Političari su oteli demokratiju

Demokratiju na Zapadnom Balkanu oteli su političari koji se skrivaju iza svojeg shvatanja demokratije i koriste je samo za određene interese. Ovo se navodi u analizi pod nazivom “Prevazilaženje nedostatka demokratije na Zapadnom Balkanu: Put za (ni) gdje”, koju je objavila njemačka Fridrih Ebert fondacija u kojoj se kaže i da je demokratizacija u Crnoj Gori nazadovala.

U toj analizi se kaže da ciljevi za Zapadni Balkan kojima teži Evropska unija (EU) djeluju jasno, ali da situacija na terenu nije u skladu sa tim ciljevima. “Reforme obično ne zažive kako treba ili kreiraju “paralelnu formalnu stvarnost””, kaže se u analizi. Usklađivanje sa normativnim zahtjevima EU, kaže se u analizi, kreće se od neusklađivanja, lažnog usklađivanja, djelimičnog i nametnutog usklađivanja.

“Korupcija je još uvijek na veoma visokom nivou i to je prije norma nego izuzetak u ovom regionu. Demokratizacija u ovim državama je doživjela značajno nazadovanje posljednjih godina, naročito u Crnoj Gori i Srbiji i balkanski političari još uvijek vraćaju nacionalizam kada god žele da dovedu do nacionalnog konsenzusa”, navodi se u dokumentu. Dodaje se da se građani kriju od politike dozvoljavajući tako političkim elitama da zarobe državu dalje produbljujući nedostatak demokratije u regionu. “Ili, kako se čini, integralni je dio problema na Zapadnom Balkanu, što oni formiraju tiho i poslušno građanstvo koje prihvata i dijelom gaji vladavinu snažnih ljudi i dominantnih centara moći dok su oni pasivni i depolitizovni primaoci retorike i propagande režima”, konstatuje se u analizi.

U analizi ove fondacije se dodaje da slabe demokratske institucije nekada liče na prazne fasade, da postoje nedostatak vladavine prava, ogromni deficiti osnovnih ljudskih prava i vrijednosti kao što je sloboda medija, kao i izborna dominacija dominantnih partija, te pasivno i poslušno građanstvo.

“Sa izuzetkom Makedonije, imamo retoričko demokratsku i mimikriju EU integracija koju profesionalno izvode vladajuće elite na Zapadnom Balkanu, a koje su u isto vrijeme uključene u očivanje i održanje starih ili uspostavljanje novih liberalnih ili poluatoritarnih struktura moći”, kaže su analizi njemačke fondacije koju je potpisalo pet autora sa Zapadnog Balkana. Kao uspješne inicijative EU u ovom regionu, autori navode promociju proevropske agende u Crnoj Gori, dijalog između Srbije i Kosova, osnivanje Specijalnog suda za ratne zločine u Hrvatskoj, Bosni i Hercegovini i Srbiji, popravljanje odnosa između Albanaca i Makedonaca u Makedoniji, rješenje pitanja imena Makedonije i reformu sudstva u Albaniji, ali dodaju da je sve to EU postigla kroz princip uslovljavanja.

( Darvin Murić )