Oasis - Derivat britanskih rock dinosaurusa iz 70-ih

Rijetko koji bend je imao takav instant uspjeh kao Oasis. Kao jedan od najpopularnijih i kritički priznatih bendova svoje dekade, oni su u karijeri koja je sa prekidima trajala skoro dvadeset godina ostavili za sobom sedam studijskih albuma i veliki broj singlova koji su označili duh svog vremena.

Iako su tokom karijere imali puno uspona i padova, neujednačen kvalitet pjesama i pretjeranu samouvjerenost i narcizam, oni će ostati bitna demarkaciona linija između alternativnog i mejnstrim zvuka.

Njihova sposobnost da naprave efektne hitove, ali i zanimljivu kompresiju gitarske energije, obezbjedila im je specijalno mjesto u istoriji rock muzike, kojem će se i autori i publika uvijek vraćati.

Oasis je nastao iz benda The Rain koji su 1991. osnovali školski prijatelji Pol Mekgjugan, Pol Bounhed Arturs i Kris Haton. Nezadovoljni Hatovim vokalom bend je umjesto njega doveo Lajama Galagera.

Na njihovu muziku nije bila imuna ni Amerika gdje je nakon rasprodate turneje album postigao višemilionski tiraž

Nakon toga im se pridružio njegov brat Noel (radio kao roudi Inspiral Carpets) koji ih je uslovio da ulaskom u bend isključivo on može da komponuje pjesme. Po potpisanju ugovora za diskografsku kuću ”Creation” izlaze prvi singlovi ”Supersonic” i ”Shakemaker” koji su polako krčili put ka široj publici.

Ubrzo objavljuju i EP ”Live Forever” (1994), dirljiva balada koja postaje veliki hit u Engleskoj i njihov prvi TOP10 singl. To je bio samo uvod za debi album ”Definetly Maybe” (1994), jedan od najbrže prodavanih debi albuma u istoriji Britanije, koji je za samo nekoliko dana završio na prvom mjestu top liste i prodao u četiri miliona primjeraka.

Oni su preko noći postali glavna rock atrakcija u Britaniji: i dok su do tada svirali u malim klubovima, sada su bili spremni da publiku oduvaju u velikim halama. Jedna od noviteta za muzičku industriju su bili uspjesi Oasisa u prodaji EP formata, donoseći izdavaču više novca nego album.

Sa novim singlovima/EP-jevima, hedonističkom ”Cigarettes & Alcohol“ i predivnom bitlsovskom božićnom baladom ”Whatever” Oasis dolaze do vrha zvaničnih top lista.

Vrhunac karijere za Oasis je njihov drugi album ”(What's The Story) Morning Glory?” (1995). Sa odličnim singlovima ”Roll With It” i ”Some Might Say” oni potvrđuju da su u tom trenutku najznačajniji bend u Britaniji (posebno su mediji insistirali na njihovom rivalstvu sa Blur), ali sa himničnim instant klasicima ”Wonderwall” i ” Don't Look Back In Anger” svima je postalo jasno da su u istoriju rock muzike ušli na velika vrata.

Izuzimajući singlove ” D'You Know What I Mean?”, ”Stand By Me” i ”All Around The World”, album je odavao utisak monotonosti

U tom trenutku Oasis obaraju rekord za rekordom: dvodnevni koncert u Knebvortu sa 375.000 prodatih ulaznica je najveći koncert u Britaniji ikad održan na otvorenom, a njihov drugi album je najbrže prodavani album u istoriji britanske pop kulture.

Na njihovu muziku nije bila imuna ni Amerika gdje je nakon rasprodate turneje album postigao višemilionski tiraž.

Naspram ”(What's The Story) Morning Glory?” koji je imao mek akustični zvuk, naredni ”Be Here Now” (1997) je bio ispunjen preproduciranim zvukom bučnih gitara. Iako je imao značajni uspjeh na početku sa novim rekordima u prodaji, on je označio je kraj zlatne faze Oasisa.

Izuzimajući singlove ” D'You Know What I Mean?”, ”Stand By Me” i ”All Around The World”, album je odavao utisak monotonosti. Naspram njega ”Standing on the Shoulder of Giants” (2000) je bio pravo osvježenje.

Album je najprije pod uticajem dens scene i The Charlatansa imao moderniju, klupsku produkciju koju je potpisao Mark Stent, čiji je okvir rada do tada bio isključivo elektronska muzika.

Pored toga, ovaj primarno Noelov album, je najviše uplivao u zvuk psihodelične muzike, pa se može uzeti kao ploča na kojoj je uticaj The Beatlesa najvidljiviji. Uslijedila su dva albuma na kojem Oasis ponovo zajedno rade kao bend: pjesme sa ”Heathen Chemistry” (2002) i ”Don't Believe The Truth” (2005), pored Noela i ostali potpisuju.

Za razliku od Blura, Pulpa i Suede, predstavljali su mačoističkiju stranu rock muzike, pa samim tim i posljednji otpor ”feminizaciji” muških poetika u pop muzici

U ovoj fazi Oasis se više okreću nasljeđu The Kinksa sa kraja 60-ih; razigranijem i pomalo ironičnom pop zvuku. 2008. godine izlazi posljednji album ”Dig Out Your Soul”, koji se vraća rifovskom zvuku prvih izdanja, ali i melodičnijim pjesmama i kompleksnijim aranžmanima: u velikoj mjeri ovaj album ima nostalgični kvalitet jer bend na njemu želi da proizvede jedan kolosalan rock doživljaj, ultimativno kompleksni zvučni zid za kojim su tragali tokom cijelog postojanja.

