Tri boje - plavo

Na sajtu Nove srpske demokratije piše da je amblem te partije, plavi kvadrat, simbol „konzervativizma“, “vladavine Isusa Hrista, Cara nad carevima“, „čovjeka onakvog kakvim ga je Bog stvorio“.

Na sajtu Demokratskog fronta, političkog saveza u koji je NOVA ušla, plava znači nešto drugo: „Boja podloge jasno definiše naš put ka Evropskoj uniji. To je boja zastave ujedinjene Evrope“.

Na Vikipedijinoj stranici DF-a piše da je ideologija te koalicije - „nacionalni konzervatizam i evropeizam“.

Nije rečeno koja je nacija u pitanju, odnosno čije vrijednosti treba konzervirati. Moguće je da se misli kako sve nacije treba da štite vlastite vrijednosti, što je legitimno.

Na sajtu DF-a stoji da je lider DPS-a stvorio krajnje opasnu podjelu „unutar većinskog pravoslavnog stanovništva“.

Pomen vjerske većine u zvaničnom dokumentu koalicije znači da se na vjerske grupe računa politički, a može značiti i da nije važno jesmo li Srbi, Albanci, Rusi, Crnogorci - ako smo pravoslavci.

U dokumentima DF-a piše da su međunacionalne podjele u Crnoj Gori “tragične”, da mogu rezultirati “nesagledivim i moguće dramatičnim istorijskim posledicama”.

Program DF-a kao rješenje nudi “narodnu” zastavu. “Narod” se time definiše kao nešto što se ima identifikovati sa trobojkom - bez obzira na nacionalnu pripadnost.

Kao uzrok podjela u Crnoj Gori označena je vlast - kada DPS padne, nestaju i podjele. Neke od tih podjela su ipak starije od DPS-a, makar se tako sugeriše u šestom pasusu Programskih osnova DF-a:

“Podijeljeni smo i u sagledavanju istorijskih događaja iz daleke i bliske prošlosti”.

U programu ne piše koji su to istorijski događaji oko kojih smo navodno podijeljeni. To čudi jer su podjele označene kao velike i prijete da, citiram: “razore istorijsko državno tkivo Crne Gore”.

Šta je “istorijsko državno tkivo Crne Gore” nije precizirano, ali se zato simbol DF-a (golub) objašnjava kao spoj "tradicionalne" i "savremene" Crne Gore. Pominje se “istorijsko tkivo”, zatim “tradicionalna Crna Gora”, kao nešto različito od “savremene Crne Gore” i zastupa se jedinstvo ta dva koncepta.

DF tretira i neka pitanja privatnog identiteta, kao na primjer - porodicu. Kohabitacija, brakovi bez djece, samohrane majke… definišu se kao “problem”, odnosno grupe “koje se javljaju sa namjerom da postanu alternativa klasičnoj porodici”.

Himna DF-a je Oda radosti.

***

Na sajtu Nove srpske demokratije, od preko 2600 objavljenih naslova, uglavnom partijskih saopštenja, manje od 100 se bave „diskriminacijom Srba u Crnoj Gori“.

U zvaničnoj biografiji Andrije Mandića ne pominje se počasno vojvodstvo.

Među stotinjak fotografija koje su na partijskoj stranici tematski odijeljene, nema slika sa protesta protiv crnogorskog priznanja Kosova. Nema dokumentacije iz dana Mandićevog štrajka glađu, ni izvoda iz dnevnika koji je tada pisao.

Bez ovih dokumenata, i mnogih drugih, lakše je braniti netačnu tezu da je DPS jedini krivac za „međunacionalne podjele“, pa i podjelu „unutar većinskog pravoslavnog stanovništva“.

Rijetko su dvije partije tako lijepo i prećutno sarađivale u javnom diskursu, kao NOVA, sa svojim šund nacionalizmom i DPS sa pokajničkim uvlačenjem manjinama.

Srpska narodna stranka, Srpska lista, kasnije NOVA, godinama nijesu imale vremena za ekonomiju, jer okolo je bio „aparthejd“, „progon“, „egzodus“.

Zazivale su se međunarodne instance, sjedalo se na himnu, tužilo do neba i Strazbura, pljuvalo po referendumu, kadilo i škropilo, cijepao se Ustav i kleo popis, sprdalo se „Montenegru“, albanskim glasačima.

Mandić i ekipa su karijere izgradili na identitetskom pitanjima, odnosno manipulišući tim pitanjima, stvarajući ih - pod ruku sa DPS-om.

Te iste ljude sad interesuje sušta ekonomija i to je najbolje što je jednoj stranci moglo da se desi. Ali Mandićevi nemaju kredit da ćute o pitanjima koja su sami podigli na pijadestal - pitanjima koja se tiču njihovog poimanja nacije, vjere i ratne sreće.

Naprotiv, kada ćute o tome, onda izgledaju sumnjivo, upravo zbog toga što su koliko juče držali banak oslonjeni na narodnjačko-seljački politički folklor.

Sada, kada im Štiglic i Krugman iz očiju vire, trebalo bi da građanima objasne do tančina šta misle o stvarima za koje su htjeli ginuti; da edukuju o prošlosti (bliskoj i dalekoj) i pokažu viziju - jasno i precizno.

U protivnom će takozvana pitanja identiteta ostati otvorena, kao adut u rukavu ove vlasti.

Ili bilo koje druge.

( Brano Mandić )