EUrbanizuj ME!

Koračanje užarenim ulicama Podgorice, plivanje kroz crnogorski mentalni žaropek koji najjače topi mozak u Glavnom gradu, i konstantni pokušaji da izronim na površinu odupirući se strujama koje vuku na dno, dali su svoj pečat mom ljetu 2011.

Trudio sam se da iskoristim svoj duži boravak u Crnoj Gori da apsorbujem ono zemaljsko, ono čega je većina nas dio, onu svakodnevicu crnogorskog građanina koja je daleko od MONSTAT-ove statistike, Vladinih agendi, crkvene retorike i neukusno šljaštećeg života nove kvazi-elite.

U vrelim podgoričkim danima često sam prolazio pored Skupštine. Kažu da se tu otvorila inovativna narodna kuhinja gdje čuveni mislioci eksperimentišu s interpunkcijskim začinima i spremaju vješto dekorisana zakonska jela za EU.

Ta jela se selektivno vare; ona rijetko ukusna se posluže, a ona od ubuđalog materijala ostaju nama, građanima drvosječama, do sljedećih izmjena i dopuna zakona. U kasnim večernjim satima su mi savjetovali da ne šetam, jer se vozila državnih neprijatelja – medija - izolovano pale.

Jednog dana sam htio da pođem u nacionalni teatar sa prijateljima iz inostranstva. Međutim, iako sam karte uredno rezervisao unaprijed, nisam ih mogao podići sa šaltera jer je nakinđurena gospođa Iks iz “Pokondirene tikve”, vjerovatno uz odgovarajuću partijsku knjižicu, uzela posljednja mjesta.

Imao sam i priliku da nebrojeno puta komuniciram sa braniteljima crnogorskog identiteta koji su me ispitivali kojim jezikom govorim. Sad zamislite sliku iz crtanog filma u kome se naivni lik tupavo češe po glavi pitajući se “Šefe, koji ti je vrag? Šta ti to od mene tražiš?”

Zatim se javlja užarena sijalica iznad glave i ono čuveno “aha!” - žele da me lociraju a zatim u zavisnosti od odgovora stave u odgovarajući tor pa onda na potencijalnu re-edukaciju. Ja tamo nečija dva vještačka slova neću pisati, jer su me učili književnom govoru.

Dok me neki tamo osiono tjeraju da govorim samo njihov privatni crnogorski jezik, ja za razliku od njih znam padeže i pravopis. Ja svoju crnogorsku zastavu imam još od prije referenduma, tako da mi dežurni Goebbels agitatori ne trebaju, jer se takvih gadim. Pošto mi je želudac ionako osjetljiv, kulirao sam ih.

Često mi se dešavalo da naiđem i na fašisoidne komentare zbog mog grada - PG centrala goebbelsovske ideologije smatra da je Herceg Novi “druga država”, a onda se čude što veliki broj mojih sugrađana srdačno dočekuje razne Tadiće i Dodike. Kada majka počinje odbacivati svoje dijete, to se siroče onda prirodno okreće nekoj tamo maćehi, bila ona u Beogradu ili Banja Luci.

Ovakve anegdote, ova svojevrsna podgorička hronika u kojoj su naši čobani “adoptirali EU legislativu” i time “apdejtovali progres riport”, u stvari su slika montenegruralnog stanja naše države koju nastoje evropeizovati.

U potrazi za originalnošću i u bjekstvu od istrošenih fraza, hodajući prividno metropolskim bulevarima Podgorice, odlučio sam da počnem koristiti nakalemljeni izraz EUrbanizacija. Ovaj termin slikovitije opisuje proces koji je neophodan da bi se montenegruralno stanje našeg načina razmišljanja dovelo na istinski nivo savremenog evropskog.

A ta montenegruralnost se ogleda u našim mentalnim trotoarima i nefunkcionalnim semaforima koji su više ruralni nego urbani odraz naše (ne)kulture.

Primjera radi, postoji par kutaka u gradu pod Goricom gdje vlada neki vid alternativnog odstupanja od uobičajenih kalupa u koje nas stiskaju od malena. U ovim manjinskim EUrbanim oazama, kojima je potrebna antidiskriminaciona zaštita od hordi montenegruralnih pustinja, diše se slobodnije, razmišlja se nezavisnije.

U njima nema skorojevićkih čobana koji odlučuju o farbanju nekih ovaca bijelom bojom podobnosti a nekih crnom bojom neuklapanja. Tu su svi samo ljudska bića koja vode svoj život.

Nasuprot ovakvim prostorima, u nedogled se širi amorfna masa primitivnog, provincijskog, lažnog, trulog, antievropskog. U ovom ambijentu se mamini i tatini sinovi i kćeri ponosno diče svojim "aj-fonovima", uz nezaobilazne naočare za sunce na kojima montenegruralno velikim slovima pišu nazivi skupih brendova. Tu se naravno nađu i ključevi skupe makine koja bjesni ulicama pred nosom sprovodilaca zakona, bez posljedica. Ovaj ambijent se savršeno uklapa u gore opisanu PG hroniku.

I na kraju, šlag na torti. Prijeteći prst Predsjednice Vrhovnog suda, koja se nervoznim glasom “brani” od novinara, simbol je načina na koji se Crna Gora “evropeizuje”. Koja drskost!

U istom taboru sa montenegruralnim promoterima papirnih promjena nalaze se i demagoške patriote crnogorskog-srpskog, bosanskog, hrvatskog “ugroženog” naciona koji udruženim snagama sa ruskom i italijanskom braćom čuvaju naše identitete, investiraju u našu struju. “Intelektualna” večera o zaštiti Crne Gore od njenih građana kao i scena s usplahirenim popovima koji ekstatično blagosiljaju ruske palate po našoj Budvi, simbol su nečije Crne Gore - moje nisu.

Od popova u luksuznim automobilima, koji aminuju sumnjivo sagrađene vile kontroverznih Rusa, ne uči se hrišćanstvo. Od lutaka i “lutkica iz Trsta” koji sjede u ministarstvima, ne mogu očekivati da Crna Gora postane dio Evrope.

Od onih koji su do juče pljuvali po mojim susjedima u Dubrovniku a sada idu na koncert hrvatske dive u Podgorici, neću dobiti regionalno pomirenje. Od napucanih montenegruralnih faca koji sa UDG i sličnim diplomama brane ovu domovinu po goebbelsovskom receptu, evropeizacija neće doći.

Sa vjerom u osnivače EU doma, ubijeđene federaliste koji su idealima vođeni otvarali široka polja saradnje kojima su brisali bolesne granice i uništavali lažne vrijednosti, ja se nadam da će EU shvatiti kompleksnost acidnih materija koje izjedaju Crnu Goru.

Stoga šaljem poruku i Briselu, i što je najvažnije, crnogorskim građanima: EUrbanizuj ME! Ne dozvolimo da naša Crna Gora ostane montenegruralna štala u kojoj nas posljednjih dvadeset godina indoktriniraju, prvo hiper-srpskom a sada ultra-crnogorskom idejom. Otvorimo se Evropi i EUrbanizujmo se uprkos svim prijetećim prstima novokomponovane elite!

( Nemanja Tepavčević )