Nacrtali 230 hiljada kreveta, očekuju 24 miliona noćenja
Inoviranim prostornim planom obale, pojas između 100 i 1.000 metara od obalne linije planiran je isključivo za razvoj turizma. BDP i prioh bili bi veći četiri puta, a nezaposlenost bi bila na minimumu
U primorskim opštinama će 2030. godine živjeti 180.000 ljudi, broj kreveta biće 230.000, a broj noćenja bi iznosio više od 24 miliona, duplo više nego sada.
To se navodi u Nacrtu inoviranog Prostornog plana posebne namjene za obalno područje, koji se nalazi na javnoj raspravi.
Kako se navodi, to bi značilo da bi, ukoliko se dosljedno realizuje planski koncep, ukupan bruto domaći prihod, u odnosu na rezultate popisa iz 2011, porastao više od četiri puta, broj noćenja više od tri puta, smanjila bi se nezaposlenost na minimum, a prihod po glavi stanovnika porastao više od četiri puta.
Poređenja radi, ukupan broj evidentiranih dolazaka u 2017. godini, prema podacima MONSTAT-a iznosio je za čitavu Crnu Goru više od dva miliona, a ukupan broj noćenja bio je skoro 12 miliona.
Cilj Plana je, kako se navodi, da se ograniči urbani razvoj duž obale, očuvaju vrijedni ruralni prostori u kojima je ograničen ili zabranjen urbani razvoj, obezbijedi usklađivanje novih saobraćajnih i tehničkih infrastruktura duž obale i obezbijedi slobodan pristup moru i obali. Da bi se to postiglo, potrebno je, prije svega, smanjiti prethodno planirano građevinsko područje i svesti ga u razumne, održive okvire.
Zbog toga je predviđeno da se pojas između 100 i 1.000 metara od obalne linije planira isključivo za razvoj turizma na područjima izvan naselja, a planiranje i uređenje prostora se temelji na očuvanju prirodne, kulturne istorijske i tradicionalne vrijednosti, uz zaštitu obalnih predjela i primjenu mjera zaštite na kopnu i u moru.
Predloženi scenario, kako se tvrdi, podići će BDP po glavi stanovnika iznad 20.000 eura do 2030, značajno restrukturira smještajnu ponudu sa 55 odsto udjela hotela i resorta i rješava problem nezaposlenosti, odnosno otvara put daljem demografskom porastu zbog pojačane potrebe za radnom snagom.
Upoređujući projektovane podatke iz tog scenarija sa podacima iz 2011. godine, navodi se da bi sa 31.262 hotelska kreveta taj broj porastao na 125.902 (ukupno 230.732 umjesto 151.551), broj dolazaka bi iznosio 4.256.203 umjesto 1.245.340, a broj noćenja 24.191.517 umjesto 8.493.955. Broj stanova i apartmana porastao bi sa 120.879 u 2011. na 165.000 u 2030, dok bi ukupno zaposlenih bilo 77.125 umjesto 34.580. Na drugoj strani, udio planiranih građevinskih područja u ukupnoj površini smanjio bi se sa 15,5 na 10 odsto.
U odnosu na prethodno planirana građevinska područja koja su iznosila 23.363 hektara ili 15 odsto ukupne površine obalnog područja, novim planskim konceptom je predviđeno građevinsko područje smanjeno na 13.639 hektara ili 9,1 odsto. Ukupna površina ruralnog građevinskog područja (postojećeg i planiranog) na nivou čitavog obalnog područja iznosi 2.695,6 hektara.
“Što se tiče perioda nakon 2018, ostvarenje ekonomskog rasta očekuje se u skoro svim privrednim aktivnostima, pri čemu prvenstveno u turizmu, drugim uslugama i poljoprivredi. Tokom perioda od 2018. do 2030, očekuje se dalji snažan rast u turizmu, već dokazan sa stopama rasta od preko osam odsto u prethodnim periodima. Pored zvaničnih statističkih podataka, istraživanje ekonomskog uticaja turizma koje su sproveli Svjetski savjet za putovanja i turizam (WTTC) ocijenio je da direktni doprinos same privredne grane BDP-u iznosi 8,1 odsto u 2011. i procjenjuje se da će to 2021. godine iznositi 14,8 odsto”, piše u Planu
Navodi se da je do 2030. neophodno smanjenje privatnog smještaja od 13 do 14 odsto.
“To smanjenje treba da se dogodi putem katalogizacije, nadzora i uvođenjem pravila za privatni smještaj (minimalna kvadratura po krevetu, minimalna opremljenost, kategorizacija), odnosno podsticanje prelaska većih iznajmljivača u kategoriju malih porodičnih hotela i pansiona”. Hotelski i rizort kapaciteti na izdvojenim lokacijama nužno moraju narasti s kapacitetom od oko 70 do 75 hiljada kreveta do 2030. I Vojska bi da se bavi turizmom
Planom se tretiraju i vojne lokacije za turistički razvoj, a radi se o zonama koje su u vlasništvu Vojske Crne Gore, a opredijeljenje su za prenamjenu i turističku valorizaciju.
“Ministarstvo odbrane je iskazalo Inicijativu da se sljedeće lokacije predvide za turističku namjenu: Opština Herceg Novi: Lalovina PKL, Lalovina iznad magistrale, Donja Arza, Gornja Arza, Mirište, Špiljice, Valac, Rakita, Ostrvo Mamula, Kumbor, G. Klinci, Ravnine, Ravni, Rovine, Opština Tivat: Opatovo, Lepetane, Ostrvo cvijeća; Prevlaka, Opština Kotor: Morinj, Bigovo, Opština Budva: Lokacija u blizini Manastira Lastva Grbaljska, Opština Bar: Popovića ekonomija, lokacija Dobre vode, Ckla, Opština Ulcinj: Motel Šas, Vladimir ekonomija, Valdanos”, piše u dokumentu. Master plan ostao mrtvo slovo na papiru
U ključnom dokumentu za razvoj turizma, Master planu razvoja turizma Crne Gore do 2020. godine, koji je usvojenje usvojen 2001. i dopunjen 2008, cilj je bio 111.100 hotelskih kreveta, 21,6 miliona hotelskih noćenja, 39,6 miliona ukupnih noćenja, 2,32 milijarde eura hotelskih prihoda, 2,9 milijardi prihoda od turizma, a 32 hiljade direktno zaposlenih radnika u turizmu. Tržišni cilj je bio popunjenost hotela od 53,3 dsto, ukupna popunjenost 39,6 odsto, učešće hotelskih noćenja od 54,6 odsto, a ciljna tržišta za hotele bile su glavne zemlje EU, a za privatni smještaj domaće tržište, istočno tržište i tržište regiona.
Taj dokument ostao je, za sada, mrtvo slovo na papiru, a umjesto vodeće regionale hotelske destinacija, Crna Gora je u ranijem periodu preinačila u izgradnju stanova za tržište.
( Dejan Peruničić )