ispije spremljenu mu kukutu koju su mu pripremili navodni prijatelji i sljedbenici, prepodobljeni potomci surovih i „nepotkupljivih“ predaka, koji su se sami predstavljali kao Njegoševi neprijatelji i negatori njegove dinastije i svega onoga što je činila i učinila za Crnu Goru za dva vijeka njene vladavine.

Ali to je duga priča! Za ovu priliku napravićemo samo osvrt na zadivljujuće suludu ideju da se najveći južnoslovenski pjesnik proglasi za sveca.

Mitropolit Amfilohije hoće da kanonizuje Njegoša za sveca (to je već učinio na nivou svoje Mitropolije) iz svoje lične sujete i nekog neobjašnjivog kaprica

Da se radi o apsurdu svjedoči i to da velikoj Rusiji i njenoj Ruskoj pravoslavnoj crkvi ne pada na pamet da, recimo, za sveca proglasi: Puškina, Ljermontova, Tolstoja, Dostojevskog i tolike druge. Ali im ne smeta da se sa Crnom Gorom i njenom crkvom poigravaju kao u doba Petra I kad su htjeli da crnogorskog Vladiku strpaju na brod, a potom u Sibir.

Ali ta komedija je samo kod nas moguća, samo zahvaljujući Srpskoj pravoslavnoj crkvi, njenoj pohajdučenoj Mitropoliji crnogorsko – primorskoj i njenom samovoljnom mitropolitu Amfilohiju čiji je ćef jedini zakon i kanon.

Ta Mitropolija je silom nametnuta Crnoj Gori 1920. godine, kao što joj je i mitropolit Amfilohije silom nametnut, pored živog vladike Danila Dajkovića, nakon AB – revolucije.

Ta mitropolija je, kao i cijela Srpska pravoslavna crkva, uvijek u funkciji srpske države, zato nije čudno što je otvoreno protivna postojanju samostalne i nezavisne Crne Gore. Ona se više ponaša vojnički nego crkveno.

Crnogorsko – primorska mitropolija se sve više miješa u sve pore života crnogorskog društva, nastojeći da utiče na državnu politiku, na crnogorsku budućnost i sudbinu. Ona smatra da je bezrezervna odanost Srpstvu najpreča hrišćanska dužnost, a borba za „zavetnu srpsku ideju“, državu svih Srba, svetinja nad svetinjama.

U tome se ne biraju sredstva. Ona se ponaša kontinuirano kao organ druge države i državne vlasti u Crnoj Gori. Crnogorsko – primorska mitropolija ne propovijeda izvorno hrišćanstvo nego velikosrpstvo u formi svetosavlja.

Njegoš je pomoću crkve učvršćivao crnogorsku državu, dok je mitropolit koji ga kandiduje za sveca ruši i osporava sve crnogorsko

Mitropolit Amfilohije hoće da kanonizuje Njegoša za sveca (to je već učinio na nivou svoje Mitropolije) iz svoje lične sujete i nekog neobjašnjivog kaprica, više iz taštine nego iz pobožnosti. Da je pobožnost u pitanju shvatio bi koliko je to apsurdno i to ne bi nikad učinio. Zašto to čini, samo on zna.

On vedri i oblači, a može mu biti pored ovako indiferentne države i uspavane savjesti i hipokrizije njenih građana. Očito, mitropolit Amfilohije bi da, u srednjovjekovnom duhu, spoji crkvenu vlast sa državnom u Crnoj Gori. Zato su on i njegova Mitropolija stalno u nekoj vrsti zavjere protiv Crne Gore i njenih čelnika na vlasti, ko god bio.

Njega ne interesuje „pravo hrišćanstvo“, već integralno srpstvo. Tako je Crna Gora od 1989. pod nekim vidom stalne inkvizicije, kao da se desio neki zilotski prevrat. Za razliku od aktuelnog mitropolita Amfilohija, kod Njegoša nije bilo ništa nametnuto. I on i njegova vjera i crkva su poticali iz naroda.

Njegoš je pomoću crkve učvršćivao crnogorsku državu, dok je mitropolit koji ga kandiduje za sveca ruši i osporava sve crnogorsko ako nije pod srpskim znakom.

Optuživali su Njegoša za “šarlatanstvo, laži i zločinstva”

S kakvom mržnjom su se odnosili preci (politički emigranti, dio opozicije, srpski krugovi, indoktrinirana crnogorska omladina u Beogradu) današnjih obogotvoritelja prema Njegošu ogleda se i u tome što ga nazivaju „začetnikom krvavog crnogorskog separatizma pogubnog po srpske interese“.

I dalje, ta patološka odioznost prema Njegošu vidi se i po tome kako su preci današnjih presvučenih potomaka tumačili njegovu potonju volju: „Neka počiva na Lovćenu, jer, zbilja, kao da mu je sam Bog naredio da na samrtnom času izabere to mjesto za vječiti boravak među zvjerovima i na tom svijetu, kao što je sam bio razvratnik i zvijer na ovome“.

Po istoj ovoj svijesti kaže se da je Njegoš, čije je djelo vremenom dobijalo na cijeni a on sam rastao kao pjesnik i mislilac, Gorski vijenac pisao „u ono vrijeme, kad je svaki Crnogorac manje-više glup, prost i fanatik bio, te nije znao i umio da ocijeni šarlantarstvo, laži i zločinstva Vladike Rada, koji je pokušao da pisanjem Gorskog vijenca ukrije od potomstva svoja gnusna izdajstva i zločinstva“.

(Kraj u narednom broju Art-a)

( Marijan Mašo Miljić )