Kako se troše pare iz budžeta: Kaiš ne stežu kad treba putovati

Za rukovodioce odbora za bezbjednost i ekonomiju, kao i predsjednika Skupštine Crne Gore, 2018. nije bilo mjera štednje, uprkos velikog minusa u državnom budžetu.

Na to ukazuju troškovi njihovih službenih putovanja, koji su međutim nesrazmjerni radnom učinku u parlamentu.

Poslanici vladajuće koalicije Ivan Brajović, Obrad Stanišić i Predrag Sekulić, potrošili su lani oko 60 hiljada eura, odnosno trećinu koliko i svih 81 poslanik.

Istovremeno, predsjednik Odbora za bezbjednost Obrad Mišo Stanišić (DPS) je za napore u kontroli bezbjednosnih službi dobio lošu ocijenu. Prema podacima Generalnog sekretarijata parlamenta, Stanišić je prošle godine potrošio ubjedljivo najviše novca na putovanja - oko 21.250 eura, odnosno duplo više nego 2017.

Takođe, predsjednik Odbora za ekononomiju u čijoj nadležnosti je nadzor nad finansijskim institucijama, Predrag Sekulić (DPS) nije štedio na odlascima u inostranstvo. Na 23 putovanja u 2018. potrošio je 19.923 eura - što je skoro duplo više nego prethodne godine.

Sekulić je i član međunarodnih delegacija, ali on, kao ni Stanišić, nije želio da objasni kakva je dobrobit za građane od njihovih službenih putovanja.

“Na sva postavljena pitanja tražite odgovor od nadležnih skupštinskih službi, a ne od mene, s obzirom da nigdje samoinicijativno nijesam putovao”, kazao je Stanišić.

Najviše novca poreskih obveznika otišlo je za njegov boravak u SAD - 3.944 eura. U Kanadi je potrošio 3.163, dok je za sedam putovanja, od Austrije, Azerbejdžana, Poljske, Litvanije, Belgije do Francuske, u prosjeku trošio po hiljadu i po eura.

Iako je Stanišić vjerovatno većinu putovanja, kao predsjednik Odbora za bezbjednost, koristio za promociju NATO-a, na skupštinskom sajtu, a ni u medijima, nije moguće naći izvještaje o učinku tih posjeta.

Za rad u samom odboru tokom 2017. i 2018. Stanišić nije pohvaljen iz civilnog sektora. Prema izvještaju Instituta Alternativa (IA), u 2018. Odbor je održao 20 sjednica, imao je po jedno kontrolno i konsultativno saslušanje i pet formalinih tokom procedure imenovanja vojno-diplomatiskih predstavnika.

Samo tri sjednice su održane na inicijativu članova odbora (opozicija je bojkotovala parlament), a sve ostale na zahtjev Vlade.

“Ovaj bilans stanja najbolje govori o neinicijativnosti Odbora i o tome da je parlamentarni nadzor došao u fazu staganacije i ‘rutinskog’ razmatranja materijala koji dolaze od Vlade, dok su članovi Odbora zapostavili mogućnost da se sami interesuju za važna pitanja sektora bezbjednosti,” ocijenjeno je iz IA.

Oni su utvrdili da Odbor nije nije kontrolisao mjere tajnog nadzora koje primjenjuje Agencija za nacionalnu bezbjednost (ANB) od 2010. godine, nije se bavio problemima policijske torture, mučenja i zalostavljanja kojih je i te kako bilo, niti stanjem u zatvorskom sistemu. Konačno, podsjeća se u izvještaju IA, Odbor se nije zainteresovao ni kada je njihov član, Nebojša Medojević (DF) protivustavno “stavljen u zatvor”.

Za 2,5 godine koliko se nalazi na čelu Odbora za bezbjednost, Stanišić je zakazao samo jedno kontrolno saslušanje - povodom bezbjednosne situacije i ranjavanja novinarke ND “Vijesti“ Olivere Lakić.

Stanišićev partijski drug i prethodnik na mjestu predsjednika Odbora Mevludin Nuhodžić, prema javno dostupnim podacima, radio je obrnuto. Češće je bio u Skupštini, nego na službenom putu.

Koliko je potrošio, nijesmo dobili podatke iz Generalnog sekretarijata parlamenta, jer, kako su naveli u rješenju na zahtjev za slobodan pristup informacijama, oni nisu dostupni zbog sudskog procesa u vezi sa nezakonitim trošenjem skupštinskih para.

Javno dostupni podaci na sajtu parlamenta i u medijima, pokazuju da su od 2010. do polovine 2016. godine, dok je Nuhoždić rukovodio Odborom, raportirali najviši zvaničnici. Od tadašnjeg premijera Mila Đukanovića do u to vrijeme direktora ANB-a Duška Markovića. Pred odborom je od 2010. do 2016. održano kontrolno saslušanje VDT-a i direktora Uprave za sprečavanje novca o korupciji tokom privatizacije “Telekoma”, zatim šefova ANB, policije i tužilaštva o aferama listinzi (u slučajevima “Keljmendi” i “Šarić”), o djelovanju vehabijskog pokreta, ubistvu Duška Jovanovića, stanju bezbjednosti na teritoriji opštine Bar, učestalim napadima na novinare, “Balkanskom ratniku”, bezbjednosnoj situacije povodom protesta DF-a 24. oktobra 2015. godine, organizovanog kriminala, zelenaštva, nerasvijetljenih ubistava...

