Polen čempresa najavio sezonu alergija
U Tivtu izmjerena visoka koncentracija polena četinara, umjereno visoka čempresa, u Baru umjereno visoka koncentracija polena, tise i čempresa, Mojkovcu niska koncentracija jove, lijeske, tise i čempresa, Nikšiću tise, lijeske i jove, a u Podgorici jasena, lijeske, breze, tise, čempresa i četinara
Osobe koje pate od alergija u aprilu najviše treba da se čuvaju polena četinara, jove, lijeske, čempresa, graba, tise i kopriva.
To su pokazali rezultati sa mjernih stanica za polen Agencije za zaštitu prirode i životne sredine, koje su postavljene u Tivtu, Baru, Mojkovcu, Nikšiću i Podgorici.
Rezultati mjerenja su pokazali da je u Tivtu izmjerena visoka koncentracija polena četinara, koja može izazvati veoma jake alergijske reakcije. Utvrđena je umjereno visoka koncentracija čempresa koja može izazvati alergijske reakcije, dok je niska koncentracija polena, koja može izazvati reakcije kod izuzetno osjetljivih osoba, izmjerena za lijesku i jasen, a u pojedinim danima zbilježene su i niske koncentracije polena graba, platana, topole i koprive.
U Baru je izmjerena umjereno visoka koncentracija polena tise i čempresa, a niska četinara, graba, lijeske i platana. U Mojkovcu je izmjerene niska koncentracija jove, lijeske, tise i čempresa, a u Nikšiću tise, lijeske i jove. Niska koncentracija polena izmjerena je i u Podgorici i to jasena, lijeske, breze, tise, čempresa i četinara.
Kako je objašnjeno iz Agencije, Tivat i Bar su izabrani jer te lokacije obezbjeđuju dovoljnu pokrivenost produkcije i distribucije polena, a takođe pokrivaju i veliki urbani dio Crne Gore sa najdužim vegetacionim periodom tokom godine i sa najvećom produkcijom polena.
Domen stanice u Mojkovcu je takav da pokriva Kolašin, Bijelo Polje, dio Berana i Andrijevice i Nacionalni park “Biogradska gora”. Istovremeno zahvata oblast sa ranijom fazom cvjetanja kao što je Bijelo Polje i kasnijim fazama svetanja kao što su viši predjeli Kolašina i Nacionalni park. Sjever Crne Gore, imajući u vidu klimatske uslove, je manje značajan sa aspekta koncentracije polena u odnosu na jug iz razloga što je vegetacioni period znatno kraći. Kasnije počinje cvjetanje, a ranije se završava vegetacini period tj. period aktivnih temperatura. Sjeverni dio, u periodu vegetacije, ima vlažniju klimu i manje temperaturne sume, što direktno utiče na usporavanje procesa produkcije polena.
Nikšić je klimatska oblast sa značajnom populacijom, gdje meteorološki uslovi omogućavaju relativno dugačak vegetacioni period izloženosti populacije dejstvu potencijalno povećane koncentracije polena.
Takođe, u ovoj oblasti evidentno je zagađenje atmosfere. Kvalitet vazduha na području Podgorice dodatno pojačava simptome kod osoba alergičnih na polen. Podgorica pokriva urbanu oblast sa najvećom koncentracijom populacije i ima značajne meteorološke uslove za potencijalnu produkciju polena i vrlo specifično strujanje koje omogućava nanošenje koncentracije polena u gusto naseljene oblasti.
Takođe, to je oblast sa velikom koncentracijom atmosferskih aerosola, za koje se vežu čestice polena. Povećano prisustvo zagađujućih aerosola u vazduhu pojačava agresivnost polena, a simptomi su pojačani
Razlozi za formiranje mjernih stanica su, kako je pojašnjeno iz Agencije, što je polen biljaka za čovjeka jedan od najznačajnijih alergena u vazduhu, a polenova zrna kod više od 20 odsto ljudske populacije, odnosno svakog petog čovjeka izazivaju alergijske reakcije (bronhitis, konjuktivitis, dermatitis, polensku kijavicu), dok u slučaju dugotrajnog i višegodišnjeg izlaganja visokim koncentracijama jedan dio ljudske populacije obolijeva od hroničnog bronhitisa i bronhijalne astme.
Više od trećine stanovništva alergično na ambroziju
Od nekog oblika alergije u svijetu boluje skoro milijarda ljudi, a što se Crne Gore tiče, najviše građana alergično je na polen ambrozije, trava i drveća. Do 19. vijeka to su bile rijetke bolesti, a u posljednih 50 godina suočeni smo sa epidemijom. Od alergijskog rinitisa sada ima 500 miliona oboljelih i 300 miliona oboljelih od alergijske astme, a posebno su ugrožena djeca.
U sezonskim alergijama najveći udio ima ambrozija, a jaki alergeni su i polen trava i breze. Prema zvaničnim podacima, 10 do 20 odsto ljudi je alergično na polene drveća, 30 do 40 na polene trava, koje su jaki alergeni, a na ambroziju i polene korova alergično je 40 do 60 odsto. U Crnoj Gori oko 20 odsto ima alergijski rinitis, a šest do osam odsto astmu. Najviše je alergija na polen ambrozije, 40 odsto, i polene trava, više od 30 odsto.
( Dejan Peruničić )