Krediti padaju na leđa građana?
Specijalni policijski tim iz Ministarstva poljoprivrede izuzeo dokumentaciju u vezi sa kreditom dodijeljenim iz Abu Dabi fonda
Službenici Specijalnog policijskog tima juče su iz Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja izuzeli svu dokumentaciju oko kredita koji je tom Vladinom resoru dodijeljen iz Abu Dabi fonda.
Iz Specijalnog državnog tužilaštva, koje rukovodi tim timom, nijesu se oglašavali, a predstavnici Ministarstva na čijem je čelu sada Milutun Simović, nijesu odgovarali na telefonske pozive novinara “Vijesti”.
Prema nezvaničnim informacijama “Vijesti”, tužilaštvo je pokrenulo izviđaj u vezi sa projektom ADMAS, u sklopu kojeg je Ministarstvo poljoprivrede za devet crnogorskih firmi podijelilo 23 miliona dolara kredita iz Abu Dabi fonda za razvoj.
Prema informacijama “Vijesti”, problematične su dodjele četiri kredita, od ukupno 11,5 miliona dolara, koja su potpisana u protekle tri - četiri godine.
Ugovori su potpisani ili je dokumentacija za njih pripremana u vrijeme dok je ministar bio Petar Ivanović.
Tužilaštvo istražuje sumnje da su firme, suprotno ugovoru, novac iz povoljnih kredita, a za koje garantuje država, iskoristili za neke druge obaveze suprotno ugovoru, kao i da su krediti odobreni na osnovu nekvalitetnih zaloga, čime može biti oštećena država.
Problematično je i što je kredite odobravalo Ministarstvo, koje za to nije imalo zakonom propisanu dozvolu Centralne banke.
Prema onome što su ranije objavljivali mediji i što je prikazano u istraživačkom serijalu “Mehanizam - poslovna tajna” na RTCG, problematičan je kredit od tri miliona dolara dodijeljen “Vektri Jakić” Dragana Brkovića, koja je u tom periodu bila veliki poreski dužnik. Kredit je trebalo da bude iskorišćen za gradnju fabrike briketa, ali postoje sumnje da je ta investicija i prije dobijanja kredita bila značajno završena drugim novcem, a da je najveći dio kredita iz Abu Dabi fonda iskorišćen za druge stvari.
Problematičan je i zalog te firme, protiv koje je u međuvremenu pokrenuta procedura raskida koncesije.
Zbog toga je moguće da teret vraćanja ovog kredita padne na državni budžet. U trenutku dobijanja kredita “Vektra Jakić” je bila u stečaju kroz reprogram.
Drugi problematičan kredit je za “Agro Carine” od 2,5 miliona eura, kojim je trebalo da bude pokrenuta farma u selu Pišče u Plužinama. Farma nije pokrenuta, a firma je u međuvremenu ugašena.
Vlasnik firme je Vladimir Popović, sin Čeda Popovića, vlasnika firme “Carine” na koju je prenijet novac od ovog kredita.
Postoje sumnje da je novac od kredita korišćen za druge namjene, a gašenjem “Agro Carina” prekršen je ugovor.
Pod istragom se može naći i kredit od tri miliona dolara odobren firmi “IM Gradina” iz Rožaja vlasnika Džemala Škrijelja.
Kredit je trebalo da bude iskorišćen za proširenje kapaciteta mesoprerade, a istražitelji navodno vjeruju da to nije urađeno, već da je novac korišćen u okviru grupe firmi “Gradina”. Prema izvještajima predatim Poreskoj upravi, ta firma ima jednog zaposlenog i ukupnu imovinu od 190.000 eura.
“Gradina” DOO i “Gradina Company”, povezanih vlasnika, u blokadi su pet godina sa nenaplativim dugom od 2,8 miliona eura. “Gradina Company” ima i poreski dug od 430.000 eura i sa njom je raskinut ugovor o reprogramu poreskih obaveza, što znači da uskoro u nju treba da bude uveden stečaj.
Četvrti problematični kredit je odobren u iznosu od tri miliona dolara firmi “Milkraft” iz Pavinog Polja kod Bijelog Polja, čiji je vlasnik Dragan Burić počasni konzul Crne Gore u Panami.
Mediji su prenosili a Burić kasnije potvrdio da je direktor 18 ofšor firmi iz Paname. Ta mljekara dijelimično je izgrađena, ali i pored brojnih najava, nije počela sa radom. Preostalih pet kredita iz ADMAS programa dobile su firme koje su završile projekte na koje su se oni odnosili.
Mesna industrija “Goranović” uložila je tri miliona dolara u proširenje proizvodnje, “Eko per” 2,5 miliona u novi pogon fabrike vode “Diva”, mljekara “Nika” milion u proširenje proizvodnje, HN “Durmitor Žabljak” dva i po miliona u nabavku stada angus goveda i izgradnju farme i “Mesopromet Franca” tri miliona u nove pogone.
Ugovor Ministarstva poljoprivrede i Investicionog razvojnog fonda sa Abu Dabi razvojnim fondom potpisan je u junu 2015. godine, a mogući iznos dobijenog novca je 50 miliona dolara.
Ugovor su potpisali ministar Petar Ivanović i direktor IRF-a Zoran Vukčević.
Do sada su za devet firmi podijelili ukupno 23 miliona dolara.
Svaka firma mora Ministarstvu založiti imovinu vredniju od odobrenog kredita, a Vlada garantuje fondu iz Dubaija za ukupni povučeni iznos.
Kamata iznosi 2,5 odsto, grejs period je četiri godine, a rok otplate 17 godina. Međutim, zbog rasta kursa eura u odnosu na dolar, ovi krediti su već znatno skuplji.
( Goran Kapor )