Oasis su revitalizovali britanski gitarski pop na mejnstrim sceni. I dok su The Stone Roses započeli taj proces, oživljavanjem tradicije 60-ih, Oasis su tu poetiku lansirali na vrhove top lista, vraćajući Britaniji svijest da ona opet može biti centar svjetske muzičke scene.

Rokerskiji od svojih brit-pop kolega oni su kombinujući bitlsovske melodije sa arogancijom i buntom punk muzike, uspjeli da objedine sve mikrokosmose rock ‘n’ rolla u jedan savršeno pitak žanrovski blend koji je dostupan svačijem ukusu.

Za razliku od Blura, Pulpa i Suede, predstavljali su mačoističkiju stranu rock muzike, pa samim tim i posljednji otpor ”feminizaciji” muških poetika u pop muzici. Sirovost zvuka, posebno na početku karijere, jasno je govorila da su oni bili jedini konkurenti grunge muzici: fuzirane gitare, rigidne solaže i distorzični vokal kroz tradicionalistički rock zvuk bili su odgovor sve većoj rifovskoj amerikanizaciji muzike koja je počela izlaskom Nirvaninog singla ”Smell Like Teen Spirit”.

Za razliku od suptilnih korijena brit-popa, koji leže u The Stone Rosesu i shoegazing bednovima kojima su Oasis oduvjek odavali veliku počast (Endrju Bel iz Ride je u jednom trenutku postao član benda), vjerovali su da njhova muzika mora imati garažniji karakter, zbog čega su na neki način željeli da budu novi The Who ili Kinks iz rane ”You Really Got Me” faze.

Zbog toga su i utcali na veliki broj autora u 2000-im: engleski indie bendovi kao što su Artic Monkeys, Kasabian, The Coral u velikoj mjeri su nastavljači rockerske tradicije Oasisa: oslanjajući se na njihov sirovi rifovski zvuk, ove grupe su u duhu novog vijeka nadgradile arhaični zvuk garažnog britanskog rocka.

Momenat kada su engleski klinci 60-ih preko noći postajali superstarovi u Americi, su kroz fenomen Oasis-manije na neki način ponovo oživjeli

Iako su tokom cijele karijere bili najviše fascinirani sa The Beatles, ta konekcija sa liverpulskom četvorkom je više bila stvar njihove i medijske želje nego estetskih dostignuća.

I dok su The Beatles pisali pjesme koje imaju savršenu melodiju i harmoniju, Oasis su više oslonjeni na rifove i standardizovane aranžmane, melodiju često tretirali više kao ukras nego srž same pjesme. Oponašajući Lenonov raspukli glas, Lajam je možda najviše okrenuo bend u tom pravcu.

Oasis su uspjeli da indie muziku, koja je oduvjek počivala na periferijama komercijalne muzike, dovedu na stadione, pred stotine hiljada ljudi. U tom smisli oni su esencijalno prije derivat britanskih rock dinosaurusa iz 70-ih nego The Beatlesa: prašteći rifovi, pjesme koje se razvlače na pet minuta i grandiozna pretencioznost, koja Oasisu nikada nije bila strana, govore nam da su oni zapravo ostaci nekadašnjeg rock ‘n’ roll glamura.

Oasis su dokazali da je moguće ponoviti ”british invasion” stvarnost

Kada se tome doda dramatičnost Noela i Lajama (sukobi sa medijima i žestoke svađe između braće), kao i neprilike sa hedonističkim načinom života, ali i autorskim pravima (česti sudski procesi zbog ne/svjesnog pozajmljivanja melodija i stihova) sve to dobija zabavni okrvir primjeren jedino žutoj štampi.

Oasis su dokazali da je moguće ponoviti ”british invasion” stvarnost. Momenat kada su engleski klinci 60-ih preko noći postajali superstarovi u Americi, su kroz fenomen Oasis-manije na neki način ponovo oživjeli.

Kao izdanak mančesterske radničke klase koja se halapljivo dokopala slave i novca, posljednji su primjer ”britanskog sna”, imprerijalne svijesti unutar popularne kulture koja omogućava da bilo koji autsajder ima šanse da prekomorski ”kolonizuje” nečiju pop teritoriju.

U tom smislu Oasis su konzervirajući prošlost postali moderni tradicionalisti koji ukazujući na stare, provjereni vrijednosti, pokušavaju da putem svijesnih i nesvjesnih citata (napoznatiji je primjer pozajmljivanja rifa iz pjesme ”Get It On” T. Rexa u pjesmi ”Cigarettes and Alchohol”), referišu na romantizovanu prošlost pop muzike, njeno sentimentalno fanovsko iščitavanje, a ne plagijatorsko recikliranje.

Oasis su na taj način postmoderni bend: dok su takve intencije počele 90-ih u elektronici putem semplovanja ili reinterpretacije starih žanrova, oni su te strategije izveli organskije unutar gitarskog žanra.

Njihova muzika zato ima arhetipski karakter, prepuna je prepoznatljivih znakova i simbola koji unutar konvencionalnog nalaze nove puteve za inventivnošću u pop muzici.

Galerija

( Nemanja Bečanović )