Zapošljavaju se po političkoj pripadnosti i zaziru od kažnjavanja službenika
Nezavisne i nepristrasne institucija i pravosudni organi su glavni uslovi poštovanja ljudskih prava
Pravosudni organi imaju rezervu prema kažnjavanju državnih službenika u kršenju ljudskih prava, državu još opterećuju nekažnjeni ratni zločini od prije 20-ak godiina, a glavni uslov za zapošljavanje politička je pripadnost.
To, između ostalog, piše u Izvještaju “Ljudska prava u Crnoj Gori 2010-2011”, koji je izdala i prezentovala Akcija za ljudska prava (HRA).
U tekstu, koji je uredila direktorica HRA Tea Gorjanc- Prelević, navodi se da se da se nezavisnost pravosuđa najbolje izgrađuje u ambijentu smjenjivosti vlasti, ali da je iskustvo Crne Gore na tom planu specifično.
“Činjenica kontinuiteta vlasti od 66 godina, objektivno je doprinijela utisku o nesmjenjivosti ove političke grupacije (DPS), koja dominantno utiče na sve aspekte političkog i ekonomskog života. Nezavisnost u odnosu na ovu grupaciju predstavlja ozbiljan izazov za svakog državnog službenika, pogotovo u mjeri koja je neophodna da bi se protiv onih koji su dio vlasti ili bliski vlasti mogle voditi zakonite istrage i suđenja, ili da se protivno njihovim interesima zaštite ljudska prava pojedinaca u odnosu na državu”, stoji u tekstu.
Nezavisne institucije uslov poštovanja prava
Navodi se da su izgradnja nezavisnih i nepristrasnih institucija i unapređenje postupanja pravosudnih organa, glavni uslovi poštovanja ljudskih prava.
“Državno tužilaštvo ima neprihvatljivu toleranciju na kršenje ljudskih prava od strane državnih službenika u slučajevima ozbiljnog zlostavljanja, mučenja, nečovječnog i ponižavajućeg postupanja”, kazala je Gorjanc-Prelević, na konferenciji za novinare.
U tekstu piše i da državu, osim nekažnjenih ratnih zločina, opterećuju i nerazjašnjena, kontroverzna ubistva.
“Među kojima je i ubistvo novinara, urednika Dana Duška Jovanovića. U ovom slučaju postoje posebno ozbiljne indicije da istraga nije sprovedena nepristrasno i profesionalno, u skladu sa standardima Evropskog suda za ljudska prava. U drugim slučajevima kršenja ljudskih prava, istraga nije ni bilo ili tužilaštvo krije svoja pregnuća, jer odbija da o njima obavijesti javnost”, piše u Izvještaju, u dijelu Zaključci i Preporuke.
Ne postoje uslovi za izmještanje nasilnika iz porodice, kao ni ustanove za smještaj žrtava nasilja, osim skloništa nevladinih organizacija”, piše u dokumentu.Dodaje se da se, u prvom procesuiranom slučaju zbog diskriminacije slijepe osobe, dva ministarstva nisu mogla ni da pokrenu prekršajni postupak za ispitivanje odgovornosti gradonačelnika Podgorice Miomira Mugoše.
U drugom slučaju, navodi se, pravosnažna presuda godinama ne može da se izvrši, jer je donijeta protiv Ministarstva unutrašnjih poslova.
“To su samo neki od primjera koji pokazuju potrebu za pronalaženjem sistemskih rješenja kojima bi se obezbijedilo da stručni i nepristrasni ljudi budu odgovorni za rad institucija za zaštitu ljudskih prava i odbranu vladavine prava”.
U jednoj, od 225 preporuka datih u Izvještaju, piše da bi povjerenje građana u institucije poraslo, ukoliko bi se brže postupalo po tužbama zbog diskriminacije: “Umjesto da se na zakazivanje ročišta čeka više od 6 mjeseci”.
U izvještaju je ocijenjeno da je brza i efikasna podrška nadležnih institucija u slučajevima nasilja, zlostavljanja i zanemarivanja djece u Crnoj Gori daleko od propisanog oblika pružanja socijalne zaštite.
“Ne postoje uslovi za izmještanje nasilnika iz porodice, kao ni ustanove za smještaj žrtava nasilja, osim skloništa nevladinih organizacija”, piše u dokumentu.
Transeksualne osobe označene su kao posebno nevidljive, kako u propisima, tako i u praksi.
( Maja Ivanović )