Sve oko Vasovih voda neizvjesno, a već je koštalo građane 650.000 eura
Regionalna deponija na Vasovim vodama posvađala mještane Beransela i Opštinu, izgradnja nije izvjesna, ali su računi stigli do džepova poreznih obveznika
Dosadašnje aktivnosti na realizaciji priprema za izgradnju regionalne sanitarne deponije u Beranama, počevši od 2007. godine, kada je napravljena prva studija prema kojoj se, kako se kasnije ispostavilo, falsifikovanjem dokumenata i činjenica došlo do lokacije na Vasovim vodama kao drugorangirane, lokalnu upravu u ovom gradu, ili poreske obveznike, koštalo je najmanje 650.000 eura.
Prema raspoloživim podacima samo za pravljenje elaborata koji je prošle sedmice predstavljen u Beranama, desetočlanom ekspertskom timu je već plaćeno, ili će to biti učinjeno – trideset i pet hiljada eura.
Svaka studija ima cijenu
Tako će, na primjer, koordinator ekspertskog tima, profesor dr Mihailo Burić, uz dnevnice za izlaske na teren i dolaske u Berane, dobiti tri hiljade eura, dok će ostali članovi, osim Aleksandra Perovića iz NVO „Ozon“, koji je predstavljao mještane Beransela, podnio ostavku i odrekao se honorara, dobiti po dvije hiljade eura, ne računajući dnevnice.
Članovi ekspertskog tima su se pet puta sastali, od čega su dva puta izašli na teren, odnosno obišli lokaciju na Vasovim vodama u Beranama. Pri tome treba znati da su od deset članova ekspertskog tima dvojica bila iz Slovenije i još dvojica iz Srbije. Podrazumijeva se da je njima plaćen svaki dolazak u Crnu Goru, kao i šetnje po Crnoj Gori.
Za potrebe ekspertize urađena su i dva geodetska mjerenja, koja su koštala po dvije hiljade eura, najmanje. Tako se bez ručkova i večera u elitnim restoranima dolazi do grube cifre od 35 hiljada potrošenih na izradu elaborata o opravdanosti izgradnje regionalne sanitarne deponije na Vasovim vodama, čije rezultate mještani Beransela ne priznaju.
Nešto manje, oko dvadeset hiljada, Opština Berane je sada daleke 2007. godine, istina uz donaciju CHF-a, platila izradu studije izbora lokacije za izgradnju regionalne sanitarne deponije, koju je uradila firma “Eko Montenegro” Božidara Vučinića. Ovom studijom je, nakon što je odbačena prva studija koju je izradila njemačka konsultantska kuća GOPA, ovog puta obuhvaćeno sedam lokacija na području beranske opštine. Četiri lokacije je predložio Hidrometeorološki zavod, dvije američka razvojna organizacija CHF. Sedmu lokaciju, Vasove vode, naknadno je za bodovanje predložila lokalna uprava.
Bodovanje je pokazalo da je najekonomičnija lokacija stari kamenolom u selu Buče, na Gradinskom polju. Drugorangirana je bila Vasova voda. Lokalna uprava je, međutim, obavijestila obrađivača da je lokacija Buče sporna zbog procesa restitucije. Istovremeno su ga obavijestili da su počeli proces otkupa zemljišta na Vasovim vodama - prije nego je izvršeno bodovanje. Tako su se Vasove vode našle na prvom mjestu.
Za projekat 300.000 eura
Kasnija izrada projekta „Regionalna sanitarna deponija sa reciklažnim centrom Vasov do“, što je bio posao beogradskog instituta „Kirilo Savić“, koštala je trista hiljada eura. Ovaj institut uradio je i reviziju projekta. Nema preciznog podatka o tome koliko je revizija koštala, ali se vjeruje da to nije moglo biti manje od sto trideset hiljada eura, niti više od sto osamdeset, što čini uobičajenih 1,2 do dva odsto od ukupne vrijednosti projekta, koji je procijenjen na 9,3 miliona eura.
Za sada, takođe, nije poznato koliko je koštalo nedavno takozvano preprojektovanje i izmještanje deponije za nekih sedamdeset metara, kako bi se otklonili eliminatorni faktori, prije svega blizina rijeke Lim. Sasvim je sigurno da institut „Kirilo Savić“ ni ovaj posao nije uradio besplatno.
Da bi se prišlo izradi projekta, Opština je otkupila zmljište na kojem se sada nalazi divlje smetlište, i gdje bi trebalo da se gradi regionalna deponija i reciklažni centar. Precizne računice nema, ali se vjeruje da to nije bilo ispod sedamdeset do sto hiljada eura.
Uslov da se dobije saglasnost na elaborat o procjeni uticaja na životnu sredinu bio je da se formira i desetočlana komisija, čiji rad opet nije bio besplatan i koštao je oko pet hiljada eura.
Omrsili se i advokati
Sasvim pouzdano se zna da su sudski sporovi zbog blokada deponije, koje je Opština vodila i izgubila protiv Mjesne zajednice Beranselo i mještana ovog prigradskog naselja, koštali preko trideset hiljada eura. Plaćeno je iz budžeta Opštine. Ovaj novac, naravno, nijesu dobili mještani, već advokat koji ih je branio.
Poreski obveznici, odnosno građani Berana, platili su preko opštinskog budžeta oko pet hiljada eura i troškove u sudskom sporu koji je američki državljanin porijeklom iz Berana Jovan Lončar vodio i dobio protiv Opštine, u vezi sa cijepanjem i vraćanjem bilborda sa fotografijom smetlišta na Vasovim vodama i pitanjem – Dokle? Očigledno je da se ne pita pošto, kada narod plaća.
Koliko para su dobili konsultanti
Šta se još ne zna precizno, a da pri tome nije zanemarljivo?
Nije, recimo, poznato koliko svoje usluge naplaćuje konsultantska kuća „ICF“, koja za potrebe lokalne uprave obavlja konsultantske poslove za pronalaženje partnera za realizaciju projekta izgradnje regionalne sanitarne deponije i reciklažnog centra Vasov do.
Takođe se ne zna ni koliko su koštala studijska putovanja opštinskih činovnika, menadžera projekta i odbornika lokalnog parlamenta, koji su obilazili deponije po Austriji, Norveškoj i vascijelom bijelom svijetu.
Galerija
( Tufik Softić )