Dilovi građevinskih firmi i gradova: Daruješ put, dobiješ tender

Glavni grad Podgorica i opštine Kolašin i Bijelo Polje su proteklih par mjeseci više puta drastično prekršili Zakon o javnim nabavkama, jer su građevinskim kompanijama Bemax, Čelebić i Gradnja promet omogućili da javne radove izvode bez tendera, a pod plaštom takozvanih donacija lokalnim zajednicama, saopšteno je iz Mreže za afirmaciju nevladinog sektora.

Iz MANS-a će zbog sumnje zloupotrebe službenih položaja i ovlašćenja u privredi državnom Tužilaštvu podnijeti krivične prijave protiv gradonačelnika opština Podgorica, Kolašin i Bijelo Polje, Miomira Mugoše, Darka Brajuškovića i Aleksandra Žurića, ali i vlasnika kompanija Bemax, Gradnja promet i Čelebić, Veselina Kovačevića, Radomira Kalezića i Tomislava Čelebića.

Krivične prijave su najavljene i protiv službenika Glavnog grada koji su nadležni za investicije, urbanizam te saobraćaj i komunalne poslove, Nade Mugoše, Olivera Markovića i Miomira M. Mugoše.

“Takva vrsta donacija može značajno da utiče na položaj i tretman kompanija-donatora u postupku budućih javnih nabavki i otvara pitanje u kojoj mjeri će državni organi prilikom donošenja odluke o izboru najpovoljnijeg ponuđača, cijeniti naprasnu filantropiju kompanija poput Bemaxa, Čelebića i Gradnja prometa”, upozorili su iz MANS-a.

U MANS-u tvrde da su te tri građevinske kompanije proteklih mjeseci u Podgorici, Bijelom Polju i Kolašinu realizovale građevinske radove kroz donaciju, iako se, kako smatraju, realizacija takvih projekata mora obaviti kroz postupak javnih nabavki, što je u ovom slučaju izostalo.

„Zakon o javnim nabavkama jasno propisuje da su organi državne i lokalne uprave obveznici primjene tog Zakona, što znači da se nijedan infrastrukturni projekat ne može sprovesti bez postupka javne nabavke. To znači da omogućavanje bilo kojoj privatnoj firmi da kroz donaciju izvede određene radove bez ikakve prethodne provjere ispunjenja uslova koje propisuje Zakon o javnim nabavkama, predstavlja grubu zloupotrebu službenih ovlašćenja“, naglasili su iz MANS-a.

Kompanija Bemax, podsjećaju iz MANS-a, nedavno u Bijelom Polju "donirala" je izgradnju podzemnog pružnog prelaza i dva trotoara kroz Sutivan i Ribarevine, saopštavajući da je za te radove utrošio oko 200.000 eura. Ta firma je, kako navode, kolašinsku lokalnu upravu „častila“ tako što je u avgustu ove godine rekonstruisala saobraćajnice u prigradskom naselju Selište, ali vrijednost ovih radova nije poznata.

„Izražavajući zadovoljstvo zbog ’donacije’, gradonačelnik Kolašina izjavio je da se nada da Bemaxova mehanizacija neće ni odlaziti iz njihovog grada“, dodaju iz MANS-a, navodeći da nije poznat ni iznos novca koji je ta kompanija uložila u rekonstrukciju lokalnog puta ka Grbavcima, niti po kom osnovu joj je dodijeljen ovaj posao.

Naglašavaju i da je gradnja sada već čuvene saobraćajnice od Podgorice ka naselju Rogami, finansirana od navodne donacije kompanije Gradnja promet

Naglašavaju i da je gradnja sada već čuvene saobraćajnice od Podgorice ka naselju Rogami, finansirana od navodne donacije kompanije Gradnja promet, dok je Glavni grad obezbijedio gorivo za mašine.

“I ovu firmu u posljednjih nekoliko godina karakteriše veliki broj poslova sa Glavnim gradom vrijednih oko 17 miliona eura“, dodaju iz MANS-a.

„Vijesti“ su juče kontaktirale predstavnika Gradnja prometa, a elektronskom poštom je upitan koji je motiv za donacije pošto su privatna kompanija usmjerena na profit, kao i da odgovore na stav MANS-a, ali to nijesu učinili do zaključenja broja. Direktor Bemaxa Veselin Kovačević nije odgovarao na telefonske pozive i SMS poruke.

Miljenici za državne poslove

Prema raspoloživim podacima, dodaju iz MANS-a, proteklih nekoliko godina Bemax je dobio oko 70 državnih poslova vrijednosti 137 miliona eura. MANS je, kako podsjećaju, podnio i više krivičnih prijava protiv odgovornih zbog dodjele poslova toj kompaniji i sumnji da su tenderi namještani, te da je vrijednost radova višestruko povećavana kako bi se Bemaxu omogućilo sticanje više profita.

“Najdrastičnije primjer je dionica puta Risan-Žabljak, gdje je Bemaxu dodijeljen posao, iako nije ispunjavao tenderske uslove, i to za nevjerovatnih 17 miliona eura, iako je procijenjena vrijednost nabavke iznosila 14 miliona”, istakli su iz MANS-a. Oni su dodali da je Čelebić “’donirao’ lokalni put u Berima, a prema raspoloživim informacijama, za oko 100.000 eura”.

“Slično kao i Bemax, Čelebić je redovni pobjednik na tenderima države i Glavnog grada, dok vlasnik, Tomislav Čelebić uživa neskrivene simpatije istaknutih predstavnika vlasti“, naglasili su iz MANS-a.

Čelebić je, dodaju oni, u posljednjih nekoliko godina u saradnji sa Glavnim gradom realizovao dva posla vrijedna oko 25 miliona eura, dok se ukupne javne nabavke sa državnim organima procjenjuju na preko 56 miliona eura.

Čelebić: To je zbog ljudi, a ne da bismo dobijali projekte

Iz MANS-a su istakli da je i podgorička kompanija Čelebić imala “filantropske” obaveze prema Glavnom gradu, što su u toj kompaniji potvrdili, ali smatraju da u tome nema ničeg ni lošeg ni protivzakonitog.

„Nemamo nikakve obaveze prema Glavnom gradu i jedini motiv i za donacije Kliničkom centru Crne Gore, Institutu za dječje bolesti, Resursnom centru za djecu i mlade - za djecu ometenu u razvoju kao i školi “Maksim Gorki”, je uvijek isti - želja da se pomogne čovjeku“, kazala je PR kompanije Čelebić Maja Krstajić, dodajući da su pomagali i tokom vanrednog stanja.

Na pitanje da li je kompanija donacijom željela da obezbijedi neke druge projekte, Krstajić kaže da sve vrijedne poslove dobijaju isključivo na tenderu, u regularnoj proceduri.

Ona je saopštila da nema favorizovanja, već da kompanija dobija poslove u nadmetanju sa ozbiljnim međunarodnim kompanijama iz regiona i šire, isključivo zahvaljujući kvalitetnijoj ponudi s aspekta cijene, rokova i kvaliteta.

Galerija

( Rajko Milić )