Rupert Mardok - priča o padu mogula koja se ponavlja

Ono što se u Velikoj Britaniji dešava sa medijskom imperijom Ruperta Mardoka nakon afere sa novinarskim hakovanjem telefona slijedi prepoznatljiv obrazac iz nekih ranijih slučajeva, ocjenjuju britanski analitičari a prenosi Asošijeted pres (AP).

Taj obrazac glasi: stranac preuzima domaći medij i pretvara ga u međunarodni konglomerat. Ambicija se pretvara u oholost. Mogul naposljetku dramatično pada u nemilost. Mnogi, poput Vilijema Randolfa Hersta i Mardoka, išli su tom stazom.

"On je tek jedan u seriji. Čini mi se da on (Mardok) spada u istu tradiciju medijskih barona", ocijenio je Džejms Karan, profesor komunikacija pri Univerzitetu Goldsmit u Londonu.

Prije Mardoka bili su Robert Maksvel i Konrad Blek, čije su se karijere sa samog vrha britanskog medijskog establišmenta sunovratile u ponor osramoćenosti.

Mardok se našao u grdnim problemima pošto je ustanovljeno da su novinari Njuz of d vorlda prisluškivali govornu poštu na mobilnim telefonima javnih ličnosti, ali i žrtava zločina

Prije njih su, opet, bili Lord Biverbruk, vlasnik Dejli ekspresa, čije je ekscese opisao Evelin Vo u svom romanu "Scoop" (1938).

Tu je bio i vlasnik Njujork džornala, Vilijam Randolf Herst, s kojim je uspostavljena paralela u klasičnom filmu "Građanin Kejn" (1941) Orsona Velsa.

Postoje, doduše, velike razlike: za razliku od Bleka i Maksvela, Herst, Mardok i Biverbruk su ostali uspješni. Herstova korporacija je stara 125 godina, Njuz korp je i dalje težak 60 milijardi dolara, a Biverbruk i dalje ima svoju statuu u rodnom Frederiktonu u Kanadi.

Ali, tu su i važne paralele, ukazuje AP.

Britanski medijski tajkuni došli su iz inostranstva: iz Australije, Kanade ili Istočne Evrope, i brzo su postale uvezene figure u establišmentu, zadobivši bogatstvo, titule i prijatelje na visokim pozicijama. Na kraju je uslijedio pad.

Biverbrukov pokušaj da napravi sopstvenu političku stranku nije donio rezultat, a 1945. godine je pretrpio poraz od bliskog saveznika Vinstona Čerčila i više se nije oporavio.

Australijanski magnat, čija se imperija proteže na Australiju, SAD i Veliku Britaniju, najviše podsjeća na moćnog Biverbruka, preduzimača koji je doprinio revolucionisanju britanske medijske industrije

Maksvel je poharao penzioni fond sopstvene medijske kuće, i udavio se pod mutnim okolnostima 1991. godine.

Blek je uhapšen i 2007. godine osuđen za prevaru dioničara u svojoj kompaniji. Iz zatvora je izašao prošlog petka.

Afera je izbila prošle godine, još se ne stišava, a velika istraga je pretresla veze medija sa policijom i političarima; mnogo novinara i urednika je uhapšeno, šefovi policije i političari su davali ostavke, oštećenima su isplaćene ogromne odštete.

Međutim, analitičari ukazuju da Mardok, za razliku od Maksvela i Bleka, nije gradio medijsku imperiju na mutnim poslovima i prevarama već na marljivom radu i "laktanju".

Prema njihovim riječima, australijanski magnat, čija se imperija proteže na Australiju, SAD i Veliku Britaniju, najviše podsjeća na moćnog Biverbruka, preduzimača koji je doprinio revolucionisanju britanske medijske industrije.

U svoj Dejli ekspres ubacio je ukrštenice, kolumne sa ogovaračkim sadržajem i vijesti iz svijeta poznatih, što ga je pretvorilo u najprodavaniji list na svijetu na engleskom govornom području. Sličan uspjeh imao je Mardokov Njuz of d vorld.

Biverbruk je postao fantastično uticajan, pa je čak bio savjetnik ministara, pa i samog Čerčila. U odnosu na njega i Mardoka, ocjenjuje Džejms Karan, Maksvel i Blek su drugorazredni medijski moguli.

Što se tiče Mardoka, njegova sudbina, ocjenjuje AP, najviše podsjeća na sudbinu Velsovog "Građanina Kejna" - ostao je uspješan, ostao je bogat, ali i postao neomiljen.

( Beta )