Posljedice rada TE Pljevlja: 35 preranih smrti, šteta u stotinama miliona

Zagađivanjem vazduha, Termoelektrana (TE) Pljevlja izazvala je 35 prijevremenih smrtnih slučajeva 2016. godine u Crnoj Gori ali istovremeno i štetu koja je veća od 100 miliona eura, procijenili su iz Saveza za životnu sredinu i zdravlje (HEAL).

HEAL, vodeća evropska neprofitna organizacija koja se bavi uticajem životne sredine na zdravlje, utvrdila je istraživanjem da 16 termoelekrana na zapadnom Balkanu predstavlja prijetnju po javno zdravlje time što stvaraju ogromne količine zagađenog vazduha koji utiče na zdravlje ljudi u tim zemljama, Evropskoj uniji, ali i van nje.

Ovih 16 termoelektrana, koje potiču još iz vremena komunizma, emitovale su prije tri godine istu količinu SO2 (sumpor-dioksid) kao i 250 termoelektrana sa 30 puta većim kapacitetom u ostalim djelovima EU.

Iz HEAL-a su u slučaju Crne Gore procijenili da je 2016. godine zbog rada TE Pljevlja 35 osoba izgubilo život, da je 64 djece oboljelo od bronhitisa, kod gotovo 550 astmatične djece probudilo simptome astme a kod 15 odraslih hronični bronhitis. To je, stoji u tabeli, uticalo da 23 osobe budu primljene na bolničko liječenje zbog respiratornih i kardiovaskularnih simptoma.

Procijenjena šteta po zdravstveni sistem iznosi i do 102 miliona eura. Iz HEAL-a dodaju da je to izazvalo i ekonomsku štetu po cijelu državu jer je to uticalo i na manju produktivnost kod radno sposobnog stanovništva, odnosno da je izgubljeno 9.160 radnih dana.

Ova evropska organizacija analizirala je posljedice rada svake od 16 termoelektrana u regionu zasebno van granica zemalja u kojima se nalaze.

Procijenili su da je TE Pljevlja emisijama štetnih čestica 2016. godine izazvala 133 prijevremenih smrtnih slučajeva, da je 285 djece oboljelo od bronhitisa, kod gotovo 2.900 asmatične djece probudilo simptome astme a kod 68 odraslih hronični bronhitis. Broj onih koji su morali da budu hospitalizovani zbog respiratornih i kardiovaskularnih problema je veći od 100.

Šteta koju je TE Pljevlja izazvala u Crnoj Gori i van njenih granica iznosi i do 300 miliona eura.

Iz HEAL-a su istakli da su podatke o emisiji iz TE Pljevlja dobili od njenog vlasnika, Elektroprivrede Crne Gore (EPCG).

Iz EPCG nisu odgovarali na pitanja “Vijesti” kako komentarišu procjene HEAL-a za TE Pljevlja i Crnu Goru, koje mjere se preduzimaju a koje treba preduzeti kako bi se stanje poboljšalo, ali i da li je zbog posljedica zagađenja vazduha bilo tužbi, odnosno koliko su iznosile isplaćene odštete građanima. Nalaz nisu komentarisali ni iz Instituta za javno zdravlje Crne Gore, ali ni iz Opštine Pljevlja. Svjetska zdravstvena organizacija (SZO) ističe da je veza između zagađenja vazduha i respiratornih i kardiovaskularnih bolesti dobro utvrđena.

GH: Rezultati zabrinjavajući, ali nisu novina

Mada zabrinjavajući, ovi rezultati nisu ništa novo kada se govori o zagađenju vazduha u Pljevljima, poručuju iz Green homea, crnogorskog partnera HEAL-a.

“Podsjetiću da je prije par mjeseci i najnoviji Izvještaj SZO ponovo pokazao da su Pljevlja među najzagađenijim gradovima u Evropi. Znamo da postojeće postrojenje TE nema sisteme za desumporizaciju i stoga ne poštuje dozvoljene granične emisije kada govorimo o emisijima SO2. Plan rekonstrukcije i ekološke sanacije je u toku, pa nam ostaje da vidimo koliko će se nakon realizacije ovog projekta stanje popraviti makar kada govorimo o uticaju TE na zagađenje vazduha”, kazala je za “Vijesti” Diana Milev Čavor.

( Miloš Rudović )