MANS: Za sprovođenje zakona nije potrebna saglasnost privatne firme

Presuda Upravnog suda u vezi sa objavljivanjem informacija o podmorskom kablu obavezujuća je za Ministarstvo ekonomije i njeno neizvršenje se ne može opravdati činjenicom da nije dobijena saglasnost italijanskog partnera, ocijenili su u Mreži za afirmaciju nevladinog sektora (MANS). Iz MANS-a podsjećaju ministra ekonomije Vladimira Kavarića da mu nije potrebna saglasnost jedne privatne firme da bi sprovodio zakone Crne Gore, a naročito da bi sproveo presudu Upravnog suda. "Pored toga što je to njegova obaveza kao nosioca javne funkcije, Kavarića podsjećamo da je objavljivanje podataka o energetskim projektima takođe i preporuka Evropskog parlamenta", navedeno je u saopštenju. Pored činjenice da je postupak odabira partnera i potpisivanje sporazuma sa Ternom bio više nego netransparentan, MANS sumnja da postoje konkretni razlozi zbog čega Vlada već više od pola godine odbija da javnosti saopšti šta stoji u sporazumu o podmorskom kablu vrijednom više stotina miliona EUR. "Prije svega, Ministarstvo bi moralo građanima da objasni šta je sporazumom sa Ternom preuzeto kao obaveza, koja su prava data italijanskoj kompaniji i na koji način je u ovom poslu zaštićen javni interes. Ovo tim prije jer je ulazak Terne u Crnu Goru, dokapitalizacija Crnogorskog elektroprenosnog sistema (CGES) i potpisivanje čitavog niza dokumenata između Crne Gore i Italije odrađeno daleko od očiju crnogorske javnosti, pa sada samo možemo da nagađamo šta je sve Vlada preuzela na sebe, odnosno na građane", navode predstavnici MANS-a. Oni dodaju da je većina aktivnosti Vlade do sada na poslu oko podmorskog kabla išla u korist italijanskog investitora, pa, kako smatraju, nema prevelike sumnje da je i u samom sporazumu interes Terne debelo zaštićen. Čak i tokom pregovora za potpisivanje ugovora o podmorskom kablu Terna je, kako podsjećaju, tražila od Vlade obezbjeđenje porasta povrata na investicije u prenosni sistem sa tadašnjih četiri odsto na 6,8 odsto u narednoj godini. "Regulatorna agencija za energetiku je CGES-u za ovu godinu dozvolila povrat na investicije na nivou 5,8 odsto, a interesantno je da je Terna tražila i određivanje dodatnih tri odsto u trajanju od 12 godina za projekte u elektroprenosnom sistemu u Crnoj Gori, koji su direktno vezani za kabl", kazali su iz MANS-a. Ministarstvo građanima, kako poručuju, treba da objasni da li ovo znači da je italijanskom partneru već obećan veći povrat na investicije i koliko će to uticati na povećanje cijene struje u Crnoj Gori da li to znači da će crnogorski građani finansirati investicije u realizaciji projekta koji će omogućiti ovoj kompaniji da izvlači profit od crnogorskih energetskih resursa. "Ovo je posebno važno sa aspekta javne rasprave o podmorskom kablu koja je u toku, ali i buduće nove rasprave o hidroelektranama na Morači, jer su oba projekta po svojoj prirodi i tehnički i ekonomski povezana. Smatramo da se uskraćivanjem raspoloživih informacija o podmorskom kablu javna rasprava u potpunosti obesmišljava i otvara ogroman prostor donošenja odluka koje su štetne po javni interes", rekli su predstavnici MANS-a. Oni cijene iskazanu deklarativnu spremnost Ministarstva da objavi tražene podatke, ali smatraju da je uslovljavanje pristupa određenim informacijama nedopustivo za Vladu koja sebe želi da prezentuje kao transparentnu.

Praksa novog je ništa novo

"Nažalost, praksa “novog” Ministarstva ekonomije kada je u pitanju podmorski kabl se ni najmanje ne razlikuje od one koju je u slučaju brana na Morači uspostavio bivši ministar Branko Vujović", ocijenili su u MANS-u. Sporazum o uspostavljanju podmorske interkonekcije između Crne Gore i Italije potpisali su 23. novembra predstavnici crnogorske Vlade, CGES-a i Terne. Njime je predviđena kupoprodaju akcija između CGES-a i Terne i stvoreni su preduslovi za realizaciju projekta izgradnje interkonektivnog podmorskog kabla između dvije zemlje. Sporazum su potpisali tadašnji ministar ekonomije, Branko Vujović, predsjednik Odbora direktora CGES-a, Zoran Đukanović i izvršni direktor Terne, Flavio Kataneo /Cattaneo/. Vujović je nakon potpisivanja saopštio da je podmorski kabal od posebnog značaja za Crnu Goru, jer se radi o investiciji vrijednoj oko 700 miliona EUR, koja će se u najvećem dijelu realizovati novcem italijanske strane. "U tom projektu CGES će učestvovati sa realizacijom investicije izgradnje trafostanice vrijedne oko 20 miliona EUR, a obavezan je i da izgradi dalekovod od Tivta do Pljevalja, sa namjerom da se kasnije zajedno sa partnerima iz Srbije i Bosne i Hercegovine grade dalekovodi prema tim državama", rekao je tada Vujović. Koristi od projekta, kako je kazao, je da će Crna Gora imati na raspolaganju 20 odsto kapaciteta od kabla snage hiljadu megavati, kao i da će Terna dokapitalizovati CGES sa preko 34 miliona EUR. CGES je početkom godine emitovao 32,29 miliona akcija, pojedinačne nominalne vrijednosti 1,06 EUR, unaprijed određenom kupcu, italijanskoj Terni, čime su Italijani postali vlasnici nešto više od 22 odsto akcija crnogorskog preduzeća. Prodaja novih akcija obavljena je van berze, a Terna je novac uplatila na poseban račun.

( Mina Business )