Svi raskoli u SNP-u
Prvi veliki sukob najjaču opozicionu stranku potresao je u januaru 2001. godine
Svađom u podgoričkom odboru Socijalističke narodne partije (SNP) kulminirao je treći veliki raskol u istoriji te stranke, ali ovoga puta nije izvjesno hoće li partijska centrala uspjeti da zadrži podršku baze kao što je to bilo 2001. i 2005. godine.
Iako je uoči sastavljanja izbornih lista Srđanu Miliću povjerenje dala većina uticajnih funkcionera za koje se računa da bi i u sljedećem sazivu mogli biti u parlamentu, u taboru Milana Kneževića tvrde da imaju podršku članstva i da od stranačke baze na terenu očekuju podršku ulasku u Demokratski front.
Iako su se prethodni sukobi u najjačoj opozicionoj stranci po pravilu dešavali uoči partijskih kongresa, oba puta stranačka centrala uspijevala je da zadrži sve konce u rukama dok su nezadovoljni članovi odlazili i formirali nove partije.
Sudeći po dosadašnjem razvoju događaja, tek nakon sumiranja izbornih rezultata 15. oktobra znaće se ko je donio prevagu na terenu.
Bulatović protiv Bulatovića
Prvi veliki sukob najjaču opozicionu stranku potresao je u januaru 2001. godine, nakon odbijanja stranačke centrale da podrži predsjednika SNP-a Momira Bulatovića za saveznog premijera.
Bulatović je platio odluku da na izborima 2000. godine nastupi u koaliciji sa Socijalističkom partijom Srbije (SPS) i Jugoslovenskom udruženom ljevicom (JUL) i bezrezervnu podršku Slobodanu Miloševiću. S obzirom na to da je veći dio političkih partija u Crnoj Gori bojkotovao savezne izbore, SNP je lako osvojila 27 od 30 mandata namijenjenih manjoj članici zajedničke države.
Taj rezultat stranci je obezbijedio da i nakon smjene Slobodana Miloševića bude ključni politički partner novoj vlasti u Beogradu predvođenoj Demokratskom opozicijom Srbije (DOS) Zorana Đinđića. Momir Bulatović više nije bio miljenik zvaničnog Beograda, zbog čega je SNP preko noći odlučio da za saveznog premijera, umjesto njega, predloži Zorana Žižića.
Takav potez zvanično je obrazložen time da je Momir Bulatović uoči septembarskih izbora 2000. godine, bez konsultacija sa stranačkim kolegama ušao u koaliciju sa SPS-om i JUL-om u Podgorici, kao i njegovim kasnijim odbijanjem da stranka uđe u savez sa DOS-om.
Unutarstranački sukobi su nakon toga kulminirali na vanrednom kongresu u Bijeloj početkom 2001. godine, na kome je Predrag Bulatović, kao jedini kandidat, izabran za novog šefa stranke, dok Momir Bulatović nije prisustvovao glasanju.
Iako je novi stranački šef tada pozivao na partijsko jedinstvo i upozoravao da bi formiranje nove partije bio pokušaj razbijanja SNP-a, Momir Bulatović je napustio SNP i kasnije osnovao Narodnu socijalističku stranku.
Uz bivšeg šefa, SNP su tada napustili i pokojni direktor “Dana” Duško Jovanović, bivši urednik TVCG Emilo Labudović, Novo Vujošević i Borivoj Ćetković, prethodno se verbalno sukobljavajući sa pristalicama novog stranačkog rukovodstva. Uz njih kongres je napustilo još 50 delegata, a Bulatović je za potpredsjednike imenovao Žižića i Srđu Božovića, dok je Vuksan Simonović postao direktor stranke.
Od Haga do Pokreta za SCG
Idila u najjačoj opozicionoj stranci nije trajala dugo, jer su prve varnice između Bulatovića i Žižića počele da sijevaju nakon Miloševićevog izručenja Hagu. Zbog te odluke Žižić je napustio čelo Savezne vlade, ali je njegov stranački šef, umjesto očekivanog razlaza sa DOS-om, odlučio da na čelo Vlade u Beogradu pošalje Dragišu Pešića.
Narednih godina stranka je sve više djelovala na dva kolosijeka, a raskol je ozvaničen kada je Žižić mimo znanja stranačkog rukovodstva pregovarao o formiranju Pokreta za evropsku državnu zajednicu SiCG.
Pregovore o formiranju Pokreta, čiji je mentor bio mitropolit SPC Amfilohije Radović, Žižić je vodio sa članom GO SNP-a Momčilom Vuksanovićem i profesorom Filozofskog fakulteta u Nikšiću Bogoljubom Šijakovićem, ozvaničavajući time svoju oštru političku retoriku i zalaganje za prava Srba u Crnoj Gori.
Žižić na kraju samo digao ruke
Čašu je prelio njegov poziv predsjednicima opštinskih odbora i gradonačelnicima iz redova SNP-a da prisustvuju sjednici organizacionog odbora pokreta, kome se većina nije odazvala.
Bulatović, koji je i tada kontrolisao ključne partijske institucije, prvo je zaprijetio da će Žižića i Vuksanovića isključiti iz stranke na podgoričkom odboru. Do žestokog obračuna nije ni došlo jer je Bulatović prije nego što se vatra razbuktala zatvorio sve ventile stranačke infrastrukture tako da je bivši potpredsjednik SNP-a na kraju mogao na prstima jedne ruke prebrojati one koji su mu ostali odani do kraja. Stranačkom kongresu početkom 2005. godine Žižić nije ni prisustvovao.
Bulatović, koji je ostao na čelu partije, tada je pojasnio da je kongresom završen proces reforme stranke, navodeći da je u SNP-u postojao unutrašnji otpor promjenama ali da on nije bio snažan. Žižiću je tada zamjerao da je želio da partiju skrene u nacionalizam, navodeći da je stranka i dalje za zajedničku državu bez alternative.
Mjesto stranačkog šefa Bulatović je napustio godinu dana kasnije, kada je nakon katastrofalnog poraza na postreferendumskim parlamentarnim izborima čelo stranke prepustio Srđanu Miliću, kome je protivkandidat tada bio Dragiša Pešić.
Galerija
( Samir Kajošević )