Umjesto viza ukinuti "velikodušni” azil
Ministri EU danas o viznoj liberaliзaciji za Balkan, analitičari tvrde da je ključ rješenja u rukama članica Unije
Ponovno uvođenje viza za državljane zemalja Zapadnog Balkana bio bi loš potez Evropske unije i nepravedan gest prema građanima Jugoistočne Evrope jer to nije rješenje problema velikog broja lažnih azilanata iz tih zemalja, već je rješenje reformisanje sistema odobravanja azila u državama članicama EU.
To je navedeno u juče objavljenoj analizi Evropske inicijative za stabilnost (ESI) - organizacije koja prati sprovođenje vizne liberalizacije za države Zapadnog Balkana.
"Takva odluka (vraćanje viza) podrila bi kredibilitet EU u Jugoistočnoj Evropi. To bi bilo vrlo nekorektno prema građanima tih država. Ponovo uvođenje viza za građane Srbije, Makedonije, Albanije, Crne Gore ili BiH bio bi, takođe, signal drugim državama koje su na putu dobijanja vizne liberalizacije - od Kosova do Turske i Moldavije, da nemaju izgleda za uspjeh“, piše u analizi objavljenoj na sajtu Euobzervera (www.euobserver.com).
Autori teksta, Džerald Knaus i Aleksandra Stiglmajer iz ESI-a podsjećaju da je Ustavni sud Njemačke u julu 2012. donio odluku da se podnosiocima zahtjeva za azil odobri povećanje pomoći.
"Ponovo uvođenje viza za građane Srbije, Makedonije, Albanije, Crne Gore ili BiH bio bi, takođe, signal drugim državama koje su na putu dobijanja vizne liberalizacije - od Kosova do Turske i Moldavije, da nemaju izgleda za uspjeh“Ističe se da je pomoć koju su dobijale četvoročlane porodice, smještene u kolektivnim centrima u Njemačkoj, ranije bila 120 eura mjesečno, a odlukom suda je povećana na najmanje 420 eura mjesečno, uz obezbijeđen smještaj, hranu i odjeću.
„Ukoliko se radi o porodicama koje same moraju da obezbijede hranu i odjeću, iznos može da premaši i 1.100 eura mjesečno. To je nekoliko puta više od prosječne mjesečne zarade u Srbiji i Makedoniji“, navodi se u tekstu.
Autori su naveli i da procedura rješavanja zahtjeva, zajedno sa periodom rješavanja eventualnih žalbi prosječno traje oko pet mjeseci koliko oni koji traže azil provedu u Njemačkoj. U toj zemlji je u prvih šest mjeseci 2012. podnijeto oko 5.000 zahtjeva, što je preko deset puta više nego, na primjer, u Holandiji ili Austriji gdje su procedure odlučivanja po ovim zahtjevima znatno kraće.
„Ako je rješenje tako očigledno, jasno je da je ono u rukama članica EU kojih se to tiče. Umjesto da se zalažu za takvo rješenje, koje je i u skladu sa evropskim zakonodavstvom i Konvencijom UN o pravima izbjeglica, EK je krivicu svalila na države Zapadnog Balkana“, ukazuje se u analizi.
„Suspenzija bezviznog režima, osim ukoliko ne bi bila trajna, ne bi donijela nikakve rezultate. Jedino vidljivo i djelotvorno rješenje bilo bi da članice EU reformišu sopstvene sisteme za odobravanje azila“, zaključuju autori izvještaja i dodaju da ministri unutrašnjih poslova članica EU moraju to do prihvate, a EK mora da im u tome pomogne.
Suspenzija bezviznog režima, osim ukoliko ne bi bila trajna, ne bi donijela nikakve rezultate. Jedino vidljivo i djelotvorno rješenje bilo bi da članice EU reformišu sopstvene sisteme za odobravanje azilaEvropski ministri za pravosuđe i unutrašnje poslove danas u Luksemburgu razmatraju treći izvještaj EK o nadzoru bezviznog režima za državljane zemalja Zapadnog Balkana.
Njemačka, Francuska, Švedska i Luksemburg u pismu EK su zatražile da se ubrza i usvajanje u Evropskom parlamentu mehanizma koji omogućava Evropskoj komisiji da na traženje nekih članica „u izuzetnim situacijama“ bude privremeno ukinut bezvizni režim ulaska na šengensku teritoriju EU za građane nekih država. To se može dogoditi u slučajevima naglog porasta neopravdanih zahtjeva za azil, odnosno kad EK i Savjet ministara procijene da je ugrožena bezbjednost EU.
( Danka Vraneš Redžić )