Raketna fregata „Split” se sprema za posljednje putovanje

Ministarstvo odbrane i Mornarica Vojske Crne Gore počeli su proces raspremanja raketne fregate 31 “Split”, potvrđeno je “Vijestima” u Ministarstvu odbrane.

Vlada je u oktobru prošle godine donijela odluku da se fregata 31 proda kao sekundarna sirovina, odnosno staro željezo, ali u Ministarstvu odbrane tvrde da to još nije urađeno.

“Bivša raketna fregata RF-31 nije još prodata kao sekundarna sirovina. Onog momenta kada bude prodata, odgovor na pitanje gdje će brod biti izrezan treba da da novi vlasnik broda”, rečeno je “Vijestima” u MO Crne Gore.

PR služba MO je saopštila da su sa broda, koji se već nekoliko godina nalazi na „mrtvom vezu“ u krugu nekadašnjeg vojnog objekta Pristan na Luštici, već demontirana i iskrcana po dva topa AK-230 kalibra 30 mm i M-71 kalibra 20mm, radio uređaji RTU-100 i 150, AMR-711, Marconi, DLT-200, RU 2/2k, pretvarač “Sorensen”, računar sistema “Murina”, elementi osmatračkog radara MR-302 FUT-B (Strut Curve)i lanseri pasivnih dipola “Palisade”.

“Demontirani su i žiro-kompasi, elektromotori, pisaće mašine, stolice, zavjese, itd. Ostalo naoružanje – topovi AK-726 kalibra 76 mm, lansirne rampe za protivbrodske rakete P-20 i PVO rakete sistema “OSA-M” i “strela-2M”, kao i dio elektronskih sklopova će biti uništeni u fazi primopredaje broda”, navodi se u pisanom odgovoru PR službe MO na pitanja koja su im “Vijesti” uputile u vezi sa raspremanjem nekada najvećeg jugoslovenskog ratnog broda – raketne fregate 31 “Split”.

Proteklih godina u Turskoj su već u staro gvožđe isječena dva ratna i jedan pomoćni brod bivše Jugoslovenske ratne mornarice

MO navodi i da su u toku aktivnosti na pripremi za demontiranje i iskrcavanje sa broda dva pomoćna motora tipa MTU8V396 koji su na fregatu 31 kao novi ugrađeni 1997, odnosno 1999. godine.

Prema važećim propisima, prije nego što se neki ratni brod proda kao sekundarna sirovina ili za dalje korišćenje u civilstvu, sa njega se moraju ukloniti ili onesposobiti sve naoružanje i specifična vojna elektronska oprema.

Dva pomoćna motora sa “Splita” se demontiraju jer su u mnogo boljem stanju nego što je to slučaj sa pomoćnim motorima M-845 koji su sada ugrađeni na dvije aktivne fregate tipa “Kotor” koje koristi MCG.

Prema nezvaničnim informacijama “Vijesti”, prodaja fregate 31 “Split” kao starog željeza jednom privatniku iz Budve koji je i do sada u više navrata trgovao sa MCG kupujući stare ratne i pomoćne brodove, brodske motore i opremu, praktično je već gotova stvar.

Plan novog vlasnika je da fregatu uskoro iz Boke otegli u Tursku, gdje će “Split” biti izrezan u staro gvožđe, zajedno sa još jednim bivšim vojnim brodom – tankerom PN-26 “Lignja” koji će mu “praviti društvo” na posljednjem putovanju u teglju remorkera do Aliage.

Proteklih godina u Turskoj su već u staro gvožđe isječena dva ratna i jedan pomoćni brod bivše Jugoslovenske ratne mornarice – velike dizel-električne podmornice P-823 „Uskok“ i P'831 „Sava“, kao i pomoćni transportni brod za naoružanje i opremu PO-92 „Lubin“.

Služili u osam država

Raketna fregata 31 “Split” je jedan od ukupno 14 izgrađenih raketnih fregata klase “Koni” koje su krajem sedamdesetih i tokom osamdesetih godina prošlog vijeka napravljene u bivšem SSSR-u.

Rusi su za sebe uzeli samo prvi brod iz te serije – fregatu “Delfin” izgrađenu 1975. koja je do 1990. služila na Crnom moru za obuku posada stranih ratnih mornarica koje su od SSSR naručivale i kupovale fregate klase “Koni”.

“Delfin” su od Rusa 1990. kupili Bugari kojima taj brod pod novim imenom “Smeli” i dan-danas odlično služi

Po dva takva broda izgrađena su za bivšu Jugoslaviju i Libiju, a po tri za nekadašnju Istočnu Njemačku, Alžir i Kubu.

“Delfin” su od Rusa 1990. kupili Bugari kojima taj brod pod novim imenom “Smeli” i dan-danas odlično služi, a sa njim RM Bugarske redovno učestvuje i u međunarodnim vježbama po Mediteranu i u Crnom moru.

Druga nekadašnja jugoslovenska fregata klase “Koni”, bivši VPBR-32 “Koper” izrezan je u staro željezo krajem 2007. godine u tivatskom Arsenalu, a djelovi naoružanja i pogona sa tog broda kasnije su ugrađeni na dvije libijske fregate istog tipa.

RF -31 izgrađen je 1979. u brodogradilištu Zelenodolsk u današnjoj Ukrajini

RF-31 je brod punog deplasmana 1.900 tona, dug je 96,4 , širok 12,1 metar, a gaz mu iznosi 4,25 metara. Maksimalnom brzinom od 32 čvora pokretala su ga dva dizel motora ukupne snage po 8 hiljada konja i jedna plinska turbina snage 20 hiljada konja.

Opsluživala su ga 123 člana posade, a bio je naoružan sa dva dvocijevna topa kalibra 76 mm, dva dvocijevna topa kalibra 30 mm, četiri lansera protivbrodskih raketa SS-N-2 “Styx”, lanserom PVO raketa SA-N-4 “Gecko”, dva dvanaestocijevna protivpodmornička raketna bacača RBU-6000 i dva topa kalibra 20 mm.

RF -31 izgrađen je 1979. u brodogradilištu Zelenodolsk u današnjoj Ukrajini.

( Siniša Luković )