Zbornik "Bitka na Grahovcu i crnogorsko pitanje promovisan u Nikšiću
„Crnogorsko pitanje je poslije Grahovske bitke izašlo iz uskih balkanskih okvira. Tretirano je ozbiljnije na evropskom diplomatskom nivou. Pobjeda na Grahovcu je pobjeda Danilove Crne Gore, institucionalno uređene, politički jedinstvene i odlučne”
U organizaciji Udruženja boraca narodnooslobodilačkog rata (UBNOR) i antifašista Nikšića i JU “Zahumlje” u Nikšiću je organizovana promocija zbornika “Bitka na Grahovcu i crnogorsko pitanje”. Slobodan Mirjačić, predsjednik UBNOR-a, objasnio je da se u zborniku nalazi 11 radova sa naučnog skupa koji je održan prošle godine povodom 160 godina obilježavanja bitke na Grahovcu, dva rada sa okruglog stola organizovanog deceniju ranije i četiri epske pjesme.
O zborniku su govorili profesori istorije iz nikšićke Gimnazije, veče je vodila Vesna Kovač, a “Pismo sa Grahovca” od Jevrema Brkovića govorila je gimnazijalka Tijana Draganić. “Autori su radovima pojasnili zbog čega je Crna Gora išla prema Grahovcu i zašto je bilo neminovno da se jednom na Grahovac stigne. Ne dešava se često da je pobjeda u jednoj bici značajna kao dobijeni rat i da jedan veliki dan na bojnom polju donese političku dobit nedostižnu decenijama“, kazala je Vesna Vućić i dodala da se to desilo Crnoj Gori nakon bitke na Grahovcu, 13. maja 1858.godine. Pored vojničke slave, država je imala i političkih dobitaka, ugleda i pažnje u međunarodnoj javnosti.
„Crnogorsko pitanje je poslije Grahovske bitke izašlo iz uskih balkanskih okvira. Tretirano je ozbiljnije na evropskom diplomatskom nivou. Pobjeda na Grahovcu je pobjeda Danilove Crne Gore, institucionalno uređene, politički jedinstvene i odlučne”, rekla je.
Marija Vujošević je podsjetila na memorandum koji je knjaz Danilo uputio ministrima velikih sila, potpisnicama Pariskog ugovora, na njegovu namjeru da ne odustane od crnogorskog pitanja, kao i na okolnosti koje su dovele do bitke na Grahovcu i njen višestruki značaj u našoj istoriji - udareni su temelji modernoj crnogorskoj državi.
Dragana Raičević je rekla da je svijest o istoriji jedno od temeljnih obilježja društva, dok je znanje o prošlosti ključno za razumijevanje sadašnjosti i shvatanje budućnosti.
“Pored pobjede na bojnom polju, Grahovska bitka, kao nijedna crnogorska prije nje imala je svoj epilog na polju međunarodne politike i statusa Crne Gore - dovela je do formiranja Komisije velikih sila za prvo razgraničenje sa Osmanskom imperijom koje je označilo da je Crna Gora de facto, iako ne i de jure, stekla međunarodno priznanje nezavisnosti”, istakla je Raičević.
Zvonko Femić je govorio o uticaju francuske diplomatije u Crnoj Gori u vrijeme vladavine Danila Petrovića, o Luju Ekaru, predstavniku Francuske u Skadru, koji je postao veliki prijatelj Crne Gore i samog knjaza, ističući da je francuski uticaj u Crnoj Gori zamah dobio nakon završetka Krimskog rata.
Predsjednik UBNOR-a je istakao izuzetnu saradnju sa nikšićkom Gimnazijom i direktoru, Borisu Nikoliću, uručio zahvalnicu.
( Svetlana Mandić )