Crnogorski studenti zbunjeni: Evropa ne poznaje diplome specijalista

Diplome specijalističkih studija koje crnogorski studenti dobijaju nakon završene četiri godine fakulteta, na evropskim univerzitetima ne postoje, pa visokoškolci često imaju nedoumice koji stepen obrazovanja da navedu prilikom prijavljivanja za stipendije u inostranstvu.

Studenti ne znaju kako da popune prijave

Dvadesettrogodišnji Miloš, student Univerziteta Crne Gore, ispričao je “Vijestima” da, kada se prijavljivao za stipendije master studija, nije znao kako da popuni dio koji se odnosio na stepen obrazovanja.

Evropski prostor visokog obrazovanja podrazumijeva trociklični sistem, odnosno, osnovne, magistarske i doktorske studije, dok specijalističe studije uopšte i ne postoje

“Jednostavno, stepena specijaliste nije bilo među ponuđenim opcijama. Nisam bio siguran šta da izaberem, pa sam odlučio da se konsultujem sa zaposlenima u Kancelariji za međunarodnu saradnju Univerziteta Crne Gore”, ispričao je Miloš. On je rekao i da je dobio savjet da prijavi bečelor diplomu, ali sa brojem kredita koje je dobio kao diplomirani specijalista.

Iz rektorata UCG objasnili su da evropski prostor visokog obrazovanja podrazumijeva trociklični sistem, odnosno, osnovne, magistarske i doktorske studije, dok specijalističe studije uopšte i ne postoje.

“Prilikom konkurisanja za inostrane stipendije, u prvom redu Erasmus Mundus stipendije za magistarske studije, uslovi su završeno osnovno obrazovanje, odnosno, prvi ciklus visokog obrazovanja”, kazali su sa UCG.

I iz Ministarstva prosvjete i sporta objasnili su da su ustanove visokog obrazovanja te koje odlučuju o pravilima i uslovima po kojima student može nastaviti školovanje

Neusklađenost sistema obrazovanja u Crnoj Gori sa onima koji postoji u drugim evropskim zemljama, zbunjuje studente sa specijalističkim diplomama, pa se uglavnom pitaju kakav će biti njihov status prilikom prijave za stipendije.

Iako specijalisti imaju više položenih ispita i ECTS kredita, sa UCG objašnjavaju, da ih to ne stavlja u povlašćen položaj prilikom prijave za master studije na stranim univerzitetima.

“Činjenica da student ima završene specijalističke studije ne stavlja ga u povlašćen položaj u odnosu na studente koji imaju završen samo prvi ciklus visokog obrazovanja, odnosno, bečelor diplomu. Kod ovih vrsta stipednija, koje su otvorene za studente iz cijelog svijeta, ne vrši se djelimično priznavanje”, objasnili su iz rektorata.

Svaki univerzitet ima svoja pravila

Svaka visokoobrazovna ustanova odlučuje koliko još ispita student treba da položi kako bi dostigao određeni stepen visokog obrazovanja.

“U slučaju da ustanova smatra da ispiti sa specijalističkih studija mogu da se priznaju, i da su kompatibilni sa nekim ispitima koji se polažu na magistarskim studijama na toj ustanovi, onda je ona autonomna da ih prizna”, kazali su sa UCG.

Akcioni plan za implementaciju Nacionalnog okvira kvalifikacija biće završen do kraja mjeseca, a njime će biti definisano sprvođenje zakona u toj oblasti u narednih godinu dana

I iz Ministarstva prosvjete i sporta objasnili su da su ustanove visokog obrazovanja te koje odlučuju o pravilima i uslovima po kojima student može nastaviti školovanje. Ipak, iz tog vladinog tijela ističu da to što neki obrazovni sistemi ne prepoznaju specijalističke studije ne umanjuje njihovu vrijednost.

“Činjenica da neki obrazovni sistemi ne prepoznaju specijalističke studije ne umanjuje njihovu vrijednost, ali na nekim visokoobrazovnim ustanovama nijesu dovoljan preduslov za nastavak jednogodišnjih master studija”, kazala je službenica za odnose sa javnošću tog ministarstva Vesna Gajević.

Specijalističke su postdiplomske

U Zakonu o visokom obrazovanju stoji da crnogorski sistem poznaje dodiplomske i postiplomske studije. Tako diplome primijenjenih i akademskih studija spadaju u prvu grupu, dok se u postdiplomske ubrajaju specijalističke, primijenjene magistarske studije, kao i studije za sticanje diplome akademskog naziva magistra i doktora nauka.

Najveći broj studijskih programa na ustanovama visokog obrazovanja u Crnoj Gori koncipiran je po sistemu 3+1+1+3, pa postdiplomske specijalističke studije pripadaju drugom obrazovnom ciklusu.

Diplome za posao u Evropi

Ministarstvo prosvjete i sporta je najavilo da će u Akcionom planu za implementaciju Nacionalnog okvira kvalifikacija biti osam nivoa visokog obrazovanja. Do petog stepena je douniverzitetsko obrazovanje, šesti nivo su studije koje traju tri godine i nose 180 ECTS kredita.

Sedmi se sastojati iz dva podnivoa - jedan su studije koje traju četiri godine i nose 240 kredita, kao i petogodišnje studije sa 300 ili 360 kredita, dok drugi podnivo obuhvata master ili postdiplomske. Osmi nivo je predviđen za doktorske studije.

Pomoćnica ministra prosvjete i sporta Mubera Kurpejović je kazala da je najvažnije to što će crnogorske kvalifikacije biti uporedive sa evropskim i prepoznate na međunarodnom tržištu rada.

Akcioni plan za implementaciju Nacionalnog okvira kvalifikacija biće završen do kraja mjeseca, a njime će biti definisano sprvođenje zakona u toj oblasti u narednih godinu dana.

( Milica Novaković )