Građani smatraju da je za uspjeh potrebna veza i partija

Šef Operativnog sektora Delegacije EU Nikola Bertolini upozorio je da će proces pristupanja uniji bez efikasne javne uprave biti bolan i dug, kao i da u Crnoj Gori nema dovoljno kvalitetnih radnika u administraciji.

On je na okruglom stolu “Administrativni kapaciteti u Crnoj Gori” koalicije “Euroblok” kazao da veći kapaciteti državnih organa ne znače povećanje broja radnika, već bolje odrađene poslove. Kako je rekao Crna Gora je zemlja sa najvećim procentom zaposlenih u državnoj i lokalnoj upravi.

"Centralna administracija koja je primarno uključena u pregovore nema dovoljno ljudskih resursa, i onih ljudi koji znaju jezik i mogu da reaguju odmah je premalo u svakoj instituciji, ministarstvu i to nas dovodi do realnih problema, nema dovoljno ljudi sa kojima možemo da sarađujemo”, rekao je Bertolini, dodajući da je taj problem poznat i premijeru i ministru finansija.

U opštinama postoje neaktivni

Prema njegovim riječima dodatan problem je i ograničen budžet, a brine ga i upravljanje fondovima EU prije i nakon pristupanja naročito u oblasti ruralnog razvoja, poljoprivrednih fondova. Kako je kazao potrebno je 70 ljudi koji će se baviti tim fondovima, a Crna Gora ih sada ima 11.

“Trenutno najviše službenika smatra da stručna sprema i obrazovanje kandidata treba da bude najvažnije prilikom zapošljavanja"

Bertolini je istakao i da su kapaciteti na lokalnom nivou, izuzev glavnog grada, mali i da opštine imaju ograničene ljudske resurse.

“U opštinama postoji dosta zaposlenih, to je u stvari nasleđe iz prošlosti. Uvijek dajem primjer Berana, tamo ima 35 hiljada građana i 700 zaposlenih u opštini. Sami gradonačelnik je rekao – ja ih ne znam sve, samo potpisujem platne liste. Dakle, postoji određen broj ljudi koji u opštini nijesu uopšte aktivni i produktivni”, dodao je Bertolini.

Generalni sekretar Evropskog porketa Momčilo Radulović u predstavljanju studije Administrativni kapaciteti u Crnoj Gori kazao je da zabrinjavajuće da 41 odsto službenika smatra da je za uspjeh prilikom zapošljavanja važna partijska pripadnost, a 48 odsto da su to rođačke i prijateljske veze.

“Trenutno najviše službenika smatra da stručna sprema i obrazovanje kandidata treba da bude najvažnije prilikom zapošljavanja, a čak 28 odsto da su to rođačke i prijateljske veze kandiata. Ono što je iznenađujuće čak 6 odsto smatra da i u budućnosti to treba i dalje da budu rođačke i prijateljske veze", kazao je Radulović.

Rođačke i prijateljsk veze

Istraživanje je pokazalo i da građani, njih 83 odsto, smatra da su glavni kriterijumi za zapošljavanje u javnoj upravi rođačke i prijateljske veze, a da je to partijska pripadnost misli čak 77 odsto, tek posle toga percipiraju znanje jezika, stručnost i obrazovanje.

Ništa drugačije mišljenje nije ni kod ljudi iz biznis sektora jer dvije trećine smatra da je za uspjeh prilikom zapošljavanja najvažnije rođačke i prijateljske veze, dok sedam odsto smatra da to i u narednom periodu treba da ostane praksa.

Građani, njih 57 odsto, smatra da su usluge javne administracije niskog kvaliteta, a svega 12 odsto ih je ocijenilo kao kvalitetne

I za napredovanje su, po percepciji jedne petine službenika, najvažnije veze, a oko 20 odsto njih smatra da je partijska nepodobnost najčešći razlog za suspenziju i prestanak radnog odosa.

Studija je pokazala da 87 odsto državnih službenika ima dobru volju da se usavršava, ali i da njihova želja opada sa brojem godina provedenih na radu. Prema podacima dobijenim istraživanjem skoro četiri petine zaposlenih ne razgovara sa svojim nadređenim o mogućnostima usavršavanja.

Građani, njih 57 odsto, smatra da su usluge javne administracije niskog kvaliteta, a svega 12 odsto ih je ocijenilo kao kvalitetne, što kako je kazao Radulović, zabrinjava. Sa druge strane zaposleni su zadovoljni kapacitetima ustanova u kojima rade, ali ne i primanjima pa je 62 odsto zaposlenih nezadovoljno visinom plate.

Za potrebe studije anketirano je 319 službenika u državnoj administraciji i 220 menadžera i rukovodioca preduzeća, ali i građani.

( Milica Novaković )