Deripaska odbacuje optužbe za ubistvo

Milijarder Oleg Deripaska je bio uspješan i "etabliran" kada je prvi put sreo Mihaila Černoja 1994, kada je imao 26 godina, rekli su njegovi advokati pred londonskim sudom, tvrdeći da tajkunu nije bila potrena podrška njegovog rivala da izgradi svoje aluminijumsko carstvo.

Advokati su zadrli u ranu karijeru jednog od najbogatijih Rusa, u slučaju koji je bacio svjetlo na često nezakonite 1990-e nakon raspada Sovjetskog Saveza, dok su se Rusi bliski vlasti borili za privatizovanu državnu imovinu a grupe organizovanog kriminala postale uticajne.

Černoj, milijarder koji živi u Izraelu, tvrdi da su njih dvojica bili partneri i da mu se duguje 13,2 odsto udjela u Rusalu, najvećem svjetskom proizvođaču aluminijuma, čiji je najvećeg akcionar Deripaska.

Nakon iznošenja uvodnih riječi ove nedjelje, proces će biti odložen do septembra, prenijeli su britanski mediji.

Deripaska optužuje svog oponenta za veze sa kriminalnim bandama, ali se suočio sa navodima iznesenim pred tužiocima u inostranstanstvu, da je i sam umiješan u podmićivanje i ubistvo.

Deripaska, izvršni direktor Rusala, za kojeg se očekuje da svog zemljaka i vlasnika fudbalskog kluba Čelsi, Romana Abramoviča, pozove za svjedoka u najnovijem okršaju između milijardera iz Rusije i bivšeg SSSR-a, negira da su on i Černoj bili partneri.

Mihail Černoj

Kaže da je bio prisiljen da plaća reket radi zaštite, ili „kriša“ (krov) na ruskom – prema instrukcijama Černoja i uz podršku nekih od najmoćnijih kriminalnih bandi u zemlji sredinom 1990-ih, nakon što mu je bilo prijećeno.

Uspio u biznisu još kao student

U uvodnoj riječi odbrane u srijedu, njegov pravni tim je tvrdio da Deripaska nije imao potrebu za kontaktima i finansiranjem koje Černi tvrdi da mu je pružio da bi izgradio aluminijumsko carstvo. Černoj je, tvrde Deripaskini branioci, krajem 1993. ili početkom 1994. pobjegao iz Rusije zbog istrage o prevari.

Slučaj u Londonu, na osnovu tužbe koju je Černoj podnio 2006, iznosi na vidjelo detalje iz često nasilnih godina privatizacije u postosovjetskoj Rusiji

Pravni tim Olega Deripaske je naveo da je preduzetnik iskoristio profit od trgovine, koju je započeo još 1991. dok je bio student fizike, za investiranje u imovinu, uključujući fabriku aliminijuma Sajansk (SaAZ), jednu od najvećih u Rusiji.

„On nije bio od onih studenata koji se snalaze radeći sezonske poslove,“ rekao je na sudu Deripaskin advokat Tomas Bezli.

„Deripaska je bio etablirani i uspješni biznismen kada su se prvi put sastali, iako mlad.“

Deripaska svoje prisustvo događajima vezanim sa Černoja opisuje kao jedan od rituala „kriše“, gdje se od žrtava očekuje da se druže i posjećuju sastanke, proslavljaju dešavanja i daju poklone u javnoj demonstraciji lojalnosti kao bi se „kriši“ dao „privid komercijalnog i društvenog ugleda“.

Černoj poriče veze sa organizovanim kriminalom a njegov pravni tim kaže da njegov klijent nikad nije osuđivan

Slučaj u Londonu, na osnovu tužbe koju je Černoj podnio 2006, iznosi na vidjelo detalje iz često nasilnih godina privatizacije u postosovjetskoj Rusiji, kada je plaćanje reketa bilo uobičajeno a onima koji su ulazili u posao često je prijećeno. Na osnovu dokaza dostavljenim sudu, neki su prebijeni u javnosti i čak ubijeni.

Jedna kriminalna banda u središtu ovog sudskog procesa je Ismailovskaja, koju je navodno predvodio Anton Malevski, preko kojeg je, tvrdi Deripaska, Černoj koristio za iznuđivanje novca prije nego što je taj veteran poginuo u padobranskoj nesreći 2001.

Podmićivanje, prijetnje, ubistvo

Ismailovskaja je dobila ime po kvartu u sjeveroistočnom dijelu Moskve, gdje je bila poznata kao grupa bandita i lopova prije nego što se izvještila u postsovjetskoj eri i postala jedna od najozloglašenijih kriminalnih grupa koja nudi „zaštitu“.

