U Pljevljima sve manje stanovnika: Grad koji umire
Kako pokazuje statistika, Pljevlja su ubjedljivo na prvom mjestu u Crnoj Gori kao opština sa negativnim priraštajem od minus 22
U Pljevljima je tokom januara, prema podacima Monstata, rođeno 17 beba - šest dječaka i 11 djevojčica, a da je taj broj mali najbolje pokazuju uporedni podaci iz drugih crnogorskih opština sa približnim brojem stanovnika.
U tom mjesecu u Beranama je rođeno 37 beba, Bijelom Polju 39, a Herceg Novom 33.
Prvog mjeseca ove godine iz Pljevalja su se odselile 44 osobe, a doselilo 14 njih. Ako bi se zadržao taj trend smanjenja broja stanovnika, u Pljevljima bi za desetak godina bilo dvadesetak hiljada stanovnika, odnosno desetak manje u odnosu na popis iz 2011.
Tokom januara umrlo je 39 stanovnika Pljevalja. Kako pokazuje statistika, taj grad je ubjedljivo na prvom mjestu u Crnoj Gori kao opština sa negativnim priraštajem od minus 22.
Prvog mjeseca ove godine iz Pljevalja su se odselile 44 osobe, a doselilo 14 njih. Ako bi se zadržao taj trend smanjenja broja stanovnika, u Pljevljima bi za desetak godina bilo dvadesetak hiljada stanovnika, odnosno desetak manje u odnosu na popis iz 2011.
Podaci sa posljednjeg popisa pokazali su da u Pljevljima živi oko 15 odsto stanovništva manje u odnosu na prethodni. U pljevaljskoj opštini, živi 31.060 stanovnika, što je za više od 5.858 manje u odnosu na popis iz 2003, odnosno više od 16.000 manje u odnosu na 1971. godinu, kada su Pljevlja imala najviše stanovnika.
I najnoviji podaci o broju birača u pljevaljskoj opštini pokazuju da se trend smanjenja broja stanovnika nastavlja.
U gradu živi 19.622 stanovnika, više od dvije hiljade manje u odnosu na 2003. kada ih je bilo 21.717. U 157 seoskih naselja živi oko 11.400 stanovnika, što je skoro tri hiljade manje u odnosu na 2003, i to su pretežno staračka domaćinstva.
U posljednjih nekoliko godina prirodni priraštaj je negativan, ali kada se uporede podaci o broju rođenih i umrlih između dva popisa može se zaključiti da to nije jedan od razloga drastičnog smanjenja broja stanovnika u Pljevljima.
Od 2004. do 2009. u toj opštini rođeno je 1.990 djece, a umrlo 1.918 građana, ali je od 2009. do danas broj umrlih znatno veći u odnosu na broj novorođene djece. Tako su 2009. u Pljevljima rođene 272 bebe, a umrlo je 370 Pljevljaka, a 2011. godine rođeno je 260 mališana, a umrlo 436 osoba.
Trend smanjenja broja stanovnika se nastavlja: Pljevlja (Foto: G. Malidžan)
Pljevljaci najčešće odlaze u Beograd i Podgoricu, a nemali je broj onih koji se trajno nastanjuju u Sarajevu. Lokalna uprava nema strategiju, niti preduzima jasne mjere kojim bi uticala na povećanje nataliteta
Ta razlika je zabrinjavajuća za buduću demografsku sliku Pljevalja, ali ne objašnjava nagli pad broja stanovnika, jer je za osam godina umrlo oko 200 osoba više u odnosu na broj novorođenčadi. Iz tog podatka se može zaključiti da se između dva popisa iz Pljevalja iselilo više od 5,5 hiljada stanovnika.
U Pljevljima se od 2.000. godine do danas broj novorođene djece smanjio skoro duplo, a sedamdesetih godina u pljevaljskom porodilištu rađalo se više od 1.000 beba, 1974. čak 1.200.
U prošloj godini u najsjevernijem crnogorskom gradu sklopljeno je stotinak brakova.
Zašto Pljevlja, koja raspolažu ogromnim prirodnim potencijalom i bogatom kulturnom tradicijom, mnogima nijesu interesantna za život, pitanje je na koje nije teško dati odgovor.
Mnogi se slažu da je jedan od osnovnih razloga narušena životna sredina, loš materijalni položaj, kao i slaba saobraćajna povezanost sa ostatkom države i gradovima iz okruženja.
Pljevljaci najčešće odlaze u Beograd i Podgoricu, a nemali je broj onih koji se trajno nastanjuju u Sarajevu.
Lokalna uprava nema strategiju, niti preduzima jasne mjere kojim bi uticala na povećanje nataliteta.
Jedina mjera koju je Opština do sada preduzela je donošenje odluke o isplati jednokratne novčane naknade za novorođenčad, ali ona nije dala očekivane rezultate, s obzirom na to da je iznos od 55 eura, koji se isplaćuje, za današnje prilike više nego simboličan.
Stimulans mladencima koji se opredijele za selo
S obzirom na to da se radi o nekoliko stotina eura, mala je vjerovatnoća da će ta odluka nešto bitnije promijeniti, što potvrđuju i podaci o broju onih koji su ostvarili pravo na finansijsku podršku prošle godine
Lokalna uprava u Pljevljima prošle godine donijela je odluku o isplati pomoći mladencima koji se opredijele za život na selu po zaključenju braka.
Donošenjem te odluke Opština želi da zaustavi iseljavanje sa sela, spriječi demografsko starenje sela i započne proces povratka mlađe populacije na selo i opredijeljenost za poljoprivrednu djelatnost kao osnovni izvor sticanja prihoda.
S obzirom na to da se radi o nekoliko stotina eura, mala je vjerovatnoća da će ta odluka nešto bitnije promijeniti, što potvrđuju i podaci o broju onih koji su ostvarili pravo na finansijsku podršku prošle godine.
Sekretar za privredu Opštine Pljevlja Toma Knežević kazao je da je u prošloj godini jedan bračni par ostvario pravo na podršku u iznosu od 400 eura, a drugi bračni par koji živi na seoskom području isto toliko novca dobio je za rođenje djeteta.
On je pojasnio da pravo na podršku u iznosu od 200 eura imaju i građani koji su poljoprivredni osiguranici i koji redovno izmiruju doprinose za osiguranje, ili je jedan bračni drug evidentiran kao nezaposlena osoba.
Knežević je kazao da od 134 registrovana poljoprivredna proizvođača u Pljevljima samo njih osam redovno uplaćuje doprinose za penzijsko i zdravstveno osiguranje. Njih osam imali su pravo da prošle godine po tom osnovu dobiju finansijsku podršku od lokalne uprave i to su svoje pravo iskoristitli.
Knežević je istakao da je upravo neredovno uplaćivanje doprinosa razlog zbog kojeg mnogi bračni parovi na selu nijesu mogli da ostvare pravo na finansijsku podršku lokalne uprave.
U lokalnoj upravi smatraju da su jedan od ograničavajućih faktora daljeg razvoja poljoprivrede nepovoljna demografska kretanja u ruralnim područjima. U odnosu na popis iz 2003, prisutan je trend smanjenja broja stanovnika na selu za osam odsto.
Galerija
( Goran Malidžan )