Velike kompanije ne bi rizikovale da slijeću na nesigurnu pistu

Agencija za civilno vazduhoplovstvo (ACV) u četvrtak je vanredno kontrolisala poletno-sletnu stazu Aerodroma Tivat, a njeni inspektori su konstatovali da nije došlo do pogoršanja oštećenja na pisti, zabilježenih u maju prošle godine.

“Nijedno oštećenje na poletno-sletnoj stazi evidentirano prošle godine, u međuvremenu nije uvećano, iako je aerodrom u kontinuiranoj upotrebi. Nijedno od tih oštećenja na habajućem, asflatnom sloju piste, kako su i zvanično konstatovali inspektori ACV-a, ne predstavlja ozbiljniju prijetnju za sigurno odvijanje vazdušnog saobraćaja na Aerodromu Tivat“, kazao je „Vijestima“ direktor te vazdušne luke Radovan Marić.

Građanski pokret URA, takođe u četvrtak, javnosti je predstavio i fotografije koje, kako tvrde, prikazuju oštećenja piste na Aerodromu Tivat, na koje je nadležnima u preduzeću Aerodromi prije godinu ukazano kroz izvještaj Agencije za civilno vazduhoplovstvo (ACV). Direktor GP URA podnio je i krivičnu prijavu protiv direktora preduzeća Aerodromi Crne Gore Danila Orlanidća zbog “zbog osnovane sumnje da je počinio krivična djela protiv bezbjednosti javnog saobraćaja, kao i da je počinio krivično djelo protiv službene dužnosti i nesavjestan rad u službi”.

URA je početkom sedmice predstavila dokumentaciju ACV, prema kojoj pista u Tivtu navodno nije sigurna zbog pukotina. Direktor ACG Orlandić odbacio je tvrdnju o nesigurnosti tivatskog aerodroma i najavio krivičnu prijavu protiv GP URA.

Radovan Marić je, nakon posljednje kontrole ACV, novinaru „Vijesti“ pokazao obimnu dokumentaciju koja detaljno govori o redovnim i vanrednim pregledima poletno sletne staze i načinu na koji se vrši kontinuirani nadzor nad tom golemom asfaltnom površinom.

Vazdušni saobraćaj, inače, jedna je od najstrože regulisanih i najoštrije kontrolisanih oblasti ljudske djelatnosti uopšte, u kojoj je na snazi nulta tolerancija na bilo što što može ugroziti sigurnost letjenja.

Stoga i redovne kontrole koje nad Aerodromom Tivat sprovodi ACV kao vrhovni državni regulator i kontrolor u oblasti civilne vazdušne plovidbe u Crnoj Gori, ne odstupaju od vrlo strogih kriterijuma Evropske agencije za vazduhoplovnu sigurnost EASA, Evropske konferencije civilnog vazduhoplovstva ECAC i Međunarodne organizacije civilnog vazduhoplovstva ICAO.

„Zato je i bukvalno nezamislivo da ACV dozvoli da se koristi bilo koji segment sistema vazdušnog saobraćaja, uključujući i aerodrome, a koji je rizičan po sigurnost letjenja“, tvrdi Marić. Direktor ukazuje i na to da na tivatski aerodrom slijeću avioni renomiranih kompanija, koje izuzetno drže do sigurnosti i bezbjednosti letjenja, i koje su sve, prije nego što će uspostaviti saobraćaj sa Tivtom, prethodno poslale svoje osoblje da pregledaju svaki aspekt vazdušne luke, uključujuči i pistu.

“Zar stvarno mislite da bi jedna Lufthansa rizikovala da avion sa 140 putnika šalje na neki navodno nesiguran aerodrom, ili da bi to uradili poslovično sigurnosti i bezbjednosti maksimalno posvećeni Izrealci i njihove kompanije poput IsrAira, ili da bi sa navodno nesigurnim aerodromom, rizikovao jedan Aeroflot, SAS, Norwegian ili EasyJet?“, pita Marić.

Naglašava da je menadžment Aerodroma Tivat i preduzeća ACG već duže vrijeme angažovan na pripremi sanacije najoštećenijih djelova poletno-sletne staze, što se naročito odnosi na tzv. “touch down” zonu prema pragu piste 32.

To je dio poletno-sletne staze u kojem prvi dodir sa tlom ostvaruju točkovi aviona koji slijeću na pistu 14, a što je najčešći slučaj tokom obavljanja vazdušnih operacija u Tivtu, pa je logično da se asfalt na tom dijelu koji je i izložen največim opterećenjima, i najbrže troši.

Marić kaže da se sanacija oko 7.200 kvadrata tivatske piste, uz popratno propisno obilježavanje i ostalo, može završiti za najviše deset dana, odnosno noći.

Kazao je i da je u završnoj fazi administrativna procedura za odobravanje tog zahvata, kod nadležnih u Ministarstvu održivog razvoja i turizma.

Pregledi su najmanje osam puta dnevno

Marić dodaje da se poletno-sletna staza Aerodroma u Tivtu redovno od strane osoblja te vazdušne luke pregleda najmanje osam puta dnevno, svakoga dana.

Od toga su dva redovna pregleda specijalizovanog i za to sertifikovanog i licenciranog osoblja, prije početka rada aerodroma, odnosno na polovini njegovog radnog vremena, a po potrebi u slučaju loših meteo prilika ili sličnog, to osoblje pistu pregleda na svakih sat vremena.

Pored njih, pistu, manevarske površine i platformu po tri puta dnevno obilaze i pregledaju i Služba zaštite i spasavanja, odnosno Služba bezbjednosti Aerodroma Tivat, tako da se bukvalno ne može desiti situacija da se na bilo kojem dijelu od 112.500 kvadrata poletno-sletne staze, na vrijeme ne otkrije bilo koja pojava koja bi mogla nepovoljno uticati na sigurnost odvijanja vazdušnih operacija.

Potvrda tome, ističe Marić, je i činjenica da je od maja prošle godine kada je ACV zvanično konstatovala oštećenja na dijelu poletno-sletne staze, na njoj bez i najmanjeg problema, obavljeno skoro 6.000 slijetanja i polijetanja aviona koji su pojedinačno, teški i do 100 tona.

“Bez obzira na neke panične i katastrofične izjave koje ovih dana čujemo od ljudi koji nisu iz vazduhoplovne struke pa brkaju i ne razlikuju čak ni osnovne, a potpuno različite stvari kakve su sigurnost, odnosno bezbjednost, mogu potvrditi da na poletno-sletnoj stazi Aerodroma Tivat nije bilo ni najmanjeg incidenta, čak ni oštećivanja gume na stajnom trapu aviona, a kamoli njenog pucanja ili ne daj bože, usisavanja nepoznatog predmeta (otpatka sa piste ili nečeg sličnog) u avionski motor. Sigurnost letjenja na Aerodromu Tivat nikada nije bila, niti je sada ugrožena, a sigurno to neće biti ni u narednom periodu“, ističe Marić, inače pilot, sa dugogodišnjim stažom i iskustvom na borbenim avionima i helikopterima.

( Siniša Luković )