Međutim, sam Deripaska, koji optužuje Černoja sa vezi sa tom i drugim bandama, suočen je sa navodima da je umiješan u podmićivanje, prijetnje i čak ubistvo dok je stvarao bogatstvo.

Nigerijski vrhovni sud je naredio prošle sedmice da Rusal, koji ima 85 odsto udjela u bivšoj državnoj nigerijskoj aluminijumskoj kompaniji ALSCON, preda vlasništvo jer je ona trebalo da bude prodata drugom ponuđaču, američkoj BFI grupi

On obacuje te optužbe, koje je iznio jedan od njegovih svjedoka u odvojenim procesima pred tužiocima u Izraelu, SAD i Rusiji.

Đalol Hajdarov je rekao da je Deripaska naredio ubistvo biznismena Vadima Jafjasova 1995. i podmitio jednog lokalnog gubernatora u oblasti Kemerovo kako bi obezbijedio preuzimanje jedne fabrike, prema Černojevim sudskim dokumentima.

Deripaskin portparol je odbacio te tvrdnje:

„Kriminalne bande su opirisale širom postosovjetske Rusije. Deripaska je bio žrtva “kriše” od strane Černoja i Malevskog i bandi organizovanog kriminala koje su oni zastupali, uključujući Ismailovskaju.“

Černoj poriče veze sa organizovanim kriminalom a njegov pravni tim kaže da njegov klijent nikad nije osuđivan.

On će dokaze iznositi putem video linka iz svog doma u Izraelu zbog međunarodne potjernice nakon što je Španija pokrenula istragu oko pranja novca. I Deripaska je ispitan u vezi sa tom istragom.

Ruska vlada upozorila Nigeriju

Rusko ministarstvo spoljnih poslova upozorilo je Nigeriju na potencijalnu štetu po bilateralne odnose i pozvalo na akciju protiv sudske odluke, kojom je Rusalu oduzeta glavnu imovinu u Africi.

Nigerijski vrhovni sud je naredio prošle sedmice da Rusal, koji ima 85 odsto udjela u bivšoj državnoj nigerijskoj aluminijumskoj kompaniji ALSCON, preda vlasništvo jer je ona trebalo da bude prodata drugom ponuđaču, američkoj BFI grupi, kada je ALSCON privatizovan prije pet godina.

Rusal je saopštio da je presuda suprotna odluci nigerijskog Biroa javnih preduzeća (BPE), koja je upravljala privatizacijom i dala Rusalu zeleno svjetlo da dobije udio za 205 miliona dolara 2007. Stoga, ta presuda neće uticati na njeno vlasništvo u ALSCON-u, saopštila je kompanija.

"Presuda bi mogla...u znatnoj mjeri podriti rusko-nigerijsku investicionu i ekonomsku saradnju i izazvati negativne posljedice po čitav niz bilateralnih veza,“ piše u saopštenju ministarstva na njihovom veb sajtu www.mid.ru, prenio je Rojters.

"Pozivamo nigerijsku vladu da preduzme sve neophodne akcije u cilju sprečavanja potencijalne štete za postojeće plodonosne i uzajamno korisne odnose,“ navedeno je u saopštenju.

Rojters navodi da je Nigerija, isto kao i Rusija, pogođena rasprostranjenom korupcijom

BFI, koji predvodi američko-nigerijski državljanin Reuben Jaja, tužio je BPE zbog kršenja ugovora. Vrhovni sud je prošle nedjelje naredio BPE da vrati prvobitnu odluku o najboljem ponuđaču i da BFI grupa plati ugovorenu cijenu od 410 miliona dolara za ALSCON.

Deripaska je odavno u dobrim vezama za Kremljom. Rusal je dobio milijarde dolara državne pomoći nakon globalne finansijske krize 2008. ALSCON je jedan je od najvažnijih djelova Rusalove imovine u Africi sa godišnjim projektovanim kapacitetom od 120 hiljada tona, mada njegove operacije remete redovni prekidi struje, zbog čega je ALSCON proizveo samo 15 hiljada tona aluminijuma prošle godine.

Rojters navodi da je Nigerija, isto kao i Rusija, pogođena rasprostranjenom korupcijom. Obje se nalaze na 143. mjestu indeksa o percepciji korupcije od 182 države, koji sastavlja Transparensi internešnal.

Galerija

( Angelina Šofranac )