Država narcisa

U aktuelnom političkom trenutku, koji prate brojne afere, protesti, (politički) sukobi, nezadovoljstva duboka i složena podijeljenost društva, veoma je važno da se osvrnemo na ono što nas prati kroz svakodnevni život običnog građanina, koji to posmatra sa određene lične ali i političke distance (učestvuje ili ne učestvuje u tome). Ekonomske i političke krize doprinose svim vrstama psihičkih skliznuća stanovništva.

Šta su narcisi i ko su oni nauka kaže da ih najviše ima među, političarima, bankarima, doktorima, glumcima, a šta je narcisoidnost? American Psychiatric Association je 2000. zvanično uvrstila narcisoidnost u mentalne smetnje. Zvaničan naziv je: Narcissistic Personality Disorder, a u propratnoj statističkoj argumentaciji navodi se da od toga boluje više od 10 procenata američkog stanovništva.

Ko su zapravo narcisi u crnogorskom društvu? Svjedoci smo da se brojni političari, biznismeni pojavlju u medijima sa svojim istupima, stavovima i razmišljanjima kako bi u aktuelnom trenutku skrenuli pažnju na sebe ili (sa sebe) da bi opravdali sve svoje negativnosti kako prema svojoj državi, tako i netrpeljivost prema svima drugima u toj državi. Reklo bi se, makijavelistički - cilj opravdava sredstvo. Gledamo ih svaki dan putem medija koji su im dostupni i plasiraju njihove izjave koje utiču na kreiranje javnog mnjenja.

Nije lako u državi koja se bori da stvori određeni put ekonomije, istrajati na tom putu koji je pun prepreka, izazova, različitih stavova, ličnih razmišljanja pojedinaca, koji žele da iskoriste sve od sopstvene države. Običan građanin ima razloga za svoje lično nezadovoljstvo i to je legitimno. Socijalni status građana Crne Gore nije dobar, kao ni položaj mladih. Da li protesti donose nešto novo, neki značajan preokret - ne.

Opozicija puna sujete duboko podijeljenja, sačinjena od raznih profilisanih često i antidržavnih elemenata koji se kriju pod maskom i plaštom (lažne) demokratije. Da bi neko pokazao svoju snagu i nadmoć, u politici svoje poštovanje kod birača on to mora samostalno da učini. Siguran sam da će na narednim parlamentarnim izborima mnogi od političkih konstiuenata nestati.

Sva priča sa crnogorskom opozicijom podsjeća na knjigu,,Doba mržnje“ poznate profesorke sa Jejla Ami Čua. U knjizi stoji da,,demokratija favorizuje bujanje demagogije“. I demokratija i demagogija u istoj mjeri služe narcističkim političarima da zavode birače koje, zapravo, preziru. U svu priču su uključeni i spoljni faktori i elementi koji doprinose još većim tenzijama. A kako bi opisali narcisoidne političare, kako one na vlasti tako i one iz opozicije, uz sve,,uspješne biznismene“ i borce za sopstveni lični interes koji smatraju da je dovoljno biti za Crnu Goru ili (na žalost) protiv nje što nije tako rijedak slučaj, da bi maksimalno od nje sve iskoristili pod plaštom patriotizma.

Koje su to karakteristike crnogorskih narcisa:

1. Arogantni stav o svojoj važnosti i očekivanje da mu svi budu podređeni. 2. Fascinacija svojim egom o ličnim uspjesima na svim poljima moći, vlasti, ljepoti,,,pameti“. 3. Prihvataju samo sebi slične koji su istih pogleda i pretenzija u,,savršenom svijetu“. 4. Smatraju da su iznad svih zakona, žele dominaciju nad svima (F. Niče). 5. Odnose se bezosjećajno prema ljudima da bi pokazali nad(moć) (A. Adler). 6. Interpersonalna eksploatacija, to jest, iskorišćavanje drugih da bi postigao svoje ciljeve. 7. Zavist prema drugima ili vjerovanje da mu drugi zavide. 8. Grandiozni osećaj samovažnosti (npr. pretjerivanje u prikazivanju postignuća i talenata, očekuje da bude prepoznat kao superioran bez pratećih postignuća). Da se u Crnoj Gori sprovede ozbiljno naučno istraživanje, siguran sam da bi nadmašili sve u svijetu po narcisoidnosti. Prepoznaćete narcise na svakom novom koraku koji napravite u savremenom crnogorskom društvu. Da li ćemo biti bolji zavisi od nas samih na putevima crnogorske tranzicije i podijeljenosti koja nas je tako skupo koštala ali i razarala kroz našu istoriju.

Autor je portparol Opštinskog odbora SD-a Cetinje i magistrand Na Saobraćajnom fakultetu u Nišu

( Božidar Proročić )