EP: Rezultati istraga i presuda za korupciju su tanki

Od dopisnika “Vijesti” iz Brisela

Evropski parlament usvojio je ogromnom većinom glasova Rezoluciju o Crnoj Gori, prvu od dobijanja kandidatskog statusa, u kojoj se poziva na rješavanje problema konflitka interesa u javnoj upravi i upozorova da je korupcija i dalje raširena i da predstavlja ozbiljan problem.

Traži se veća transparetnost oko dokumenata iz kojih se može provjeriti ispravnost u postupcima privatizacije i javnih nabavki.

Evropski parlament podvlači i da je organizovani kriminal, a pogotovo pranje novca i šverc, i dalje problem. Traže se solidni konkretni rezultati u borbi protiv organizovanog kriminala.

Glasanje za Rezoluciju u EP bilo je po principu dizanja ruku, a ne preko mašina koje automatski broje glasove. Gotovo svi pristuni na plenarnoj sjednici u Strazburu glasali su za Rezoluciju, s izuzetkom nekoliko evroposlanika iz redova krajnje desnice koji se redovno suprostavljanju bilo kakvom napredovanju zemalja iz cijelog regiona zapadnog Balkana.

Vlada da pokaže veću transparentnost

Poziva se na poboljšanje kapaciteta u javnoj upravi. Evropski parlament takođe traži od Vlade da pokaže svoju odlučnost u pitanju nezavisnosti medija od političkih uticaja.

Negativna Rezolucija bila bi velika politička prepreka, a kombinacija pozitivnog tona i konrektnih zahtijeva je znak da EU ozbiljno shvaća ambicije zemlje kandidata

Ton parlamentarne Rezolucije o Crnoj Gori je vrlo pozitivan i ohrabrujući i pokazuje nepodijeljeno uvjerenje da je članstvo u EU realna šansa Crne Gore. Rezolucijom je prihvaćen izvještaj o Crnoj Gori, koji je, nakon konsultacija sa svim frakcijama, sačinio britanski konzervativac Čarls Tanok.

Konkretne negativne ocjene sugerišu ozbiljnost evropskih institucija da se kandidat zaista uzima ozbiljno i da se od takve zemlje očekuje težak rad i rezultati. Što je neka zemlja više napredovala u procesu integracija, to ocjene postaju konkretnije i strože.

Rezolucija najgore rangira pitanja konflikta interesa i primjene Zakona o slobodnom pristupu informacijama, kod kojeg se traži da Vlada pokaže veću transparentnost.

Evropski parlament traži da se "energično eliminišu slučajevi konflikta interesa u javnoj upravi jačanjem Komisije za konflit interesa time da joj se omogući da provjerava deklaracije o imovini službenika i funkcionera i da sankcioniše nepravilnosti.

Traži se izmjena zakona o sprečavanju konflikta interesa pri obavljanju javnih funkcija koji dozvoljava članovima parlamenta i ostalim zvaničnicima da budu članovi upravnih ili nadzornih odbora.

Napominje se da su zakonski okvir i akcioni plan za ispunjavanje sedam uslova dobri, ali da je korupcija raširena u mnogim područjima, pogotovo građevini, javnim nabavkama i privatizaciji.

U vezi reforme pravosuđe, Evropski parlament je konstatovao: "Rezultati istražnih radnji, dizanja optužnica i presuda u slučajevima korupcije su tanki".

Politizovana državna uprava

Traži se takođe i potpuna transparentnost u finansiranju političkih partija. U posebnom paragrafu Rezolucije, traže se "proaktivni" pristup borbe protiv organizovanog kriminala.

Najprije se poziva da se pojačaju kapaciteti organa koji sprovode zakon u ovom području, da se poboljša koordinacija između različitih tijela i agencija kao i saradnja sa drugim, sličnim, regionalnim i internacionalnim tijelima: "Ovo je potrebno kako bi se postigli čvrsti rezultati u borbi protiv organizovanog kriminala".

Specijalna kritika upućena je na državnu upravu, koja broji previše ljudi i previše je politizovana. Javna uprava trebalo bi da bude transparentna, kompetentna i efikasna. Poziva se na transparentnost u zapošljavanju, napredovanju po zaslugama, kao i da to zaživi i lokalno, na cijelom teritoriju države: “Za to bi trebale i dodatne finansije”, stoji u Rezoluciji.

”Treba poboljšati odgovornost prema građaninu i poštovanje vladavine prava u javnoj upravi, specijalno u područjima kao što su poreska uprava, javne nabavke, urbanizam, davanje dozvola i u carini", nabraja se u Rezoluciji.

Objaviti sve o podvodnom kablu

Ministarstvo Ekonomije se poziva da objavi na internetj stranici sve anekse i dokumente koji se odnose na postavljanje podvodnog kabla između Crne Gore i Italije.

Rezolucija je "zabilježila" i pritužbe koje su u Italiji podigle neke opštine i NGO-i, i poziva da sve oko ovog projekta, uključujući i uticaj na čovjekovu okolinu bude javan.

Ovo nijesu sve primjedbe navedene u Rezoluciji, koja je, ponavljamo, u generalnom tonu vrlo pozitivna i ohrabrujuća, zbog toga jer se u skoro svakom području primjedbi vidi i napor rješavanja.

Ali, u pravilu, ako u Rezoluciji Evropskog parlamenta bude zabilježena jedna primjedba, ona narednih godina, ako se ne riješi, postaje sve prominetnija.

Konačno, Rezolucija poziva Evropsku komisiju da u naredni Izvještaj o napretku, koji će biti objavljen u oktobru, uključi i uticaj i rezultate postignute alokacijom evropskih fondova, rezultate u reformi sudskog aparata i borbi protiv korupcije.

Rezolucije Evropskog parlamenta nisu obavezujući dokument, ali imaju značajnu političku težinu, jer se u njoj reflektuju političke pozicije evropskih političkih partija, koje, na kraju, odlučuju o napretku neke zemlje.

Negativna Rezolucija bila bi velika politička prepreka, a kombinacija pozitivnog tona i konrektnih zahtijeva je znak da EU ozbiljno shvaća ambicije zemlje kandidata.

( Ines Sabalić )