Ispitajte odakle firmama u blokadi drugi račun
Advokat Aleksandar Matković upozorio da Uprava policije i Tužilaštvo moraju da reaguju kada preduzeća i sportski klubovi osporavaju podatke CBCG
Tužilaštvo i Uprava policije morali bi da ispitaju način na koji posluju privrednici i državne firme, odnosno svi kojima su blokirani računi prema podacima Centralne banke (CBCG), a koji tvrde da nijesu u blokadi i da normalno posluju.
To je za “Vijesti” ocijenio advokat Aleksandar Matković.
Pojedini dužnici tvrde da njihovi računi nijesu blokirani ili ne žele da objasne kako posluju kada im je račun blokiran"Svako privredno društvo može otvoriti više računa u bankama, a kada dođe nalog za blokadu on se vezuju za matični broj firme. Zakonom o krivičnom postupku definisana je procedura prema kojoj CBCG kada dobije nalog od Privrednog suda za blokadu mora da blokira svaki račun firme. Dalje poslovanje se obavlja posredstvom tih računa na način što se obavlja uplata, ali se isplate prema povjericima obavljaju po redosljedu koji su oni ostvarili prema dužniku. Ako se ne postupa na takav način, nameće se pitanje čemu onda blokada računa", rekao je Matković.
On je istakao da je Zakonom o krivičnom postupku precizirano da se neki povjerilac ne može dovoditi u ravnopravniji položaj u odnosu na ostale i da onaj koji postupa suprotno tom rješenju podliježe krivično-pravnoj odgovornosti.
"Firme kojima su računi blokirani posluju na drugačiji način poredstvom cesija, ali i to nije u skladu sa zakonom. To znači da se firma kojoj je račun blokiran dogovori sa nekom drugom da na blokiran račun ne uplaćuje novac nego izabere neku treću firmu posredstvom koje se obavi uplata. To rade neki sportski klubovi , a tako radi i Opština Budva čiji je račun blokiran. To je krivično djelo, jer prioritet u isplati moraju imati povjerioci po redosljedu koji je utvrđen", objasnio je Matković, dodajući da nezakonitim uplatama oni koji čekaju isplate ne mogu dobiti informacije o uplatama koje se obavljaju.
Zaposleni u Opštini Kolašin, čiji je račun blokiran duže od dvije godine (846 dana) nezavanično su “Vijestima” kazali da primaju plate posredstvom paralelnog računa“Vijesti” su nedavno ukazale na “finansijsku gimnastiku” koju koriste opštine, državna preduzeća, sportske organizacije, čiji su računi zvanično blokirani za isplatu plata zaposlenima (ali i drugih potraživanja).
Utvrđeno je da najčešće koriste paralelne račune za isplate. Pojedini dužnici tvrde da njihovi računi nijesu blokirani ili ne žele da objasne kako posluju kada im je račun blokiran.
U Opštini Budva, čiji je u konstantnoj blokadi od februara 2010, administracija je uspjela da izmiri zarade, a jedan od modela su bile upravo cesije. Za proteklih godinu i po isplaćeno je 25 zarada.
Zaposleni u Opštini Kolašin, čiji je račun blokiran duže od dvije godine (846 dana) nezavanično su “Vijestima” kazali da primaju plate posredstvom paralelnog računa i da Ministarstvo finansija “žmuri” na tu činjenicu. Plate zaposlenima u toj opštini uplaćuje Vlada iz Egalizacionog fonda.
Prema podacima CBCG i brojni sportski klubovi imaju blokirane račune. Većina je odbila da govori kako posluje, dok su neki poput fudbalskih klubova Budućnost i Bokelj kazali “Vijestima” da oni normalno posluju i da im “računi nijesu blokirani”.
Privredni sud: To su česte zloupotrebe
Predsjednik Privrednog suda Dragan Rakočević rekao je “Vijestima” da je osnivanje privrednih subjekata regulisano Zakonom o privrednim društvima, ocjenjujući da nije moguće da firme posluju ako je glavni račun blokiran.
"Ono što može dovesti u zabunu je da jedno preduzeće može imati više računa kod više banaka, ali svi tokovi tih računa su pod kontrolom CBCG. Moguće je da lokalna samouprava formira posebno javno preduzeće ili da isti osnivač jednog preduzeća osniva, u skladu sa zakonom, i drugo društvo sa ograničenom odgovornošću preko čijih računa se odvija promet i naplata. Ali, to je nezakonito", naglasio je Rakočević.
Na pitanje da li je krivično djelo i koje su sankcije ako neko “normlano” posluje iako mu je račun blokiran, Rakočević je rekao da je to je zloupotreba.
"Postoji Zakon o krivično-pravnoj odgovornosti pravnih lica kojem podliježu ne samo ovlašćeni organi, već i pravna lica koja odgovaraju krivično u smislu određene novčane kazne. Od stupanja na snagu tog Zakona bilo je određenih krivičnih djela, ali što se tiče same odgovornosti i nadoknade štete, kao rezultat ovih, uslovno da kažem, krivičnih djela, odnosno, kaznenih radnji, nije bilo. I u našem Krivičnom zakoniku postoje odredbe koje se odnose na privredno pravo i jedna od zloupotreba i krivično djelo tiče se žiro računa", ukazao je Rakočević.
Tokom usklađivanja zakonodavstva sa direktivama EU mora se, smatra on, pristupiti izmjeni Zakona o privrednim društvima, ako ne i donošenja novog zakona o preduzećima.
"Tu treba naći mjesto da se eliminiše ova eventualna zloupotreba koja je česta kod privrednih društava", istakao je Rakočević.
Galerija
( Marija Mirjačić, Milorad Milošević )