Pobuni se - obogati se

“Želim vam svima, svakome od vas, da nađete sopstveni razlog da se pobunite. To je od neprocjenjive vrijednosti.“ Stefan Hesel

Ove dvije rečenice, iz knjige pod nazivom “Pobunite se!“, koju je napisao 93-godišnji heroj francuskog Pokreta otpora i jedan od sastavljača Opšte deklaracije o pravima čovjeka Ujedinjenih Nacija, a koju sam za 1,80 eura kupio na novinskom pultu u jednom od hipermarketa, kao da su namjenski napisane za aktuelna dešavanja u Crnoj Gori.

Ovaj nesporno hrabri i iskusni “vuk“ ukazao je, između ostalog, na sve veći jaz između bogatih i siromašnih, te još jednom potvrdio teoriju da je borba protiv klimatskih promjena ustvari borba za očuvanje mira na našoj jedinoj plavoj planeti i najbolji razlog da se ujedine sve vjere, nacije i rase. Naravno, misli se na siromašne, koji su ubjedljiva većina na Zemlji. A i u našoj državi.

Takođe, podsjetio je da ravnodušnost nije, ili makar ne bi trebalo da bude osjećanje svojstveno čovjeku kao misaonom biću i, ono što je za ovu priču važno, ohrabrio nenasilne proteste kao najbolji oblik otpora.

Upravo šetajući sa prijateljima i kolegama na mirnom i dostojanstvenom građanskom protestu koji je organizovan u Podgorici, komentarisali smo razliku i kroz samo shvatanje građanskog bunta. Nije bilo nikakvih nereda, nikakve materijalne štete, nikakvih ekcesa, za razliku od vremena kada su nekadašnji ambiciozni džemperaši, a današnji prepotentni ultrabogataši, koristeći nezadovoljstvo (ne)jednakih i decenijama potiskivani poriv za destrukcijom, nakon istorijske “bitke“ na Žutoj gredi, silom preuzeli vlast. Bilo je kako u koloni neko reče “previše tiho za proteste“.

Ljudi su navikli da se protesti, bez obzira na njihovu prirodu, po nepisanom pravilu završavaju nemilim scenama, okrvavljenim glavama, zapaljenim automobilima, polomljenim izlozima, krađama, otimačinama... Često se dešavalo da strada i oprema, a ponekad bude i ugrožen život predstavnicima medija koji izvještavaju sa lica mjesta. Na moju neopisivu radost, sve se mirno završilo.

Obzirom da sam šetao i u mirnim studenskim protestima u Beogradu 1996. godine, i u mirnim građanskim protestima u Beogradu protiv NATO bombardovanja 1999. godine, da sam učestvovao u organizaciji mirnih građanskih protesta protiv aerozagađenja simbolično nazvanih “5 do 12,“ u Nikšiću 2008, te da sam, što je ništa manje važno, dvocifren broj puta odgledao i kultni film “Profesionalac“ sa maestralnim Borom Todorovićem, stečeno iskustvo me upozoravalo da postoji mogućnost pažljivo iskonstruisanih opstrukcija sa destruktivnim elementima. Naravno, i manipulacije javnosti “s predumišljajem“, kako bi se protestu dala drugačija konotacija a organizatorima podmetnuo “skriveni“ motiv.

O onome šta sam sve čuo o liderima institucija koje su organizovale protest par dana uoči, i od koga, što je možda za mene najvažnije, ne želim da komentarišem, jer iako lično ne poznajem te ljude, vjerujem da prepoznajem namjerno plasirane neistine.

Na sreću, tokom protesta nije bilo, makar ne meni, učinkovitih pokušaja izazivanja kriznih situacija. To kažem jer smo čuli komentare da je među građanima bio i značajan broj “službenih lica“ u civilu. A neke sam i sam prepoznao. Svi smo mi komšije, prijatelji, rođaci... Zna se i gdje ko radi. A i za koga...

Ovo ističem iz razloga jer smo učestvujući na mirnom protestu kao građani upravo pomogli da se EU pošalje pozitivna slika Crne Gore, odnosno njenog demokratskog kapaciteta, pomažući posredno na taj način i izvršnoj vlasti u ostvarivanju preporuka koje nam je u vidu domaćeg zadatka dala ova međunarodna zajednica. Nikako drugačije, kako to neki namjerno žele plasirati javnosti.

Upravo su mirni nenasilni građanski protesti mehanizam koji treba da podstakne nadležne institucije da efikasnije rade svoj posao. Posao za koji ih upravo građani i plaćaju. I to veoma dobro, imajući u vidu dosadašnje rezultate koji se ne mogu popraviti ni specijalnim efektima.

Nego da se vratim na razloge za pobunu, odnosno da budem potpuno iskren u ono kako ja to shvatam. Čisto da budemo načišto.

Mislim da je jedini račun (dug) koji građani ne žele i nikako ne mogu platiti upravo onaj koji su vršeći vlast više od dvije decenije, napravili isti oni koji sada pokušavaju oprati lične biografije i sumnjivim putem stečeni kapital, i pod velom ,,tranzicije“ ući u EU kao ugledni porodični ljudi koji su nadogradili kapital naslijeđen od svojih predaka.

Ako se uporedi broj iskopanih i tako ostavljenih rupa u toku građevinske ekspanzije po opštinama u Crnoj Gori, sa brojem funkcionera čije bogatstvo, po bajkama koje se plasiraju u javnosti, potiče od ,,ćupa sa zlatom“ (NE od ugradnji!), vidjećete da je ovih drugih mnogo više. Iako ni broj iskopanih rupa, sa sve tablom na kojoj se vidi budući izgled građevine i datum završetka radova, nije što bi se reklo,,za bačit“.

Da zaključim za razliku od onih koji su na silu došli na vlast i to iskoristili za sticanje materijalnih, siguran sam da će benefiti od mirnih nenasilnih građanskih protesta, biti nadogradnja duhovnih vrijednosti, što će nas sve zajedno kao društvo obogatiti u toj mjeri da ćemo, nadam se u sledećih 10 godina, dočekati da kvalitetno živimo od svog rada i ne brinemo za svoja Ustavom garantovana prava.

A to su upravo najveće vrijednosti u EU. Ugradimo se tu.

Malo li je?

( Aleksandar Perović )