Ponuda za autoput: Kinezi spustili cijenu, a kamata samo dva odsto

Vlada Crne Gore trebalo bi da uskoro, nakon finalnih pregovora koje su vodili ministri finansija Radoje Žugić i saobraćaja Ivan Brajović, dobije konačne ponude zainteresovanih investitora za izgradnju dionice autoputa od Podgorice do Mateševa, kako bi u junu eventualno bila donijeta odluka o potpisivanju ugovora.

Prema nezvaničnim informacijama, u ovom trenutku se kao najprihvatljivija ponuda smatra kineska, pošto Kineska kompanija za telekomunikaciju i infrastrukturu (CCCC international), koju podržava kineska EXIM banka, nudi uslove koji su daleko povoljniji nego oni koji su iznijeti u ranijim navratima.

Kako “Vijesti” saznaju u Vladi, Kinezi nude da 42 kilometra autoputa od Podgorice do Mateševa izgrade za sumu manju od 800 miliona eura, što je bila njihova prvobitna ponuda, s tim što bi radili od novca koji bi kreditirala kineska državna EXIM banka.

Ta banka Crnoj Gori nudi grejs period od pet godina na kredit sa kamatom od dva odsto na godišnjem nivou, sa ukupnim rokom otplate od 20 godina. Kinezi su kamatnu stopu snizili sa tri na dva odsto, a odustali su i od zahtjeva da Crna Gora uplati osiguranje kredita, koje se inače kreće od dva do šest odsto na ukupnu sumu. Crna Gora bi se svakako državnom garancijom obavezala da će kredit biti vraćen.

Sa potpredsjednikom kineske kompanije CCCC Čen Fenđianom i predsjednikom kineske kompanije CRBC Zang Jiančuem prošlog mjeseca su u Pekingu razgovarali ministri Žugić i Brajović. CCCC je matična kompanija koja ima predstavništva u 115 država, dok je CRBC, ćerka kompanija, specijalizovana za izgradnju puteva i ima predstavništva u 43 države svijeta. Ukoliko kineska strana bude izabrana kao partner, krovni sporazum bio bi potpisan sa kompanijom CCCC, a izvođački ugovor sa CRBC.

EXIM banka bi dala kredit u okviru kreditne linije za zemlje centralne i jugoistočne Evrope od deset milijardi USD, koja je dogovorena u Varšavi u aprilu 2011. godine.

Druga ponuda stiže iz Turske

Druga veoma primamljiva preliminarna ponuda, kako tvrdi naš sagovornik iz Vlade, je ona koju je dao turski konzorcijum DOGUS-GULSAN, koji tijesno sarađuje sa finansijskim fondom Afii iz Singapura, na čijem čelu je Mehmed Gandi.

Taj konzorcijum nudi da iz svojih sredstava izgradi dionicu Podgorica - Mateševo po cijeni koja takođe ide ispod 800 miliona, s tim što bi im Crna Gora platila tako što bi im dala koncesije na eksploataciju prirodnih bogatstava, što znači da bi državna imovina bila garancija da će sve biti namireno. Ovaj konzorcijum, koji je gradio metro u Sofiji i međunarodni aerodrom u Kijevu, traži koncesije za eksploataciju uglja u Maoču kod Pljevalja, koncesije za boksit, a u obzir dolazi i ustupanje državnog zemljišta za izgradnju turističkih centara.

Ta ponuda se smatra izuzetno dobrom osnovom za detaljnije pregovore jer ona znači da javne finansije ne bi bile dodatno opterećene i što bi zapravo bili ustupljeni resursi koje Crna Gora svakako sama ne može valorizovati. Faktički, osim autoputa to bi dovelo do pokretanja novih razvojnih projekata. Problem je što bi za ugovaranje svih detalja trebalo nešto više vremena, tako da ne bi bio izvjestan početak gradnje do kraja ove godine, što je plan Vlade. A gubitak vremena bi istovremeno značio i materijalni gubitak.

U igri je još i američko-turski konzurcijum Behtel-Enka, s tim što se njihovi uslovi ocjenjuju kao najmanje prihvatljivi. Prema nezvaničnim informacijama, ključni problem je što ovaj konzorcijum, koji je gradio autoput od Tirane do Prištine, te autoputeve kroz Kosovo, nudi takav ugovor koji uvijek ostavlja mogućnost da cijena bude veća nego što je početna kalkulacija.

Sva tri potencijalna investitora prihvatili su uslov Vlade da angažuju domaće građevinske kompanije, uz klauzulu da "cijena koštanja bude razumna".

Ukoliko se ostvari plan Vlade da u junu bude ugovorena gradnja autoputa, što bi trebalo da bude zamajac razvoju ekonomije, taj ugovor bi morao da bude potvrđen u Skupštini Crne Gore.

Galerija

( Neđeljko Rudović )