Lista vođa terorističke organizacije Al Kaide

Nakon napada 11. septembra 2001. godine, Sjedinjene Države su objavile listu navodnih lidera Al Kaide. Veliki broj njih je sada pohvatano ili ubijeno, poput Osame bin Ladena.

Ajman al Zavahri

Zavahri, po profesiji očni hirurg, je doprinio osnivanju militantne grupe Islamski džihad u Egiptu. Očekuje se da će zamijeniti Bin Ladena na mjestu lidera Al Kaide.

Bio je glavni ideolog te grupe i, po riječima stručnjaka, „mozak“ napada na SAD 11. septembra 2001.

Zavahri je bio drugi – poslije Bin Ladena – na listi 22 „najtraženijih terorista“ koju je 2001. objavila američka vlada, a za njegovo hvatanje ponuđena je nagrada od 25 miliona dolara.

Navodno se krije u planinskom regionu uz avganistansko-pakistansku granicu. Njegova supruga i djeca ubijeni su u napadu američkih snaga krajem 2001. godine.

Egipatski sud ga je u odsustvu osudio na smrt zbog aktivnosti u „islamskom džihadu“ '90-ih godina prošlog vijeka.

Abu Jahja al Libi

Libi je poznat i kao Hasan Kajid i Junis al Sahravi, a mnogi tvrde da je bio član Libijske islamske borbene grupe (LIFG), prije nego što se pridružio Bin Ladenu.

Vjeruje se da je '90-ih godina Libi, glavni teolog Al Kaide, proveo pet godina u Mauritaniji studirajući vjeronauku.

On tvrdi da su ga pakistanske snage 2002. godine zarobile, a zatim poslale u američku vojnu bazu Bagram u Avganistanu, iz koje je pobjegao u julu 2005. godine sa tri člana Al Kaide.

Al Kaida je imanovala Libija za zapovjednika u Avganistanu.

Halid al Habib

Habib, za koga se vjeruje da je Egipćanin ili Marokanac, je 2006. godine preuzeo komandu u Avganistanu. U julu 2008. godine je prozvan „vojnim zapovjednikom“ Al Kaide.

Američki vojni zvaničnici tvrde da on nadzire Al Kaidine „unutrašnje“ operaciju u Avganistanu i sjevernom Pakistanu.

Neki analitičari tvrde da koristi nekoliko identita, a vjeruje se da je jedno od njegovih imena na terenu Halid al Harbi.

Adnan el Šukrijumah

FBI je u avgustu 2010. godine saopštio da je Adnan Gulšar el Šukrijumah preuzeo funkciju šefa „savjeta za spoljne operacije“ u Al Kaidi. Više od 15 godina je živio u SAD, i to je prvi put da je neki lider Al Kaide, koji je lično povezan sa američkim društvom, zadužen za planiranje napada grupe izvan Avganistana.

Rođen u Saudijskoj Arabiji, Šukrijumah se sa ocem, muslimanskim sveštenikom, preselio u SAD, i dobio mjesto u jednoj džamiji u Bruklinu. Kasnije su se preselili na Floridu.

U drugoj polovini '90-ih godine postao je ubijeđen da mora učestvovati u džihadu u mjestima kao što je Čečenija i otišao na obuku u kampovima u Avganistanu.

Atijah Abd al Rahman

Libijac, Abd al Rahman se '80-ih godina prošlog vijeka kao tinejdžer pridružio Osami bin Ladenu.

Od tada je u Al Kaidi dobio status stručnjaka za eksplozive i učitelja islama.

Sa Bin Ladenom se sklonio u planinski region uz avganistansko-pakistansku granicu 2001, i od tada postao veza sa ostalim islamskim militantnim grupama na Bliskom istoku i sjeveru Afrike.

Američka vojska je u junu 2006. došla u posjed pisma koje je Rahman uputio preminulom Abu Musab al Zarkaviju, Jordancu koji je bio šef Al Kaide u Iraku, u kome ga kritikuje zbog loših odnosa sa rivalskim grupama pobunjenika i napada na šiitske muslimane. Upozorio je Zarkavija da može biti smijenjen ukoliko ne promijeni ponašanje.

On je posredovao u sklapanju saveza sa alžirskom salafističkom Grupom za propovijedanje i borbu (GSPC), koja je kasnije promijenila ime u Al Kaida u islamskom Magrebu.

Saif al Adel

Egipćanin u kasnim '30-im, Saif al Adel je ratno ime bivšeg egipatskog vojnog pukovnika Muhameda Ibrahima Makavija. Otputovao je '80-ih godina u Avganistan kako bi se sa mudžahedinima borio protiv sovjetskih snaga.

Adel je jednom bio šef bezbjednosti Osame bin Ladena, a zatim preuzeo veliki broj dužnosti zapovjednika vojnih snaga Mohameda Atefa nakon što je poginuo i u vazdušnim napadima SAD u novembru 2001.

Osumnjičen je za umiješanost u bombaške napade na američke ambasade 1998. u istočnoj Africi, obučavanje somalijskih boraca koji su 1993. ubili 18 američkih vojnika u Mogadišu, i davanja instrukcija nekim od otmičara 11. septembra 2001.

Egipatske vlasti su ga 1987. optužile da pokušava da uspostavi vojno krilo ekstremističke islamske grupe al Džihad, te da nastoji da svrgne vladu.

Prema posljednjim informacijama Adel se nalazi na sjeveru Pakistana sa Saadom bin Ladenom, sinom najtraženijeg teroriste na svijetu.

