Univerzitet i sjenke

Izraz "ima sjenku na plućima", nekada je značilo da se radi o tuberkulozi, sve do pedesetih godina 20. vijeka neizlječivoj bolesti u našim, južnoslovenskim, krajevima. Gdje god je bilo mnogo oskudice i teškog rada, slabih stambenih i higijenskih uslova, primitivizma i praznovjerja, vladala je sušica. Ali, dosezala je i imućnije, obrazovanije i zaštićenije.

Sjenke na Univerzitetu Crne Gore, kao na plućima sušičavog traju već više godina. Pažljiv i objektivan istraživač otkriće da je počelo od prvog rektorskog mandata Lj. Stankovića.

Stanje koje je prethodilo sadašnjem bilo je smanjenje autonomnosti Univerziteta kao cjeline i univerzitetskih jedinica pojedinačno – što odgovara smanjenju opšte otpornosti organizma pojedinca. Istovremeno se povećavala osujećenost pojedinaca i organizacionih jedinica da djeluju.

Zdravlje Univerziteta je već ozbiljno načeto. Onda je došao period euforičnog bavljenja investicijama i gradnjom, raspodjelom stanova i dobiti od prodaje lokala i preostalih stanova. To je odgovaralo stanju grozničavog fokusiranja sušičavog na neki aspekt života, označen kao najbitniji, ali ne na ukupnu psihofizičku ravnotežu. Reforma nastave na Univerzitetu, nazvana "usklađivanje sa Bolonjskim procesom" poslužila je da se opšte stanje pogorša.

Dalja centralizacija Univerziteta takođe je išla na ruku uslovima za nastanak sjenki. Ravnodušnost većine, i nastavnika i studenata uporediva je sa stanjem letargije kada se bolesnik suoči sa ozbiljnošću stanja, a ubijede ga da je bespomoćan.

Sve navedeno je opšta slika koja je prethodila kasnijim, očigledim i dramatičnim pojavama, koje još traju. Razmotrimo nekoliko tih znakova teškog stanja na Univerzitetu, tih prijetećih sjenki, koje su uporno negirane ili marginalizovane od Upravnog odbora, a Senat u Rektorat se bave tekućim poslovima.

Primjera koji dokazuju da je zdravlje Univerziteta ozbiljno načeto, mnogo je. Bespomoćnost pri ciničnoj odluci Vlade o imenovanju partijskog aparatčika za ministra prosvjete (doduše dodat mu je i resor sporta, valjda se tu čovjek razumije, čime je barem resor nauke izbavljen).

Zatim, umjesto da je barem pomoćnik za visoko školstvo sa referencama i iskustvom rada na univerzitetu - i tu se išlo na obraz visokom školstvu. Najnormalnije je bilo očekivati oštro i uporno protivljenje UCG, a i ostalih univerziteta. Nije se dogodilo. Riješeno je u međupartijskom, koalicionom dogovoru. Potcjenjivanje visokog školstva i guranje u sjenku Univerziteta.

Prilikom prethodnog izbora za rektora državnog univerziteta, prije tri godine, bila su četiri kandidata. Ovoga puta – jedan. Kao da se reizbor podrazumijeva. Kao da se na radi o UCG već o JKP. Letargija. Sjenke se povećavaju i zgušnjavaju.

Primjer stanja na Pravnom fakultetu UCG postaje poslovičan. Ode Hosni Mubarak, ode Ahmet Ali, ali se pukovnici ne daju - Gadafi i Mujović. Koliko traje cinično i besprizorno ignorisanja svega što je razumna i odgovorna većina nastavnika na Pravnom fakultetu preduzimala da se ova univerzitetska jedinica i cio UCG dalje ne urušava. Pomoć koju su oponenti odlazećeg dekana Mujovića dobili od uprave Univerziteta bila je jačine i efekta šećerne vodice.

Nije nepoznato da je odlazeći dekan Mujović izabran kao kandidat direktno podržan od prethodnog koji je postao član, a zatim i predsjednik Upravnog odbora Univerziteta. Rektor je bio u više navrata direktno upoznat sa mnogim postupcima profesora Mujovića zbog kojih je imao razloga, a i ovlašćenja, da traži njegovu ostavku. A nije.

Očekivati da Nastavno vijeće Pravnog ili bilo kog fakulteta spriječi samovolju dekana pri ovakvoj i ovolikoj centralizovanosti na UCG i ovakvom i ovolikom uticaju vladajuće koalicije je bezizgledno. To je na Univerzitetu svima jasno. Uprava Univerziteta - Upravni odbor, Senat i Rektor, direktno su odgovorni što je djelovanje profesora Mujovića tolerisano.

Prisustvo prof. Rašovića, predsjednika Upravnog odbora Univerziteta i profesora Miranovića, rektora UCG, sjednici Naučno nastavnog vijeća Pravnog fakulteta na kojoj je izabran novi dekan, javna je podrška kolektivu Pravnog fakulteta i za pohvalu je. Ali, podrška sa velikim zakašnjenjem. I kao čin nedovoljno. Sjenka i dalje traje. Radi čijeg obraza još nije razriješen prof. Mujović? Ili, radi čijeg interesa? A štete su nanesene ugledu Univerziteta i Pravnog fakulteta, etici koju Univerzitet treba da generiše cijeloj zajednici, studentima jer se uče da su zakonitost, rad i istrajnost nebitni, a bogami i štetni po karijeru.

Postoje i drugi primjeri samovolje dekana i odnosa prema kolegama koji nije primjeren Univerzitetu, a koji su poznati upravi Univerziteta. Upravni odbor, Senat i Rektor, kao znak uvažavanja većine profesorica i profesora sa Pravnog fakulteta koji su bili dosljedni u zahtjevu da se radi zakonito i etično, treba da urade što je do njih. I što se od njih odavno očekuje.

( Jelisava Kalezić )