Univerzitet Crne Gore kao siroče
Kritike na račun predloga novog zakona zbog favorizovanja fakulteta koji nijesu državni iznijela i bivša ministarka Gordana Đurović
Favorizovanje privatnih univerziteta, moguća privatizacija studijskih programa na državnom univerzitetu, ali i finansiranje studijskih programa na privatnim fakultetima koje suštinski postoje na Univerzitetu Crne Gore su bile neke od primjedbi na Predlog izmjena zakona o visokom obrazovanju.
Na okruglom stolu u Ministarstvu prosvjete, pomoćnica ministra Mubera Kurpejović rekla je da je "blago iznenađena" saopštenjem Univerziteta CG da tekst zakona nije dovoljno jasan i da ga treba povući.
Kurpejović je pozvala sve učesnike da norme iz kojih se vidi da zakon ima za cilj urušavanje državnog univerziteta i favorizovanje privatnih dostave u pisanoj formi.
Članovi zakona koji su uzburkali akademsku zajednicu odnose se na osnivanje javnih ustanova čiji osnivač može biti država, opština, Glavni grad ili Prestonica, ali i da se ustanova može osnovati po modelu javno–privatnog partnerstva.
Predlogom zakona je predviđeno da univerzitet čiji je osnivač vlada, uz njenu suglasnost, može organizovati studije u saradnji sa domaćom ili stranom ustanovom visokog obrazovanja što je navelo profesoricu i poslanicu PzP-a Branku Bošnjak da posumnja da će profitabilni fakulteti državnog univerziteta biti privatizovani.
"Izmjenama tog važnog zakona na mala vrata se želi uvesti privatizacija državnog univerziteta i mogućnost da država uđe u vlasništvo privatnih fakulteta, što se ne smije dozvoliti", kazala je ona.
I dok sa državnog fakulteta smatraju da se favorizuju privatni, Milica Vukotić sa UDG-a ističe da privatni fakulteti misle suprotno – da su oni u mnogo neravnopravnijem položajuBošnjak je imala primjedbu i na odredbu kojom Savjet za visoko obrazovanje bira vlada, uz predlog da to radi Skupština Crne Gore. Ona je kritikovala i odredbu koja se nalazila i u prethodnom zakonu a odnosi se na finansiranje programa na privatnim fakultetima ukoliko su oni od javnog interesa.
"Ne bih rekla da ti studijski programi ne postoje na državnom univerzitetu. Da je u pitanju veterinarski fakultet, onda bi bilo logično da ga vlada finansira”, kazala je Bošnjak.
I profesorica Ekonomskog fakulteta i bivša ministarka evropskih integracija Gordana Đurović smatra da su interesi privatnog sektora dobro etablirani u zakon, dok je državni univerzitet kao "neželjeno dijete ili siroče".
Profesorica i poslanica DF-a Jelisava Kalezić je istakla da kroz zakon ne vidi potrebu države za državnim univerzitetom.
"Cilj ni u jednom trenutku nije bio da se ugrozi autonomija bilo koje ustanove, već nam je cilj kvalitet u visokom obrazovanju i postavljanje istih uslova za funkcionisanje, osnivanje i na kraju ukidanje ustanova ili studijskih programa bez obzira na tip svojine", rekla je Kurpjeović.
I dok sa državnog fakulteta smatraju da se favorizuju privatni, Milica Vukotić sa UDG-a ističe da privatni fakulteti misle suprotno – da su oni u mnogo neravnopravnijem položaju.
Nezvanične informacije govore da je UDG, čiji je jedan od vlasnika premijer Milo Đukanović, u nezavidnoj finansijskoj situaciji.
Doktori nauka idu kući, a studenti će predavati?
Predsjednica Asocijacije saradnika i studenata postdiplomskih i doktorskih studija Olivera Popović kazala je da je za njih nepovoljan član zakona koji predviđa ugovore od godinu dana za saradnike u nastavi.
I u nevladinom sektoru smatraju da je cilj zakona da se da prioritet privatnim, a u zapećak stavi državni univerzitet.“Imamo i paradoksalnu situaciju da saradnik u nastavi koji doktorira ostaje bez posla ukoliko ne može odmah biti izabran u zvanje, a na njegovo mjesto se dovodi diplomirani student koji tek treba da upiše magistarske ili doktorske studije”, kazala je ona.
I Zlatko Vujović (CEMI) smatra da je taj dio zakona loš jer saradnici za godinu dana ne mogu ispuniti nijednu obavezu vezanu za magistraturu ili doktorat.
Marina Vujačić i Miroslava Mima Ivanović iz Udruženja mladih sa hendikepom poručile su da nijesu zadovoljne terminologijom u zakonu jer se osobe sa invaliditetom pominju kao osobe sa posebnim obrazovnim potrebama.
Novac građana dajemo privatnim “fakultetima”
I u nevladinom sektoru smatraju da je cilj zakona da se da prioritet privatnim, a u zapećak stavi državni univerzitet. Snežana Kaluđevorić iz CGO kazala je da se kroz institut privatno-javnog partnerstva želi obezbijediti sigurnost za privatne ustanove.
"Nedopustivo je da se novac iz budžeta troši za ustanove bez sertifikata za rad, a da se pri tom ne može sa sigurnošću znati hoće li neka ustanova ispuniti sve uslove i biti reakreditovana ili ne, a da se sa druge strane smanjuje budžet državnim fakultetima koji baštine višedecenijsku tradiciju”, kazala je Kaluđerović.
Zlatko Vujović (CEMI) se osvrnuo i na nezavisnu finansijsku situaciju na UCG i predložio da država jednom godišnje organizuje nezavisnu revizorsku instituciju da ispita kako se upravljalo novcem.
Galerija
( Milica Novaković )