Opozicioni poslanici, tražili su nedavno od Obrada Stanišića da organizuje kontrolno saslušanje direktora policije, VDT-a i SDT-a povodom afere “Koverat”, ali su Stanišić i njegove kolege iz DPS-a to odbili.

Predrag Sekulić je na mjesto šefa Odbora za ekonomiju došao krajem jula 2017. nakon što je njegov prethodnik Vujica Lazović (SD) imenovan za ambasadora u Sloveniji.

Sekulić je samo mijenjao putne karte, ali o tome nije želio da odgovori na pitanja “Vijesti”.

On je za 15 putovanja u 2017. potrošio 9.705 eura, a lani duplo više - 19.923 eura.

Za prethodne dvije godine putovao je do Francuske (Pariz i Strazbur) 14 puta, a prema podacima parlamenta, za službena putovanja je izdvajano od 110 eura pa do 1.530 eura.

Sekulić je i u prethodnom sazivu parlamenta bio u vrhu liste poslanika koji su najviše trošili - 2014. iz skupštinskog budžeta je izdvojeno 15.895 eura za njegova putovanja.

Prema istraživanju MANS-a, on je peti na listi najaktivnijih poslanika. Ispred njega su Branko Radulović (DF), Aleksandar Damjanović (nezavisni), i Branka Bošnjak (DF).

U prethodnom skupštinskom sazivu Odborom za ekonomiju je rukovodio Aleksandar Damjanović, tada šef kluba SNP-a.

Prema javno dosupnim podacima, on je u 2013. imao 16 službenih putovanja koja su građane koštala 6.235 eura.

U izvještaju Odbora za 2015. objavljen je spisak međunarodnih aktivnosti članova odbora, dok je u izvještaj za 2017. nalazi samo jedna rečenica.

Tokom mandata Sekulića brojna dokumenata usvajana su skoro bez rasprave jer je opozicija bojkotovala rad, a nije zabilježeno nijedno kontrolno saslušanje. Održana su konsulativna saslušanja i to o namjeri Vlade da crnogorske Aerodrome da u zakup, i stanju na rijeci Bojani.

Brajović potrošio četiri puta više nego godinu ranije

Predsjednik Skupštine Ivan Brajović je u 2018. na službena putovanja potrošio četiri puta više nego godinu ranije. Podaci Sekretarijata pokazuju da je za 10 službenih posjeta iz budžeta potrošeno 17.600 eura, od čega najviše do Vašingtona (8.629 eura) i Kine (4.353 eura). Godinu ranije njegovih 16 službenih posjeta koštalo je 4.310 eura, a najviše je novca potrošeno na putovanje u Minsk (1.182 eura).

“Predsjednik Skupštine Ivan Brajović je službeno putovao po više osnova - na redovne i ad hok organizovane međunarodne konferencije, u Evropski parlament, kao i u bilateralne posjete na poziv predsjednika parlamenata drugih zemalja. Učešće na međunarodnim konferencijama uglavnom plaća svaka država članica te organizacije. Isti slučaj je i sa aktivnostima u Evropskom parlamentu koje su obavezne na evropskom integracionom putu Crne Gore. Bilateralne posjete iziskuju plaćanje dijela troškova”, objašnjeno je iz Brajovićevog kabineta.

Gvozdenovićeva putovanja koštala građane 13.352 eura

Potredsjednik parlamenta Branimir Gvozdenović je u 2017. za šest putovanja potrošio 2.475 eura, dok je 2018. za 12 službenih putovanja potrošio šest puta više – 13.352 eura.

Njegov put za Dubai je građane koštao 4.070 eura, posjeta Vašingtonu 2.742 eura, pokazuju podaci Generalnog sekretarijata parlamenta.

Na pitanje zbog čega je išao u Dubai, Vašington i na Kopaonik (potrošeno 1.442 eura) Gvozdenović je objasnio “da su te tri službene posjete dio obaveza na međunarodnom planu”.

“Razlog za veći iznos troškova tokom 2018. u odnosu na 2017. je upravo u dinamici i frekvenciji službenih putovanja, usljed potrebe za intenzivnijom međunarodnom komunikacijom i saradnjom Skupštine, koju sam predstavljao. Tokom posjete Ujedinjenim Arapskim Emiratima, susreo sam se sa prvim potpredsjednikom Federalnog nacionalnog savjeta (parlamenta) Marvan Ahmad bin Galitom. Takođe, te godine prisustvovao sam i ‘Global Residence and Citizenship’ forumu”, kaže Gvozdenović.

On kaže “da je redovni učesnik Kopaonik biznis foruma, koji se održava početkom marta svake godine”. To je popularni “srpski Davos“, događaj koji organizuje Savez ekonomista Srbije i Udruženje korporativnih direktora Srbije, i okuplja ekonomiste, diplomate, biznismena, sa idejom da odgovore na najveće izazove ekonomije. Bivši ministar turizma i urbanizma nije objasnio od kakvog je značaja njegovo učesće.

I posjeta Vašingtonu je njegovo tradicionalno putovanje, kaže Gvozdenović. “Putovanje organizovana sa prvenstvenim ciljem učešća na Nacionalnom molitvenom doručku, gdje već tradicionalno učestvujem, desetak godina unazad. Posjeta je imala i bilateralnu, kao i multilateralnu komponentu, s obzirom na brojne druge aktivnosti na međunarodnom planu koje sam imao tokom boravka u Vašingtonu”, navodi Gvozdenović.

Tekst je preuzet sa sajta Društva profesionalnih novinara dpncg.me

( Marija Mirjačić, Danijela Lasica )