CDT: Lukšić nastupa kao običan građanin
Lukšić je bez političkih poruka koje idu direktno u prilog DPS-u, diskurzivno uspio da rekonstruiše cijelu Vladu kao instituciju koja sprovodi javne politike, smatraju u CDT-u.
Premijer Igor Lukšić u prvih 100 dana vlade obraćao se kao profesionalac, premijer, ali i kao profesor, ocijenjeno je u analizi njegovog diskursa koju je uradio Centar za demokratsku tranziciju (CDT).
Njegov diskurs (način na koji pojedinac tumači i raščlanjuje određene pojave ili fenomena) je, kako je kazala predsjednica CDT-a Milica Kovačević, pokazao da on vladu vidi kao servis a ne kao polugu za vladanje, koja je tu da rješava konkretne probleme uz pomoć javnih politika, “što je prelazak od 'vladanja' na 'upravljanje'”.
“Osnovna premisa analize diskursa je da ljudi uz pomoć jezika stvaraju sopstvenu verziju stvarnosti. Sve riječi i izjave su upisane u neki kontekst, tako da se o svakoj pojavi može govoriti na mnoštvo različitih načina, što u mnogo čemu zavisi od orjentacije samog govornika, odnosno kulturnog, društvenog, političkog, profesionalnog, vrijednosnog konteksta u kome se formirao”, objasnila je Kovačević na konferenciji za novinare.
NVO kao partner
Ona je napomenula da svrha ove analize nije ispitivanje stavova premijera Lukšića, već šireg konteksta odnosno “mjesta” iz kog premijer govori.
“Diskurs premijera ima obilježja socijalno-odgovornog liberalnog diskursa, koji podrazumijeva pravdu u ekonomskoj i slobodu u društvenoj sferi. To je diskurs koji vladu vidi kao servis, a ne kao polugu za vladanje”, rekla je Kovačević.
Kroz Lukšićev “stručno-tehnički” diskurs, dodala je ona, sama vlada je konstituisana kao svima pristupačna stručna služba koja profesionalno radi svoj svakodnevni posao i radi na tome da bude bolja nego što jeste.
“On se pozicionira kao obični građanin - sluša rok muziku, piše lirsku poeziju, koristi fejsbuk, čita Gospodara prstenova. Kao premijer, on je profesionalac, stručnjak, a ne političar”, navela je Kovačević govoreći o imidžu premijera.
Ukazala je i na to da Lukšić NVO vidi kao partnera, opoziciju ne naziva pogrdnim imenima, razgovara sa “običnim” ljudima, posjećuje “opozicione” opštine:
“On ih doživljava kao partnera pa im se tako i obraća”.
EU garant uspjeha, a NATO usputna stanica
Još jedna stvar koju su stručnjaci CDT-a zaključili iz Lukšićevog diskursa, jeste da je “bez političkih poruka, bar onih koji idu direktno u prilog DPS-u, diskurzivno uspio da rekonstruiše ne samo sebe već i cijelu Vladu kao instituciju koja sprovodi javne politike, a ne bavi se dnevno-političkim temama”.
Član Upravnog odbora CDT-a, koji je i uradio analizu, Bojan Baća, bavio se premijerovim diskursom vezano za ključne teme koje su obilježile prvih 100 dana Vlade a to su, između ostalog, integracija u EU i NATO.
U Lukšićevom diskursu, naveo je Baća, EU je garant uspjeha i kvaliteta, a NATO je usputna stanica odnosno jedna vrsta sredstva, osmi uslov za ulazak u EU.
Evropska komisija je, krajem prošle godine, Crnoj Gori postavila sedam uslova koje treba da ispuni da bi dobila datum za početak pregovora. Česte poruke koje dobijaju crnogorski građani jeste da su EU i NATO povezani i da su sve “nove” članice EU prvo postale članice Alijanse.
“Kada se govori o reformama stvara se dojam da se sprovode samo da bi se zadovoljile institucije EU, da bi zadovoljstvo Brisela trebalo da učini zadovoljnim i građane Crne Gore”, rekao je Baća.
On je dodao da je premijer, nekoliko puta, pokušao da napravi otklon od zadovoljstva EU kao mjerila uspješnosti jedne vlade, kada je satisfakciju garđana stavio u prvi plan, ali da je ipak, u cijelih 100 dana, Brisel imao primat.
“Za Evorpu se treba boriti, NATO je jedan od vidova borbe. U tom smislu, ulazak u NATO se predstavlja kao sredstvo, a ne cilj po sebi, za razliku diskursa o ulasku u EU”, objasnio je Baća.
Za Crnogorce pasivnost za Srbe politička igra
Napominjući da premijer, kao doktor ekonomskih nauka, popis tretira kao statističko pitanje, Baća je kazao da tu njegovu poruku građani različito tumače, u skladu sa svojim “referentim okvirom - iz izrazito ispolitizovane svakodnevice”.
U hipotetičkom slučaju, Crnogorac poruku o popisu, kao statističkoj kategoriji, može shvatiti kao pasivnost vlade u borbi za očuvanje crnogorskog identiteta, dok je Srbin može shvatiti kao “političku igru” s ciljem da se umanji politički značaj koji opis ima za identitet Srba”, objasnio je Baća.
On je ukazao i na činjenicu da je, kako je vrijeme odmicalo, Lukšić počeo da govori na ovu temu i kao političar, tako da je naglasio da može da shvati “značaj” koji popis ima za građane, kao i da se na osnovu njega kreiraju javne politike.
Davao lekcije iz dobrosusjedskih odnosa
Ukazujući na to da se premijer postavljao kao profesor, Baća je kazao da je premijer dao nekoliko lekcija - iz dobrosusjedskih odnosa, metodologije i menadžmenta.
Osvrćući se na reakciju na Strategiju Vlade Srbije o jačanju odnosa sa Srbima u regionu, Baća je kazao da Lukšićev odgovor ima karakter enciklopedijske jedinice u kojoj ukazuje na nedemokratski - odnosno, neevropski - potez vlade Srbije.
“Radi se o neuobičajenoj kritici - Lukšić ne napada, već drži lekcije iz demokratije”, objasnio je Baća.
( Mirjana Bošković )