Opozicija: Kontrolna uloga parlamenta funkcioniše samo na papiru

Skupština Crne Gore ne ispunjava svoju nadzornu ulogu, jer je poslanicima onemogućeno da redovno kontrolišu izvještaje državnih institucija.

Predstavnici opozicije u Odboru za bezbjednost i odbranu, koji bi najčešće trebalo da razmatraju izvještaje, smatraju da se hitno moraju mijenjati propisi koji uređuju parlamentarni nadzor.

Poslanik Socijalističke narodne partije (SNP) Predrag Bulatović istakao je da se rokovi za dostavljanje i raspravu o godišnjim izvještajima moraju skratiti.

"Nema nikakvog smisla kada razmatrate izvještaj za 2011. krajem 2012. godine”

Iako su ministarstva, Vladine komisije, uprave, sudovi i tužilaštva dužni da svake godine najkasnije do 31. marta parlamentarcima dostave izvještaje o radu, Bulatović ističe da još najmanje tri mjeseca prođu dok izvještaji dođu na dnevni red Skupštine.

On je podsjetio da je Skupština ranije imala reduciran broj godišnjih izvještaja koji su bili pred poslanicima, ali da je nakon izmjena Zakona o parlamentarnom nadzoru broj izvještaja povećan. Ipak, smatra Bulatović, zbog kašnjenja sa raspravom, institut parlamentarnog nadzora gubi smisao.

“Mislim da bi nakon objavljivanja izvještaja trebalo obaviti raspravu koja bi imala smisla. Umjesto toga, mi smo povećali broj izvještaja, ali smo i obesmislili čitavu priču. Nema nikakvog smisla kada razmatrate izvještaj za 2011. krajem 2012. godine”, smatra Bulatović.

Kontrolna i konsultativna saslušanja

Prema Zakonu o parlamentarnom nadzoru iz oblasti bezbjednosti, skupštinski Odbor za bezbjednost kontroliše rad Ministarstva odbrane, Vojske, Agencije za nacionalnu bezbjednost, Uprave policije, Ministarstva unutrašnjih poslova, kao i drugih organa i institucija koje se bave poslovima bezbjednosti i odbrane.

"Parlamentani nadzor teorijski postoji, a faktički je sužen"

Prema tom zakonu, odbor ima pravo da sazove kontrolna i konsultativna saslušanja, ali su poslanici tu mogućnost u praksi počeli češće da koriste od prošle godine.

Bulatović ističe da je svrha parlamentarnog nadzora nad službama bezbjednosti da se pravovremeno reaguje na određene stvari, te da ne smije biti blokade u zakazivanju kontrolnih i konsultativnih saslušanja.

“Blokada je potpuno moguća zato što opozicija samo jednom, tokom redovnog zasjedanja može da predloži jednu temu iz čitavog tog teksta. Parlamentani nadzor teorijski postoji, a faktički je sužen. Jesu učinjeni normativni koraci, međutim, praksa kaže da se mora napraviti revizija”, tvrdi Bulatović.

Izvještaju se razmatraju sa zakšnjenjem

I za Gorana Danilovića iz Nove srpske demokratije problematično je što se izvještaji razmatraju sa zakašnjenjem od nekoliko mjeseci, iako je i to, kako je kazao, u skladu sa zakonom. On smatra da zbog toga treba mijenjati zakone koji regulišu kontrolnu ulogu Skupštine.

Za razliku od opozicije, predsjednik Odbora za bezbjednost Mevludin Nuhodžić smatra da razmatranje izvještaja ima svrhe i nakon šest mjeseci

“Problem je u tome što redovno proljećno zasjedanje ne počinje 1. marta, pa onda sama ta činjenica govori o tome da prije toga ništa ne može doći na dnevni red. Trebalo bi da razmislimo i da li je dobro rješenje po kojem naše redovno zasjedanje počinje 1. marta. Možda bismo morali da razmislimo u institutu da imamo određene sjednice na kojima bismo samo raspravljali o izvještajima, jer postavlja se pitanje šta se mijenja i da ne usvojimo izvještaj”, rekao je Danilović.

On smatra da se prolongiranjem rasprava priča gubi na aktuelnosti, a da se odlaganje opravdava potrebom da se propusti državnih institucija razmatraju “na tenane”. Danilović smatra da bi optimalan rok bio da se izvještaji parlamentu dostavljaju u januaru.

“Moraćemo da promijenimo i proceduru i najkasnije do kraja februara usvajamo te izvještaje.To ima smisla, a eventualno u slučaju vanrednog stanja to bi moglo da se prolongira do marta. U junu nema svrhe, i većinu izvještaja nažalost raspravljamo u julu, što je tek nedopustivo”, smatra Danilović.

Za razliku od opozicije, predsjednik Odbora za bezbjednost Mevludin Nuhodžić smatra da razmatranje izvještaja ima svrhe i nakon šest mjeseci, navodeći da se rasprave ne moraju uvijek voditi kada je nešto aktuelno. On je istakao da bi se moglo poraditi na tome da rokovi za dostavljanje izvještaja i raspravu o njima budu skraćeni.

( Dragana Babović )