Tinejdžerima u CG zabranjeni solarijumi, to nije prepreka da se „kvarcaju”

Ovaj vid potamnjivanja tena u Crnoj Gori za osobe mlađe od 18 godina zabranjen još 2013, ali su slabi mehanizmi kontrole poštovanja propisa

4009 pregleda0 komentar(a)
Crna Gora “puna” sunčanih dana, ne treba vještačko potamnjivanje ni odraslima: Sa jedne od plaža u Budvi, Foto: Boris Pejović

Crna Gora je još 2013. zakonski zabranila osobama mlađim od 18 godina upotrebu solarijuma, ali taj način sunčanja nije nepoznat crnogorskim tinejdžerima, jer su slabi mehanizmi kontrole poštovanja propisa.

To je pokazalo naše istraživanje, u kojem vlasnici većine upitanih salona nisu htjeli da govore.

Stručnjaci upozoravaju da je sporno korišćenje solarijuma i za odrasle, ako se uzme u obzir broj sunčanih dana tokom godine u Crnoj Gori.

Solarijumi su u ovom peridu, što zbog polumaturskih i maturskih večeri, što zbog “podloge” za plažu, najpopularniji i najbrži način do preplanulog tena.

Svijet, a od skoro i region sve češće zabranjuju upotrebu solarijuma. Tako je u Australiji od 2015. na snazi potpuna zabrana upotrebe i prodaje solarijuma. Ista situacija je i u Brazilu, a razlozi su gotovo jednaki - obje zemlje imaju veliki broj sunčanih sati, a stručnjaci su stanovišta da ovaj model sunčanja šteti koži.

Zemlje Evropske unije (EU) usvojile su 2017. preporuku da se solarijumi ne koriste, a susjedna Srbija je ove godine tu uslugu ukinula licima mlađim od 18 godina, dok stariji od 18 mogu da se “kvarcaju”, ali ako potpišu da su upoznati sa svim mogućim rizicima korišćenja aparata sa solarnim lampama.

Iz Ministarstva održivog razvoja i turizma “Vijestima” su kazali da Zakon o zaštiti od nejonizujućih zračenja uređuje zaštitu života i zdravlja ljudi, lica koja rade sa izvorima nejonizujućih zračenja ili se u procesu rada nalaze u poljima nejonizujućih zračenja (profesionalno izložena lica) i zaštita životne sredine od štetnog djelovanja nejonizujućih zračenja,...

“U Crnoj Gori je zabranjeno korišćenje solarijuma i upotreba ultrazvuka radi kavitacije u kozmetičkim salonima za lica mlađa od 18 godina života.

Ograničenja u smislu zabrana ne postoje za lica starija od 18 godina života, ali postoje u smislu dopuštenih granica izlaganja tih lica, koja su najavljena u Zakonu i detaljno razrađena Pravilnikom o načinu određivanja i granicama najvećeg dopuštenog nivoa izlaganja optičkom zračenju”.

Magistar farmacije Slavica Vučurović kazala je “Vijestima” da je protivnik korišćenja solarijuma u Crnoj Gori, jer imamo veliki broj sunčanih dana.

“Ako krene neka procedura da se solarijumi zabrane, apsolutno sam pobornik toga i podržaću je. Imamo toliki broj sunčanih dana da nema potrebe za solarijumima”, kazala je Vučurović.

Istakla je da, kao vlasnik privatne zdravstvene ustanove, u sklopu koje posluje i kozmetički salon više od dvadeset godina, nikada nije imala u ponudi solarijum.

Kako je pojasnila, i pored velikog broja sunčanih dana u Crnoj Gori evidentno je da je povećan broj ljudi koji imaju nedostatak vitamina D, a koji se stvara u organizmu izlaganjem suncu.

“Uzrok tome je što sada koriste kreme za zaštitu sa velikim faktorom, koje odbijaju sunčane zrake”, istakla je Vučurović. Vitamin D, ukazuju stručnjaci, bitan je za prevenciju razvoja niza bolesti. Savjetuje da se upravo zbog toga treba umjereno i razumno izlagati suncu.

MORT: Moraju se voditi evidencije

Kako su naveli iz MORT-a, Zakonom je propisano i da se radi zaštite od nejonizujućih zračenja, između ostalog, sprovodi mjera koja se odnosi na vođenje evidencije o izvorima nejonizujućih zračenja i o izloženosti lica koja rade sa izvorima nejonizujućih zračenja.

“Operater, odnosno privredno društvo ili preduzetnik, odnosno drugo pravno lice koje ima dozvolu za korišćenje izvora nejonizujućih zračenja, dužno je da vodi evidenciju o izvorima nejonizujućih zračenja i da podatke iz evidencije dostavlja Agenciji za zaštitu prirode i životne sredine. Za ispunjenje ovog zahtjeva Ministarstvo održivog razvoja i turizma donijelo je Pravilnik o načinu vođenja evidencije o izvorima nejonizujućih zračenja”, navode iz Ministarstva.

Od aprila na snazi i pravilnik o onima koji rade sa UV zracima

Agencija za zaštitu prirode i životne sredine u Crnoj Gori, navode iz Ministarstva, dužna je da vodi registar o nejonizujućem zračenju u elektronskoj formi.

“Koji sadrži podatke o izdatim dozvolama u skladu sa ovim zakonom, izvorima nejonizujućih zračenja, profesionalno izloženim licima. Licima odgovornim za sprovođenje mjera zaštite od nejonizujućih zračenja, izvršenim mjerenjima, izvještajima i druge podatke o nejonizujućim zračenjima”, navode iz resora Pavla Radulovića.

Inspekcijski nadzor nad sprovođenjem Zakona i propisa sprovodi Uprava za inspekcijske poslove, odnosno Ekološka inspekcija. Kako su istakli, vezano za zdravstvene uslove i zdravstvene preglede Ministarstvo zdravlja donijelo je Pravilnik o zdravstvenim uslovima i zdravstvenim pregledima profesionalno izloženih lica i odgovornih za sprovođenje mjera zaštite od nejonizujućih zračenja od četvrtog aprila ove godine.

“Ovim pravilnikom propisuju se zdravstveni uslovi koje moraju da ispunjavaju lica koja rade sa izvorima nejonizujućih zračenja ili se u procesu rada nalaze u poljima nejonizujućih zračenja i lica odgovorna za sprovođenje mjera zaštite od nejonizujućih zračenja, rokovi za vršenje zdravstvenih pregleda, kao i način i rokovi čuvanja podataka o tim pregledima”.