Mustafa Hamid

Hamid, očuh Saifa al-Adela, bio je taktički instruktor u Al Kaidinom kampu Džalalabad i navodno predstavlja vezu između ove organizacije i iranske vlade.

Saad bin Laden

Saad bin Laden, jedan od Osaminih sinova, donosio je ključne odluke za Al Kaidu i bio je jedan od malog broja njenih članova koji su organizacijom upravljali iz Irana. Iranske vlasti su ga uhapsile 2003, ali je, prema nekim nedavnim izvještajima, oslobođen i navodno je otišao u sjeverni Pakistan. Američki zvaničnici su naveli da je zajedno sa Osamom bin Ladenom ubijen i jedan od njegovih „odraslih sinova“, ali nije poznato da li je to Saad.

Hamza al-Džavfi

Neki smatraju da je al-Džavfi, Arapin iz Zaliva, postao šef spoljnih operacija Al Kaide nakon što je u decembru 2007. Abu Ubaid al-Masri umro od hepatitisa C. Međutim, FBI je ove godine navela da smatra da se na tom mjestu nalazi Adnan el Šukrijumah.

Matiur Rehman

Rehman je pakistanski ekstremista identifikovan kao šef Al Kaide za planiranje. Za njega tvrde da je skovao plan „tečne bombe“ koji je osujećen, a podrazumijevao je eksploziju putničkog aviona iznad Atlantika 2006.

Midhat Mursi al-Said Omar

Egipatski hemičar, al-Said Omar navodno nadzire Al Kaidine pokušaje da razvije hemijsko i biološko oružje.

Takođe poznat i pod imenom Abu Habab, napustio je Egipat da bi se borio protiv sovjetskih snaga 1980-ih. Jedan od mudžahedina je kazao da je on oklijevao da se pridruži Al Kaidi jer se nije slagao sa centralnom strategijom organizacije, ali se predomislio dijelom i zbog toga što mu je bio potreban novac.

Osim što je vodio kurseve o standardnim eksplozivima, pisao je priručnike o tome kako napraviti toksično oružje. Zvaničnici američke obavještajne službe ne smatraju da je visoko rangiran u Al Kaidi.

Adam Gadahn

Adam Gadahn, američki građanin koji je odrastao u Kaliforniji, pojavljuje se u nizu video snimaka kao istaknuti propagandista Al Kaide.

Nakon što je primio islam kao tinejdžer, preselio se 1998. u Pakistan. Gadahn je obavljao prevodilačke poslove u Al Kaidi, a smatra se da je kasnije završio obuku u jednom ekstremističkom kampu u Avganistanu.

Nakon što se pojavio u nekoliko video snimaka u kojima se predstavljao kao „Azam Amerikanac“ i pozivao svoje sunarodnike da pređu u islam i podrže Al Kaidu, postao je prvi građanin SAD poslije Drugog svjetskog rata koji je optužen za izdaju.

Njegova glava je ucijenjena na milion dolara. Analitičari kažu da Gadahn u Al Kaidi nema bilo kakvog operativnog ili ideološkog značaja.

Naser Abdul Karim al-Vuhajši

Naser Abdul Karim al-Vuhajši, bivši saradnik Osame bin Ladena, je vođa Al Kaidinog krila na Arapskom poluostrvu. Antiteroristički zvaničnici iz SAD kažu da je ovo „najaktivnije krilo“ Al Kaide pored pakistanskog i avganistanskog.

Prije nego što je krajem 1990-ih otišao u Avganistan, Vuhajši je bio u religijskim ustanovama u rodnom Jemenu. Učestvovao je u bici Tora Bora u decembru 2001, odakle je pobjegao u Iran gdje je uhapšen i izručen Jemenu.

U februaru 2006, zajedno sa 22 osumnjičenih članova Al Kaide uspio je da pobjegne iz zatvora u Sani, nakon čega je nadzirao formiranje Al Kaide u Jemenu.

Anvar al-Avlaki

Radikalni američki muslimanski sveštenik jemenskog porijekla, Anvar al-Avlaki je povezivan sa nizom napada i zavjera širom svijeta – od 11. septembra 2011. do pucnjave u Fort Hudu novembra 2009, kada je stradalo 12, a povrijeđena 31 osoba.

Smatra se da je on regrutovao Nigerijca optuženog za pokušaj podmetanja eksploziva u avion koji je letio za Detroit 25. decembra 2009. Nakon tog neuspjelog napada, predsjednik SAD Barak Obama je preduzeo jedan nesvakidašnji korak i dao dozvolu Centralnoj obavještajnoj agenciji (CIA) da ga ubiju.

Ubrzo nakon toga, Avlaki je preživio jedan vazdušni napad u južnom Jemenu.

Abu Mosab Abdelvadud

Bivši student prirodnih nauka i neslavni konstruktor bombi, Abu Mosab Abdelvadud je lider krila Al Kaide u islamskom Magrebu.

Sredinom 2004. je postao vođa glavnog dijela alžirske islamske ekstremističke organizacije, Grupe za propovijedanje i borbu čiji je cilj uspostavljanje islamske države u Alžiru.

Abdelvadud je naveo da se u vezi sa planovima grupe konsultuje sa al-Zavahrijem.

Nakon nekoliko napada na teritoriji Alžira, ambicije grupe su se proširile, pa su sprovedeni brojni napadi u sjevernoj Africi.

Grupa je takođe objavila da ima namjeru da napadne mete na Zapadu i slala je džihadiste u Irak. Takođe su zbog otkupa vršili otmice ljudi sa Zapada, a neke od njih su i ubili.

( Danka Vraneš Redžić, Miloš Rudović )