Vizionarska ideja ekološke države nije ostvarena

Svečanom akademijom i međunarodnim naučnim skupom pod nazivom “Zaštita prirode u XXI vijeku” na Žabljaku će u utorak biti obilježena dvadeseta godišnjica od proglašenje Crne Gore ekološkom državom.

Dvije decenije nakon što je Skupština Crne Gore pod vedrim nebom u tom gradu donijela odluku o prvoj ekološkoj državi u svijetu, nadležni iz oblasti zaštite životne sredine smatraju da vizionarska ideja iz 1991. godine nije zaživjela.

Pomoćnica ministra za zaštitu životne sredine u Ministarstvu održivog razvoja i turizma Ivana Vojinović kazala je na konferenciji za novinare da je “nažalost” tokom protekle dvije decenije, zbog niza objektivnih okolnosti i prilika koje su karakterisale Balkan 90-tih godina, Crnoj Gori bilo onemogućeno da se ekološkim pitanjima bavi kao prioritetnim.

“Međutim, uprkos činjenici da u proteklih 20 godina mi u Crnoj Gori nijesmo dovoljno ulagali u oblast zaštite i unaprijeđenja životne sredine ono što se sa zadovoljstvom može konstatovati, jeste da se priroda i dalje smatra prilično očuvanom.

Mi i dalje možemo govoriti o raznovrsnosti geološke podloge, klime, predjela zamljišta, i u tom smislu moramo se pohvaliti jednim biodiverzitetom sa izuzetno visokim vrijednostima”, kazala je ona.

Crna Gora se, istakla je Vojinović, svrstava u “hot spotove” evropskog i svjetskog biodiverziteta

Crna Gora se, istakla je Vojinović, svrstava u “hot spotove” evropskog i svjetskog biodiverziteta. Ona je kazala da 54 odsto teritorije čini šumski ekosistem što Crnu Goru svrstava u jednu od najšumovitijih država u Evropi, 9 odsto je zaštićeno od čega se 7,8 odsto čini pet nacionalnih parkova.

Vojinović je iskoristla jubilej da ukaže na glavne ekološke probleme među kojima su najveći industrijsko zagađenje, upravljanje opasnim industrijskim otpadom, primjena zakonodavstva, kao i izgradnja ekološke infrastrukture.

“Iako je industrijska proizvodnja u stagnaciji od 90-tih godina zasigurno količina ovog otpada raste iz godine u godinu i predstavlja konstatan pritisak za životnu sredinu i zdravlje ljudi.

U tom pravcu urgentno se treba pristupiti rješavanju problema u dijelu identifikovanja jedinstvene lokacije na kojoj će se prikuplajti opasan industrijski otpad za sva industrijska postrojenja”, objasnila je ona.

Oaza iskonske prirode

Vojinović je dodala i da je potrebna praktična primjena donesenih zakona, naročito u dijelu sankcionisanja onih koji ih krše, ako i da je poseban izazov za zemlju jačanje administrativnih kapaciteta na lokalnom i državnom nivou - naročito u dijelu eko kriminala.

Ipak, kako je kazala, najznačjaniji izazov je izgradnja ekološke infrastrukture, koji je finansijski zahtjevan posao.

“Ekološka infrastruktura je neophodna u narednom periodu kako bi se u Crnoj Gori prevazišle godine nedovoljnog finansijskog ulaganja u životnu sredinu i nedovoljno posvećene pažnje ekološim pitanjima i problemima”, poručila je ona.

Prošlo je 20 godina, nadam se da smo se svi dozvali pameti i da krenućemo u pravcu realizacije ideje ekološke države

Direktor Zavoda za zaštitu prirode Zlatko Bulić poručio je da je Crna Gora nakon 20 godina stekla punoljetstvo, te da mora biti više odgovorna za svoje postupke.

“Prošlo je 20 godina, nadam se da smo se svi dozvali pameti i da krenućemo u pravcu realizacije ideje ekološke države”, kazao je on.

On je najavio da će trodnevnoj konferenciji prisustvovati 350 naučnih i stručnih radnika, te da će pristunima biti dostupna publikacija njihovih radova. Međunarodni naučni skup počeće u 11 časova, a tokom tri dana prisutni će biti u prilici da pored referata naučnih radnika prisustvuju izložbi “Crna Gora oaza iskonske prirode”, pogledaju dokumentarni film o prirodnim ljepotama zemlje.

Zeleni traže Ekološki fond i zaštitnika životne sredine

Iz nevladine organizacije “Zeleni” poručili su da na 20. godišnjicu od donošenja Žabljačke deklaracije Skupština Crne Gora koja je usvojila i Vlada koja je bila dužna da je sprovodi nemaju rezultate kojim bi se pohvalili ili ponosili.

Kako su saopštili za državne organe to je bio dobar marketinški korak, bez iskrene i odlučne namjere da bude mjera ponašanja države i društva.

Za državne organe to je bio dobar marketinški korak, bez iskrene i odlučne namjere da bude mjera ponašanja države i društva

„Nekontrolisana, neplanska i nelegalna gradnja, širom primorja, pa sve do nacionalnih parkova i lokaliteta koji imaju status Svjetske baštine, uzurpacija i pretvaranje plodnog zemljišta u građevinsko, nemilosrdna eksploatacija šljunka i pijeska, umnožavanje kamenoloma i odlagališta otpada, čak i uz turističke puteve, bujanje divljih deponija i smetlišta, industrijske i kanalizacione neprečišćene vode koje opasno prijete životnoj sredini i zdravlju ljudi" to je samo dio ružne slike naše današnje ekološke države“, saopšteno je iz te NVO.

Oni su poručili da hitno treba osnovati Ekološki fond u koji bi se sabirala sva sredstva od zagađivača i onih koji eksploatišu prirodna bogatstva, radi značajnijeg unapređivanja stanja životne sredine, kao i uspostavljenje institucije zaštitnika životne sredine

( Milica Novaković )