Ustavni sud marginalizovan u procesu evropskih integracija

Crnogorski Ustavni sud marginalizovan je u procesu evropskih integracija kada je u pitanju njegova aktivna uloga, a istovremeno je više puta definisan kao odgovoran za uspjeh tog procesa, ocjenjuje se u Izvještaju o monitoring rada sudova koji je uradila Građanska alijansa (GA).

"Takva situacija je neodrživa i zbog toga se mora naznačiti da li se radi o pasivnosti Ustavnog suda ili njegovoj marginalizaciji u predpristupnom procesu”, navodi se u Izvještaju GA, koji će biti predstavljen.

Monitoring rada sudova u Crnoj Gori sproveden je od 1. marta 2012. do 1. februara 2012. a istraživanjem su obuhvaćeni osnovni sudovi u Podgorici, Bijelom Polju, Kotoru, viši u Podgorici i Bijelom Polju, kao i Upravni i Ustavni sud.

Iz GA su objasnili da su istraživanjem pratili transparentnost, pristup pravdi, efikasnost, organizaciju, finansijski menadžment i odnos prema korisnicima usluga sudske administracije

U Izvještaju se ocjenjuje da je predstojeća ustavna reforma u dijelu pravosuđa shvaćena kao prilika da se sprovede reforma Ustavnog suda.

Navodi se da je jedan od uočenih nedostataka u radu sudova neadekvatan odnos prema opštoj javnosti u smislu pravovremenog izvještavanja i dozvoljenog eksponiranja do nivoa koji ne ruši principe prava stranaka u postupku, niti interes samog postupka

U Izvještaju se navodi da su 2011. godine crnogorski sudovi postigli takozvanu godišnju ažurnost, odnosno da su riješili veći broj predmeta od priliva, ali da je numerički izraženo broj riješenih predmeta bio manji.

Kada se govori o efikasnosti sudskih postupaka, navodi se da je nedvosmisleno utvrđeno da postoji bitan napredak kod hijerarhijski viših sudova, naročito kada se to tiče ažurnosti u rješavanju predmeta - viši sudovi i Vrhovni sud.

Navodi se da se u tom smislu ovi sudovi se kvalitativno ističu i u odnosu na sudove istog nivoa u okruženju.

Ukazuje se da, načelno, kvalitet rada svih sudova karakteriše 65,46 odsto potvrđenih prvostepenih odluka u parničnim i krivičnim predmetima, odnosno 7,73 odsto preinačenih i 26,78 odsto ukinutih sudskih odluka.

Ističe se da je najveći pritisak na prvostepenim sudovima koji najčešće prvi, a ponekad i jedini dolaze u "živi" kontakt sa predmetom i učesnicima postupka, odnosno izlaze na lice mjesta, kontaktiraju sa strankama u postupku, vještacima, svjedocima, žrtvama krivičnih djela, predstavnicima drugih državnih organa, pravnim i fizičkim licima, na temelju čega sačinjavaju svoju odluku, odnosno primjenjuju pravo.

Navodi se da je jedan od uočenih nedostataka u radu sudova neadekvatan odnos prema opštoj javnosti u smislu pravovremenog izvještavanja i dozvoljenog eksponiranja do nivoa koji ne ruši principe prava stranaka u postupku, niti interes samog postupka.

Kako se dodaje, istraživanjem je registrovan izvjestan stepen nedostatka kvalitetnih odnosa sa javnošću, kakve bi trebalo da imaju sve sudske institucije i naročito starješine sudskih organa.

Vidljivi pomaci su, kako je ukazano, učinjeni na planu uređenja informatičke osnove i plasiranja obavještenja putem novih komunikacionih tehnologija i popularnih vidova informisanja.

( Mina )