Znaće se ko tuče građane
Obavezno obilježavanje policijskih uniformi tražilo je više nevladinih organizacija, nakon što su sajovci koji su tukli građane ostali sakriveni pod maskama, šljemovima i vizirima
Policijski specijalci neće više moći da tuku građane i kriju se ispod maski, kao što su to činili nakon razbijanja protesta Demokratskog fronta 2015. godine ili par godina ranije na košarkaškoj utakmici Budućnost - Partizan.
Novim Pravilnikom propisano je da se na djelovima uniforme Specijalne antiterorističke jedinice i Posebne jedinice policije nalaze natpisi od kombinacije slova i/ili brojeva koji služi za identifikaciju policijskog službenika.
To je “Vijestima” odgovoreno iz kabineta ministra unutrašnjih poslova Mevludina Nuhodžića.
“Navedenim Pravilnikom je propisano da se na djelovima uniforme Specijalne antiterorističke jedinice i Posebne jedinice policije nalaze natpisi od kombinacije slova i/ili brojeva koji služi za identifikaciju policijskog službenika. Nacrtom predloga Zakona o unutrašnjim poslovima predviđeno i da će se specijalna policijska oprema koju nose pripadnici posebnih jedinica policije, a koja može da zaklanja i onemogućava identifikacionu oznaku na uniformi, obilježavati kombinacijom boja i slova. Svaki službenik će na uniformi imati vidljiv natpis od kombinacije slova i/ili brojeva koji služi za njegovu identifikaciju i tačno će se znati koji je policijski službenik u tom momentu bio na izvršenju zadatka. Budžetom su planirana sredstva za nabavku navedenih uniformi”, objasnio je Nuhodžić.
Nije objašnjeno kada će policijski specijalici biti obilježeni.
Iz Nuhodžićevog kabineta dodaju da su odluku o identifikacionim oznakama donijeli imajući u vidu sugestije Komiteta za sprečavanje torture (CPT) i Evropske komisije:
“U vezi sa potrebom identifikacije policijskih službenika za posebne namjene (Specijalna antiteroristička jedinica i Posebna jedinica policije) tokom operacija kao i samom činjenicom da opis posla pomenutih jedinica iziskuje posebnu odgovornost, Ministarstvo unutrašnjih poslova je izmijenilo Uredbu o uniformi, oznakama zvanja i naoružanju policijskih službenika (“Službeni list CG”, br. 20/15 i 73/17). Izmijenjenom Uredbom definisano je: vrste uniforme, opreme, sredstava i naoružanja posebnih jedinica.
Na osnovu člana 33 navedene Uredbe Ministarstvo unutrašnjih poslova donijelo je Pravilnik o izgledu, tehničkim karakteristikama, vrsti materijala, načinu nošenja i rokovima trajanja uniformi policijskih službenika za izvršavanje posebnih zadataka (Sl.list CG, broj 76/17) kojim se uređuju izgled, tehničke karakteristike, vrsta materijala, način nošenja i rokovi trajanja uniformi policijskih službenika za izvršavanje posebnih zadataka”, pojašnjeno je iz MUP-a.
Obavezno obilježavanje policijskih uniformi tražilo je više nevladinih organizacija, nakon što su sajovci koji su tukli građane ostali sakriveni pod maskama, šljemovima i vizirima.
Od tridesetak sajovaca koji su 24. oktobra 2015. godine brutalno pretukli Milorada Mija Martinovića, a potom se iživljavali i nad njegovim vozilom, tužilaštvo je uspjelo da “skine maske” samo dvojici - Boru Grguroviću i Goranu Zejaku i to samo zato što su se sami prijavili.
Oni su osuđeni na po godinu i pet mjeseci zatvora jer su počinili krivično djelo mučenje u sticaju sa teškim tjelesnim povredama.
Iako se na snimku vidi da ih je bilo mnogo više, Grgurović i Zejak ostali su usamljeni na optuženičkoj klupi.
