STAV
Odlaganje borbe protiv kriminala
Kvalifikacije Foreign affairs-a djeluju uznemiravajuće za svakog dobronamjernog građanina, ali ključno je pitanje da li to uznemirenje nestaje kada čujemo tvrdnje Ranke Čarapić o padu kriminaliteta i brojke Vesne Medenice
Autor analize časopisa Foreign Affairs označio je Crnu Goru kao mafijašku državu, a vladine zvaničnike kao integralne igrače organizovanog kriminala, možda čak i lidere kriminalnih organizacija. Ministar vanjskih poslova Milan Roćen tim povodom je akademski, diplomatski i zadivljujuće mudro izjavio ''ne bilo veće štete po Crnu Goru'' i prema uredniku časopisa najavio protest (koji će urednika, nadam se, inspirisati da još bolje pišu).
Sa druge strane, Ranka Čarapić tvrdi da Crna Gora bilježi pad kriminaliteta po svim strukturama (valjda zato što su kriminalci moralni, pa su shvatili da je nemoralno baviti se kriminalom), dok se uspješnost rada sudova mjeri brojkama Vesne Medenice koje navode na zaključak da uskoro možemo očekivati da SAD i države EU pošalju svoje sudije na dodatnu obuku koju će organizovati Sudski savjet.
Kvalifikacije Foreign affairs-a djeluju uznemiravajuće za svakog dobronamjernog građanina, ali ključno je pitanje da li to uznemirenje nestaje kada čujemo tvrdnje Ranke Čarapić o padu kriminaliteta i brojke Vesne Medenice. Umjesto odgovora, valja podsjetiti na neke činjenice.
Tako, jedan od ''najboljih sudova'' - Apelacioni sud Crne Gore nedavno je smanjio kaznu organizatoru krijumčarenja 3 kg kokaina (u kome je bilo 70% čistog kokaina) sa 5 na 3 i po godine zatvora i samo par dana kasnije isti sud takođe je smanjio kaznu za krijumčarenje 1 kg kokaina i to jednom licu sa 6 na 3 i po godine, a drugom sa 3 i po godine na 2 godine i 2 mjeseca zatvora. U prvom slučaju ''najbolje sudije'' smanjenje kazne obrazložile su činjenicom da okrivljeni ima 4 djece, a u drugom da su okrivljeni priznali djelo i pokajali se.
Nakon toga, državno tužilaštvo (koje bilježi pad kriminaliteta po svim strukturama) zloupotrebljava insititut odloženog krivičnog gonjenja i nalaže bivšem gradonačelniku Ulcinja Gzimu Hajdinagi da uplati 10.000 € porodilištu, kako bi se protiv njega odbacila krivična prijava za zloupotrebu službenog položaja u više od 50 slučajeva nezakonitog zaključivanja ugovora sa licima koja su bespravno gradila objekte.
Samo par dana kasnije na isti način se omogućava i Naseru Keljmendiju da izbjegne krivično gonjenje za građenje objekta bez građevinske dozvole, tako što će uplatiti po 5.000 € dječijem vrtiću i osnovnoj školi.
Po Zakoniku o krivičnom postupku ovakva odluka može se donijeti za djela za koja je propisana kazna zatvora do 5 godina, ali samo kada tužilac ocijeni da krivično gonjenje ne bi bilo cjelishodno.
Po istom zakoniku, ocjenu cjelishodnosti gonjenja tužilac mora da donese obzirom na objektivne okolnosti (priroda krivičnog djela i okolnosti pod kojima je izvršeno) i subjektivne okolnosti (raniji život učinioca i njegova lična svojstva). U slučaju Hajdinage očigledno se nije radilo o krivičnom djelu za koje je propisana kazna zatvora do 5 godina, a u pitanju je krivično djelo čija priroda je par excellence korupcionaška i čiji izvršilac je iz samog vrha izvršne vlasti lokalne samouprave. Stoga proizilazi da državno tužilaštvo Crne Gore svjesno krši zakone i da smatra da nije cjelishodno da krivično goni za djela korupcije na visokom nivou.
Kada je u pitanju Naser Keljmendi, radi se o osobi koju bezbjednosne službe drugih država otvoreno i zvanično predstavljaju kao jednog od organizatora šverca narkoticima i kao jednu od osoba u samom vrhu hijerarhije organizovanog kriminala. Druge okolnosti iz ranijeg života i druga lična svojstva Keljmendija tužilaštvo nije saopštilo.
Zato se može zaključiti da državno tužilaštvo u Crnoj Gori smatra necjelishodnim da krivično goni Keljmendija koga druge države sumnjiče za organizovani kriminal, čak ni za krivično djelo građenja objekta bez građevinske dozvole, koje ne bi mogao izvršiti bez direktne podrške iz organa vlasti, jer se radilo o hotelu čije su dimenzije u osnovi 27 x 21,5 metara i koji je gradio uprkos zabrani nadležnih organa.
Dakle, naši sudovi za krijumčarenje kokaina smanjuju kazne zato što okrivljeni imaju djecu (ne znamo da li su sudije ''najboljih sudova'' uzimale u obzir da i većina od njih, ali i drugih građana, imaju djecu kojoj taj kokain može biti dostupan) i zato što priznaju djelo i izražavaju kajanje (bez objašnjenja da li bi bili osuđeni da nijesu priznali, odnosno da li su postojali dokazi koji njihovo priznanje i kajanje obesmišljavaju i čine iznuđenim). Takođe, praksa pokazuje da naše tužilaštvo smatra necjelishodnim da krivično goni za korupciju na visokom nivou i da krivično goni lica poput Nasera Keljmendija.
Nasuprot ovim činjenicama, imamo najavu protesta ministra Roćena zbog navoda da je Crna Gora mafijaška država, imamo tvrdnju ministra Markovića da mafija nema uticaja na crnogorsko pravosuđe, imamo tvrdnje Ranke Čarapić i Vesne Medenice da kriminalitet opada i da su crnogorski sudovi najbolji, imamo tvrdnju Miomira Mugoše da mu je život bio ugrožen kada su mu Vijesti spremile ''sačekušu'', imamo tvrdnju da su Šarići korektni momci koji su zaposlili mnogo građana, imamo premijera Lukšića koji ''vrti'' jedan milion 11 puta kako bi spasio šefovu banku, imamo tužilaštvo Ranke Čarapić koje odlaže krivično gonjenje vladinih zvaničnika i kriminalaca povezanih sa njima...
Da li treba vjerovati činjenicama ili tvrdnjama Roćena, Markovića, Čarapićke, Medenice, Mugoše, Lukšića i drugih, nije stvar izbora ili politike, već isključivo zdravog razuma. Zato oni i pozivaju u politiku svakog ko im ukazuje na kriminal, jer je politika koju oni vode, pored toga što je ogrezla u kriminal, lišena i zdravog razuma. Vrijeme je za borbu protiv organizovanog kriminala bez odlaganja, vrijeme je za zdrav razum!
( Veselin Radulovic )