U Beogradu danas počinje skup Pokreta nesvrstanih

Potvrđen je dolazak više od sto delegacija, a među učesnicima ministarskog skupa će - pored nesvrstanih zemalja - biti i predstavnici država nastalih iz SFRJ, ali i članica Evropske unije.

Potvrđeno je da će među učesnicima biti šefovi diplomatije Slovenije Samuel Žbogar i Crne Gore Milan Roćen, državni sekretar hrvatskog ministarstva inostranih poslova Mario Nobilo, kao i zamjenik ministra spoljnjih poslova Makedonije Zoran Petrov.

Tanjug prenosi da će poseban gost skupa biti posljednji ministar spoljnjih poslova SFR Jugoslavije Budimir Lončar, aktuelni predsjednik Savjeta predsjednika Hrvatske za vanjsku politiku i međunarodne odnose.

Od evropskih zemalja, doći će još i predstavnici Mađarske, Finske, Španije i Kipra - koja je, uz Jugoslaviju, bila jedina evropska zemlja koja je učestvovala na prvom samitu nesvrstanih u Beogradu, od 1. do 6. septembra 1961.

Ovo je prvi put u istoriji da ministarski skup nesvrstanih organizuje zemlja koja nije članica Pokreta, već posmatrač, a tako veliko okupljanje - za koje Vuk Jeremić kaže da će biti "najveći skup ove godine u svijetu, ne računajući Generalnu skupštinu UN" - biće prilika i za brojne bilateralne susrete koji započinju već danas.

Na dvodnevnom skupu, planirano je da prvog dana svečano bude obilježeno 50 godina od prvog samita, koji je u Beogradu održan od 1. do 6. septembra 1961, i tada će se učesnicima u Domu narodne Skupštine obratiti i predsjednik Srbije Boris Tadić.

Biće prikazan i film o pola vijeka Pokreta nesvrstanih, koji su napravile "Filmske novosti".

Drugog dana, u Palati Srbija biće održana dva panela, a prvi će otvoriti šef srpske diplomatije Vuk Jeremić.

Pokret nesvrstanih sada čine 118 zemalja punopravnih članica. Taj broj predstavlja oko dvije trećine članica Ujedinjenih nacija (192), a države članice Pokreta imaju blizu dve milijarde stanovnika.

Pokret ima i 20 zemalja posmatrača među kojima su i zemlje ex-Jugoslavije.

Pokret nesvrstanih je međunarodna organizacija više od 100 zemalja koje su smatrale sebe zvanično neujedinjene sa jednim ili protiv jednog od većih blokova.

Svrha organizacije, kako je napisano u Havanskoj deklaraciji iz 1979, je da osigura ”nacionalnu nezavisnost, suverenitet, teritorijalni integritet i bezbjednost nesvrstanih zemalja u njihovoj borbi protiv imperijalizma, kolonijalizma, neokolonijalizma, aparthejda, rasizma, uključujući i cionizam i sve oblike strane agresije, okupacije, dominacije, mešanja ili hegemonije, kao i protiv blokovske politike”.

Termin ”Nesvrstani” je prvi skovao indijski premijer Džavarhalal Nehru tokom svog govora 1954. u Kolombu, Šri Lanka.

U svom govoru, Nehru je opisao pet postulata koji su korišćeni kao vodilje u kinesko-indijskim odnosima, a koje je prve smislio ondašnji kineski premijer Žu Enlai.

Nazvani Pet principa miroljubive egzistencije ili Pančšil, ovi principi će kasnije poslužiti kao osnova Pokreta nesvrstanih. Tih pet principa su:

• Uzajamno poštovanje teritorijalnog integriteta i suvereniteta.
• Uzajmano nenapadanje
• Uzajamno nemiješanje u unutrašnje poslove
• Jednakost i uzajamna korist
• Miroljubiva koegzistencija

( Srdan Kosović )