Troše više nego što prikupe: Partije duguju oko pola miliona eura
“Velike partije i koalicije imaju veća neizmirena kreditna zaduženja (Nova, Pozitivna i Bošnjačka stranka) ili su uzimale značajne iznose kao pozajmicu za potrebe kampanje (DPS i SNP)”
Državna revizorska institucija (DRI) preporučila je da se izmjenama Zakona o finansiranju političkih partija uredi pitanje kredita i pozajmica strankama kako bi se utvrdio limit do kojeg se mogu zadužiti i izvor sredstava za povraćaj, kao i rok do kada ta dugovanja moraju vratiti.
Razlog za to je činjenica da su partije za izbornu kampanju trošile više nego štu su prikupile.
Konačni izvještaj DRI pokazao je da su stranke i koalicije koje su učestvovale na oktobarskim parlamentarnim i lokalnim izborima ostale dužne bankama i drugim povjeriocima od kojih su dobili novac za kampanju skoro pola miliona eura.
U izvještaju DRI o porijeklu, visini i strukturi prikupljenih i utrošenih sredstava za 13 podnosioca lista na državnom nivou i 20 na lokalnom kaže se da je revizija pokazala da od parlamentarnih stranaka najveći stepen neurednosti u izvještavanju ima Bošnjačka stranka “sa materijalnom greškom od 15 odsto”.
“Velike partije i koalicije imaju veća neizmirena kreditna zaduženja (Nova, Pozitivna i Bošnjačka stranka) ili su uzimale značajne iznose u kao pozajmicu za potrebe kampanje (DPS i SNP)”, navodi se u izvještaju
Stranke i kolacije na oktobarskim parlamentarnim i lokalnim izborima za kampanju su ukupno potrošile 2.112.771 euro. Najviše novca potrošili su Koalicija Evropska Crna Gora - 800 hiljada eura i Demokratski front - 486 hiljada. Najviše neizmirenih troškova ima DF - 122 hiljade, a najveći iznos neizmirenog kredita ima Pozitivna - 82 hiljade eura. Najveći štediša bio je SNP kojem je nakon kampanje na računu ostalo više od 19 hiljada eura.
Prema riječima dr Branislava Radulovića, člana Senata DRI i rukovodioca ove revizije,pored navedenih sredstava stranke su za potrebe izborne kampanje uzeli kredite kod banaka i imali pozajmice u iznosu od 800 hiljada eura.
“Na dan okončanja revizije neizmireni troškovi i dugovanja stranaka prema trećim licima i bankama iznosili su 446.497eura”, saopštio je Radulović.
On je kazao da je revizijom utvrđeno da su glavni problemi nepostojanje odgovarajuće dokumentacije kojom se pravdaju troškovi, neizmirene obaveze, način raspolaganja kreditima i pozajmicama i korišćenje gotovine.
“Posebno je evidentirano neuredno izvještavanje kod vanparlamentarnih stranaka, koje su na ime prijavljenih lista u startu dobile po 22.924 eura i koje imaju materijalnu grešku u izvještavanju od 4,5 odsto kod Demokratske unije Albanaca do čak 43 odsto kod Srpske sloge u odnosu na ukupno prikazane troškove i koja se prvenstveno odnosi na nepostojanje odgovarajuće dokumentacije kojom se pravdaju troškovi za kampanju”, kazao je Radulović.
DRI je u konačnom izvještaju navela i preporuke, koje se tiču obaveznog pravdanja troškova uz odgovarajuću dokumentaciju, obavezu lokalnih samouprava da blagovremeno isplaćuju sredstva partijama, doradu člana 25 Zakona o finansiranju političkih partija radi preciziranja rokova u kojima su partije dužne dostavljati izvještaje po prijemu ukupne sume sredstava na ime osvojenih mandata, uređenje kredita i pozajmica tako da bi se zakonom utvrdio limit korišćenja, rok do kada se moraju vratiti i izvor sredstava za povraćaj, uvođenje limita za zaduživanje, jer su partije trošile više nego štu su prikupile za izbornu kampanju i da se uredi Zakonom rok u kom su partije dužne da sa posebnog računa prenesu sredstva na račun za redovno poslovanje.
Različito za predsjedničke i parlamentarne izbore
Kao poseban problem Radulović je naveo da će se kontrola i revizija predsjedničkih izbora raditi na osnovu Zakona o finansiranju kampanje za izbor predsjednika, donijetom 2009. godine, i nju će obaviti interni revizor Ministarstva finanisija, a ne DRI kao što je to slučaj sa kampanjom za parlamentarne izbore.
“Uočljivo je da imamo sistemsko nesaglasje dva zakonska rješenja o tome koji organ vrši reviziju izbornih kampanja, osobito u pogledu osposobljenosti i nezavisnosti organa koji vrši reviziju, na šta je ukazala i DRI i delegacija OEBS-a koja prati predsjedničke izbore. Tako, ista partija koja učestvuje na parlamentarnim, a zatim i na predsjedničkim izborima predmet je revizije dva različita državna organa, što nije dobro. Pritom, nigdje se ne navodi da se moraju sastaviti konsolidovani godišnji izvještaji, koje su sve partije dužne da dostave DRI najkasnije do 31. marta”, smatra Radulović.
DRI je u međuvremenu predložila, a radna grupa za izmjenu Zakonu o finansiranju političkih stranaka prihvatila da se riješi ovo pitanje.
( Dejan Peruničić )