Koprivica: Glavni problemi su u toku kampanje

Politička neodgovornost, netransparentno finansiranje kampanja i zloupotreba državnih resursa problemi su koji će opterećivati predstojeći izborni proces, smatraju u Centru za demokratsku tranziciju (CDT). Izvršni direktor te organizacije Dragan Koprivica naveo je da su u CDT-u, nakon parlamentarnih izbora 2009. godine, donijeli odluku da više neće raditi monitoring izbora onako kako ga poznaje naša javnost i da se od tada spremaju za drugačiji način rada. „Prije svega, razlog za ovu odluku je taj da se u toku izbornog dana ne dešavaju kršenja koja mogu promijeniti rezultat izbora. A bez ovoga naša uloga bi se svela na puko saopštavanje rezultata izbora“, rekao je Koprivica agenciji MINA. Iako je, kako je dodao, ta aktivnost veoma medijski atraktivna, u CDT-u su smatrali da to ne smije biti uloga te organizacije u izbornim procesima. „Glavni problemi su u toku kampanje i to će biti fokus našeg rada“. Taj stav CDT-a, dodaje Koprivica, podudaran je sa stavom međunarodne zajednice i prirodno je da te aktivnosti ne budu prioritet za finasiranje. „Za projekat tradicionalnog monitoringa parlamentarnih izbora nijesmo imali razgovore sa donatorima. Donatori novac ne daju na osnovu simpatija ili molbi nevladinih organizacija da podrže njihove projekte već na osnovu identifikovanih problema i utvrđenih prioriteta“, kazao je on. Izborni procesi u Crnoj Gori, pojašnjava Koprivica, i dalje imaju značajne nedostatke, koji se uglavnom dešavaju u predizbornom periodu. „Mi smo još 2009. godine bili svjesni da ćemo nakon toga izbore posmatrati u drugačijem kapacitetu“. Prema njegovim riječima, CDT smatra da se problemi koji će opterećivati izborni proces na predstojećim izborima mogu podijeliti u tri grupe: politička neodgovornost, netransparentno finansiranje kampanja i zloupotreba državnih resursa. Prva grupa, kako je pojasnio, podrazumijeva nedostatak konkretnih izbornih programa, nekonkretna obećanja partija i nemogućnost kvalitetnog mjerenja učinaka vlasti. „Netransparentno finansiranje kampanja – loše izvještavanje, stalno izbjegavanje odgovora na pitanje koji i čiji novac se troši u kampanji, i u koje namjene i zloupotreba državnih resursa – imovine i funkcija koja je kod nas jako izražena, a koja je posledica da se u 20 godina vlasti jedne partije izgubila razlika između države i partije“, rekao je Koprivica. Plan CDT-a, kako je pojasnio, je da se prvim problemom bave kroz projekat Istinomjer.me koji realizuju u saradnji sa partnerima iz organizacije „Zašto ne“ iz Sarajeva koji su taj koncept i pokrenuli na Balkanu. „Ideja je prilično jednostavna: analizirati izborne programe partija i izjave političara i utvrditi koliko su one konkretne, dosljedne ali i istinite. Dalje, analiziraćemo i obećanja političara i u naredne četiri godine pratiti ispunjenost obećanja onih koji pobijede na izborima. Otvorićemo debate o pitanjima koje su najznačajnija za građane“, rekao je Koprivica. Prema njegovim riječima, cilj je da doprinesu promjeni političke kulture i stvaranju informisanih građanina koji znaju na osnovu čega se opredjeljuju na izborima. „Naše ekipe uveliko već analiziraju programe i izjave, objavljivanje prvih nalaza možemo očekivati početkom septembra“. Koprivica dodaje da je monitoring finansiranja kampanja već počeo, jer je raspisivanjem izbora počela i kampanja sa stanovišta Zakona o finansiranju partija. „Pratićemo da li se izvještaji partija blagovremeno dostavljaju nadležnim organima. Pratićemo, takođe, i njihov sadržaj tj. utvrditi koliko su pojedine stavke u tim izvještajima realne i tačne“, precizirao je on. Taj monitoring je, dodaje on, donekle uslovljen kvalitetom rada Državne izborne komisije i Državne revizorske institucije, odnosno njihovom posvećenošću ispunjavanju svojih obaveza vezanih za finansiranje partija. „Što je tiče zloupotrebe imovine i funkcija, taj monitornig je najteže uraditi jer nije moguće biti istovremeno prisutan u npr. stotinama javnih ustanova, preduzeća, opština, dakle na adresama gdje se ove pojave najčešće i dešavaju“, rekao je Koprivica. On navodi da je tu potrebna zajednička akcija nevladinih organizacija i medija, ali ona, dodaje, može dati rezultat u edukativnom dijelu. „Najvažnija je uloga državnih institucija na čelu sa policijom i tužilaštvom. Ova su pitanja solidno regulisana u našem zakonodavstvu a ono što se mora desiti jeste rigirozna primjena zakona. Ona će i preventivno djelovati na počinioce“, smatra Koprivica. On je saopštio da su, osim kolega iz Bosne i Hercegovine, u stalnom kontaktu i sa kolegama iz Makedonije i Srbije koji takođe imaju projekte istinomjera. „U Crnoj Gori smo već razgovarali sa par organizacija iz Podgorice, ali i iz drugih opština, imamo neke preliminarne dogovore. Mislim da ćemo imati dobru ekipu da uradimo kvalitetan posao ali i da pokrenemo neke akcije koje do sad nijesu rađene kod nas“, poručio je Koprivica. Koprivica je rekao da uporedna iskustva, ali i iskustvo Crne Gore, pokazuju da su izborni procesi uvijek bolji kada su prisutni posmatrači. „Naravno, od mandata i metodologije misije zavisi i koliko su sveobuhvatni nalazi njihovog monitoringa, ali je i prisustvo posmatrača SE i OEBS-a i njihova ocjena značajna za percepciju izbornog procesa od strane i učesnika izbora, međunarodne zajednice i građana“, rekao je on. Što se tiče CDT-a, zaključuje Koprivica, javnost neće biti uskraćena za ocjene o kvalitetu izbornog procesa, iako se one neće odnositi na sam dan glasanja.

( MINA )