Opštine mogu bolje da oporezuju nekretnine
Revizori smatraju i da PU mora dodatno da preduzme mjere i prema poreskim obveznicima koji izbjegavaju zakonsku obavezu prijavljivanja obaveze
Državna revizorska institucija (DRI) preporučila je Vladi da se naplata poreza na promet nepokretnosti, koju obavlja Poreska uprava (PU), ustupi opštinama zato što njima pripada najveći dio tog prihoda.
“Kod razmjene podataka moguće je izvršiti povezivanje opštinskog servera sa serverom katastra, s obzirom na to da se većina područnih jedinica Uprave za nekretnine nalaze u zgradi opštine, što pogoduje lakoj tehničkoj izvodljivosti postavljanjem mrežnog kabla. Na taj način bi se obezbijedila razmjena podataka između baza opštine i katastra (potpuna automatizacija), što bi upotpunilo opštinsku bazu podataka o nepokretnostima i omogućilo modernizaciju i automatizaciju naplate poreza na promet nepokretnosti”, ocijenio je DRI u izvještaju o reviziji završnog računa budžeta za 2011. godinu.
Prema važećim propisima, porez na promet nepokretnosti je prihod od čije ukupne naplate opštinama ide 50 odsto, Egalizacionom fondu 20 odsto i državi 30 odsto.
Utvrđeno je da pojedini poreski obveznici niz godina duguju po osnovu poreza na promet nepokretnosti pri čemu se pojavljuju i subjektivne i objektivne slabosti.
“PU ne koristi instrumente obezbjeđenja naplate kod tih poreskih obveznika, a ističu da notari koji ovjeravaju ugovore o sticanju nepokretnosti i Uprava za nekretnine koja vrši uknjižbu nepokretnosti neredovno dostavljaju ta dokumenta PU kako bi se utvrdila i naplatila poreska obaveza”, navodi DRI i preporučuje da Uprava za nekretnine i notari dostavljaju ispostavama PU na području na kojem se nalazi nepokretnost akt o promjeni vlasništva nad njom.
Revizori smatraju i da PU mora dodatno da preduzme mjere i prema poreskim obveznicima koji izbjegavaju zakonsku obavezu prijavljivanja nastanka poreske obaveze.
U izvještaju je konstatovano da je od novembra 2011. u područnim jedinicama PU ažurirana evidencija o poreskom dugu koja se prati na mjesečnom nivou da bi se preduzele mjere za njegovo raščišćavanje, da su evidentirani slučajevi zastarjelosti prava na naplatu poreza (apsolutni rok 10 godina) i da je evidentno da je postupak naplate poreskih dugova u dužem periodu problematičan.
“Po podacima informacionog centra PU poreski dug u 2010. godini porastao je za 66. miliona, a u 2011. godini za 38,3 miliona”, podsjetio je DRI.
Češće da koriste prinudnu naplatu
Dospjele odložene, a nenaplaćene poreske obaveze na kraju prošle godine bile su 8,7 miliona eura. Te obaveze su odložene na osnovu rješenja Ministarstva finansija, a revizori su utvrdili da se u tom dijelu nedovoljno koriste instrumenti prinudne naplate i da se vrši formalna naplata (zabrana raspolaganja novcem na blokiranim i neadekvatnim računima).
“Obaveza PU je da prema svim poreskim obveznicima koji ne poštuju dinamiku odloženog plaćanja preduzme adekvatne mjere naplate. U izvjesnom broju slučajeva, uglavnom se vrši formalna mjera naplate.
Kod poreskih obveznika koji su u stečaju PU prijavljuje potraživanje, a kod nekih poreskih obveznika se donosi zaključak o pokretanju prinudne naplate koji često ne prati i postupak. Neophodno je unaprijediti rješenja propisana zakonskim i podzakonskim aktima kojima se reguliše postupak prinudne naplate radi pojednostavljenja procedure, što bi rezultiralo bržom i efikasnijom naplatom”, ocjena je DRI.
Ukazano je da je evidentan i veliki iznos odloženog plaćanja do okončanja drugostepenog postupka 3,34 miliona, pa je neophodno da državni organi preduzmu mjere da se ti postupci ubrzaju.
( Marija Mirjačić )