Suspendovani komandant jedinice Radosav Lješković ranije je pravosnažno osuđen na pet mjeseci zatvora zbog prikrivanja pripadnika jedinice kojom je komandovao, a koji su tukli građane te večeri.
Dio kazne proveo je u bolnici u Brezoviku kraj Nikšića.
Osim Martinovićevih batinaša, nekažnjeno su prošli i pripadnici te policijske jedinice koji su na ulicama glavnog grada 24. oktobra krvnički tukli građane, a potom ih pretučene i krvave ostavljali na cesti. Policija i tužilaštvo od tada nijesu identifikovali sajovce koji su se iživljavali nad Andrijom Račićem, Markom Rakočevićem, Darkom Šćepanovićem, Branimirom Vukčevićem, Momčilom Baraninom...
Tokom suđenja tadašnjem komandantu SAJ-a, Radosavu Lješkoviću, on je tvrdio da to nije bilo moguće, jer su svi pripadnici SAJ-a bili pod maskama i šljemovima. Policijski funkcioneri saslušani u istom postupku tvrdili su da je policija zakonito uradila svoj posao te večeri i da su “građani dobili ono što su zaslužili”.
Odjeljenje Unutrašnje kontrole Ministarstva unutrašnjih poslova još 2013. ocijenilo je da su pripadnici policije prekoračili ovlašćenja kada su praznili tribine na kojima su bili navijači, nakon incidenta na košarkaškoj utakmici Budućnost Partizan.
“Konstatovano je da su pojedini službenici Posebne jedinice policije, prilikom sprovođenje naloga za pražnjenje tribina, u nekoliko slučajeva na nezakonit način, upotrijebili palicu kao sredstvo prinude”, piše u rješenju Unutrašnje kontrole.
Kontrola, međutim, ni tada nije mogla da utvrdi pojedinačnu odgovornost, jer niko od saslušanih policajaca nije želio da pokaže prstom u kolegu koji se ogriješio o zakon.
“Policajci su nosili vizire, pa ni navijači nijesu mogli nikog konkretno da optuže... U nemogućnosti da identifikujemo počinioca, iskoristili smo zakonsku mogućnost i tužiocu predali rukovodioca obezbjeđenja”, rečeno je tada “Vijestima” u MUP-u.
Odluka direktno unapređuje bezbjednost građana i poštovanje ljudskih prava
Član Savjeta za građansku kontrolu rada policije Aleksandar Saša Zeković rekao je “Vijestima” da to tijelo pozdravlja najavu da se konačno prekine praksa nemoguće identifikacije maskiranih policijskih službenika.
“To je još jedna potvrda sistematičnih, profesionalnih i reformskih aktivnosti koje preduzima ministar Nuhodžić. To je istorijski važan postupak prema građanima Crne Gore i predstavlja odgovoran odnos prema zaključcima i preporukama Savjeta Evrope, građanske kontrole policije i Zaštitnika ljudskih prava i sloboda. Povodom značajnog broja predmeta, iz oktobra 2015, koji su prilično uznemirili javnost, Savjet je zatražio usvajanje jasnih propisa i instrukcija kako bi svi policijski službenici bili označeni na vidljiv način koji će omogućiti nesmetanu i neupitnu, trenutnu ili kasniju, identifikaciju. Imajući u vidu aktuelne političke i bezbjednosne prilike, i činjenicu da je u toku pojačana debata o kredibilitetu policije, odluka MUP dolazi u dobrom trenutku za obnovu i dalji razvoj policijske odgovornosti i integriteta. Odluka direktno unapređuje bezbjednost građana i poštovanje ljudskih prava, vladavinu prava i funcionisanje institucija i demontira, ruši, policijsku kultura koja je do sada potpuno ograničavala demokratski nadzor i tužilačke istrage i generisala negativna raspoloženja u javnosti prema policiji”, saopštio je Zeković.
( Jelena Jovanović )